Μια Erasmus+ Εμπειρία για το Στ’ Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού (ΚΒ) – Αγίου Νικολάου
Η Ανάπτυξη της Κοινωνικής και Συναισθηματικής Νοημοσύνης (Social and Emotional Intelligence) αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό, ο εκπαιδευτικός του Σχολείου μας, Χρίστος Βούρας, είχε την ευκαιρία να συμμετάσχει σε ένα εξειδικευμένο σεμινάριο με τίτλο «Developing Social and Emotional Intelligence», το οποίο διοργανώθηκε στην Πράγα της Τσεχίας», από τον Οργανισμό ITC International, στη μαγευτική Πράγα της Τσεχίας, μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus+ ΚΑ1.
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε σε ένα δυναμικό περιβάλλον, από τις 25 – 29 Νοεμβρίου 2024, με τη συμμετοχή κι άλλων εκπαιδευτικών από την Προδημοτική, τη Δημοτική, αλλά και τη Μέση Εκπαίδευση, από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, την Ελλάδα, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία, τη Νορβηγία και την Κύπρο. Στόχος του σεμιναρίου ήταν να εξοπλίσει τους συμμετέχοντες με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για την ενίσχυση της κοινωνικής και συναισθηματικής νοημοσύνης, τόσο των ίδιων όσο και των μαθητών/τριών τους.
Η Κοινωνική και Συναισθηματική Νοημοσύνη αναφέρεται ουσιαστικά στην ικανότητα αναγνώρισης, κατανόησης και διαχείρισης των συναισθημάτων, καθώς και στην ανάπτυξη αποτελεσματικών κοινωνικών δεξιοτήτων. Στον εκπαιδευτικό τομέα, οι δεξιότητες αυτές θεωρούνται απαραίτητες, καθώς συμβάλλουν στη δημιουργία ενός θετικού μαθησιακού περιβάλλοντος και στην ενίσχυση της συνεργασίας, της ενσυναίσθησης και της επικοινωνίας.
Το εκπαιδευτικό σεμινάριο είχε ως σκοπό να προσφέρει στους συμμετέχοντες εργαλεία και στρατηγικές για την ενίσχυση των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων τους. Στη σύγχρονη εποχή, η ικανότητα να κατανοούμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα, τόσο τα δικά μας όσο και των άλλων, είναι κρίσιμη για την επαγγελματική και προσωπική επιτυχία.
Οι θεματικές του σεμιναρίου περιλάμβαναν την κατανόηση των βασικών αρχών της συναισθηματικής νοημοσύνης, τη διαχείριση συγκρούσεων στην τάξη, τη χρήση τεχνικών ενσυνειδητότητας (mindfulness) και την εφαρμογή πρακτικών για τη δημιουργία συμπεριληπτικών μαθησιακών περιβαλλόντων. Η κοινωνική και συναισθηματική νοημοσύνη περιλαμβάνει μια σειρά από ικανότητες που επιτρέπουν στους ανθρώπους να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων, να επικοινωνούν αποτελεσματικά, να δημιουργούν ισχυρές σχέσεις και να διαχειρίζονται τις συγκρούσεις με σεβασμό και ενσυναίσθηση.
Η Πράγα αποτέλεσε το ιδανικό σκηνικό για τη διεξαγωγή του σεμιναρίου. Μέσα από διαδραστικές δραστηριότητες, βιωματικά εργαστήρια και ομαδικές συζητήσεις, οι συμμετέχοντες εξερεύνησαν πώς μπορούν να ενισχύσουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη. Η διαπολιτισμική διάσταση του Προγράμματος προσέφερε μοναδικές εμπειρίες μάθησης και εμπειριών.
Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί από τα διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα που εκπροσωπούσαν μοιράστηκαν πρακτικές και προσεγγίσεις που εφαρμόζουν στις τάξεις τους. Η ανταλλαγή ιδεών και η κατανόηση διαφορετικών προσεγγίσεων συνέβαλε στη διεύρυνση της οπτικής για την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών/τριών. Αρχικά, οι συμμετέχοντες εκπαιδεύτηκαν στην αναγνώριση και κατανόηση των συναισθημάτων τους μέσω διαδραστικών ασκήσεων και συζητήσεων. Αυτή η διαδικασία περιλάμβανε την εξάσκηση στην αυτογνωσία, ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους σε πραγματικό χρόνο και να τα διαχειρίζονται με θετικό τρόπο. Παράλληλα, δόθηκε έμφαση στην ενσυναίσθηση, τη δυνατότητα δηλαδή να κατανοούν και να αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα των άλλων, κάτι που είναι κρίσιμο για την ενίσχυση των διαπροσωπικών σχέσεων.
Επιπρόσθετα, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν αλλά και να εξασκηθούν σε διάφορες τεχνικές επικοινωνίας, οι οποίες ενισχύουν τη δημιουργία υγιών σχέσεων, την αποφυγή παρεξηγήσεων και την αποτελεσματική επίλυση συγκρούσεων. Οι στρατηγικές που παρουσιάστηκαν περιλάμβαναν την ενεργητική ακρόαση, την επίγνωση της γλώσσας του σώματος και την ικανότητα να εκφράζουν τα συναισθήματά τους με ειλικρίνεια και σεβασμό. Συνολικά, το σεμινάριο επικεντρώθηκε στην ενίσχυση των δεξιοτήτων των συμμετεχόντων σε επίπεδο κοινωνικής και συναισθηματικής νοημοσύνης, προσφέροντας τους πρακτικά εργαλεία για τη βελτίωση των σχέσεων τους, την καλύτερη διαχείριση του άγχους και την ανάπτυξη προσωπικών και επαγγελματικών επιτευγμάτων.
Η ενεργός συμμετοχή στο Πρόγραμμα είχε πολλαπλά οφέλη για τον Κύπριο εκπαιδευτικό, ο οποίος, εκτός από την απόκτηση θεωρητικών γνώσεων, γνώρισε σημαντικά πρακτικά εργαλεία που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα στην τάξη. Η εμπειρία της συμμετοχής σε ένα διεθνές περιβάλλον συνέβαλε στην προσωπική ανάπτυξη και ενίσχυσε την επαγγελματική δικτύωση.
Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, η ενίσχυση της κοινωνικής και συναισθηματικής νοημοσύνης μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη. Οι μαθητές/τριες που αναπτύσσουν αυτές τις δεξιότητες αποκτούν καλύτερη αυτοεκτίμηση, ενισχυμένη ανθεκτικότητα και μεγαλύτερη ικανότητα συνεργασίας, στοιχεία απαραίτητα για την επιτυχία τόσο στο σχολείο όσο και στην κοινωνία.
Η συμμετοχή στο σεμινάριο «Developing Social and Emotional Intelligence» στο πλαίσιο του Erasmus+ ήταν μια εμπειρία-σταθμός για τον συμμετέχοντα. Το Πρόγραμμα όχι μόνο εξόπλισε τον εκπαιδευτικό με καινοτόμες δεξιότητες και γνώσεις, αλλά ανέδειξε τη σημασία της δια βίου μάθησης και της διαπολιτισμικής συνεργασίας.
Η επένδυση στην ανάπτυξη της κοινωνικής και συναισθηματικής νοημοσύνης αποτελεί προτεραιότητα για ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα που στοχεύει στην ολιστική ανάπτυξη των μαθητών/τριών και στην καλλιέργεια ενεργών, συνειδητοποιημένων πολιτών.
Χρίστος Βούρας Αγγέλα Χριστάκη Φιλίππου
(Εκπαιδευτικός) (Συντονίστρια Διαπιστευμένου Ευρωπαϊκού Προγράμματος ΚΑ1)
