Ψηφίδα πρώτη -Οι πρώτες συναντήσεις
Με τον αγάπητό Σάββα Παυλου γνωριστήκαμε στη Λευκωσία όταν ήμουν φοιτητής στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου μετά το Φθινόπωρό του 1984.Η πρώτη μας συνάντηση ήταν στο Αιγαίον στην οδόν Έκτωρος. Εκείνα τα χρόνια ήταν γόνιμά στη Λευκωσία παρά τις πολλές μας αντιθέσεις και τις παμπολλές αφετηρίες και διαφωνίες. Δρούσαμε συχνά παράλληλά ή μαζί στις αντικατοχικές ποικίλες πρωτοβουλίες της δευτερής δεκατίας μετά την Εισβολή.
Μετά τη στρατιώτική θητεία δάσκαλός βεβαρυμένος στη Λευκωσία τον συναντούσα συχνά Σαββάτο πρωί στα Οκτωβριανά στη στοά κοντά στην ΚΕΜΕΚ ή στο απέναντι μικρό καφενείο. Εκεί ήπιαμε τους πρώτους μας καφέδες και μαθήτευσα στον συναρπαστικό του ελληνικό λόγο. Οι πρώτοι εκείνοι διαλόγοι έκτισαν μιαν αλληλοεκτίμηση.....
Το Καλοκαίρι του 1990 συναντιόμασταν στα Έπεα Πτερόεντα ,στου Σύμη .Ήταν τότε το δεύτερό μου σπίτι. Απογεύματα αργά και βραδυνά συζητώντας για βιβλία για πεζογράφους ποιητές και τι άλλο για την Κύπρο την Ελλάδα και τα αντικατοχικά μας διακονήματα.
Θυμάμαι ένα βράδυ πνευματικής ευωχίας και ανάμεσα σ'άλλα μια όμορφη κου βέντα για το βιβλίο Κεκαρμένοι του Νίκου Κάσδαγλη και άλλα πολλά αρκούντως πεποικιλμένα.....
Ψηφίδα δεύτερη
---------------------
Ο Σάββας είχε το χάρισμά να στηρίζει δια της αποδοχής.Προσωπικά έτσι τον έζησα.Ως άνθρωπό αγάπης Όταν εκδόσαμε το βραχύβιο περιοδικό Υφδι ήταν άρχοντας μαζί μας.Εκτίμησε ιδιαίτερα την μεριμνα μας για επαναπροβολή του Γιαννη Κ. Παπαδόπουλου και τη φιλοξενία νέων αγνώστων ποιημάτων και ενός άγνωστου διηγήματός του πολυτάλαντου Αιγυπτιώτη και Λεμεσιανού λογοτέχνη....
----
Ψηφίδα τρίτη
Γράφω σκόρπια για το Σάββα. Πρωινά Σαββάτου στα "Οκτωβριανά" ή στο καφενεδάκι απέναντι. Ένα τηλεφώνημά "παράνομό" από το γραφείο της μονάδας μου στην Αθαλάσσα στον Σάββα που έγραφε τότε το 1988 θαρραλέα κείμενα επιφυλλίδες στη Σημερινή.
Πρωτοδιόριστος δάσκαλός στη Λευκωσία. Μόνος και μετα πολλών. Στα οδοφράγματα μετά από μια θητεία στην "Επίκαιρη" ως συνεργάτης με το ψευδώνυμό Λευτέρης Σκλάβος είχα πλέον ενταχτεί σε μιαν μαχητική ομάδα αντικατοχικής πρωτοπορίας με μπροστάρη και στο έπακρον συνειδητοποιημένο Έλληνα της Ανατολής ποιον άλλόν, τον Σάββα Παύλου πον ήταν χωρα ίτης μα αγροτόπαις χωρκάτης νουσιμος που την Κοτσινοτιμηθκιάν..Μικρότερός αλλά αποδεκτός εν αγάπη. Ο Σάββας
ήταν ανάμεσα στούς πρώτους εκείνης της πολλοδιωκόμενης νοερής οικογένειας που με δέχτηκέ να ανεβώ σε μια ακρινή πολεμίστρα και νοερά να παραμείνω ισότιμά σε εκείνο το πολλοπλούμιστο κάστρο της ανιδιοτελούς αντίστασης.
Με αρχοντιά και σοβαρότητα, σοφία και γνώση βαθύτατη λειτούργησε ως πρότυπό και ως φορέας αισιοδοξίας. Με μια
αρχοντική κατάφαση στην παρουσία χωρικών και επαρχιωτών "ανταρτών". Στην Λευκωσία του ογδόντα που μας υπενθύμιζε συχνά πως εν είμαστεν μέλη της λευκωσιάτικης προνομιακής κοινότητός......
Τέκνον αιπολικής οικογενείας που μετακινήθηκε εις Λεμεσόν πριν το εξήντα ένοιωθά ασφάλεια κοντά σε αυτόν τον αγρότόπαιδα σοφόν, τον Σάββαν που ομιλούσε δυνατά και είχε αντρείαν και ρώμην που την φοβούντάν οι επιτήδειοί νεοκύπριοι οιτινες μας κυνηγούσαν μιαν ζωήν άναντρα και ποικιλοτρόπως απαξιωτικά.Δεν ψιθύριζε αστικά κα στήριζε τις χωριάτικές μας πρωτοβουλίες ως ο γίγαντας αδελφός μιαλλύτερος τζιαι που τα αλήθκεια πολεμιστής τζιαι της αληθινής
αντίστασης.......
Από τον Ιανουάριο του 1990 ήμουν τακτικός στου Σύμη εκτος από τους δυο μήνες του Οδοφράγματος..Συχνά στο ίδιο τραπεζάκι με το Μιχάλη Πασιαρδή και κάποτε με το Νότη Πάτσαλο.
Στα καλοκαιρινά τραπεζάκια του Σύμη συζητούσαμε με τον Σάββα .Δεν ξεχνώ, θυμάμαι έντονα μια θερμή συνομιλία για την πεζογραφία και σε κάποια στιγμή για τους Κεκαρμένους του Νίκου Κάσδαγλη......
Από εκείνους τους διαλόγους τους πρωινους και βραδυνούς κάτάλαβα πως ο Θεός μου δώριζε την χάρη της συνάφειάς με έναν δάσκαλόν ελευθερίας.Ταυτόχρονά συνειδητοποιούσα πως μεριμνούσε ρύθροις μυστικοις να συνεχίζουμε την μελέτη και την ενδοσκαφή , την γραφή και τις δημοσιεύσεις.
Γιος του αντάρτη Νεόφυτου Χριστοδούλου Πεγειώτη ,ανένταχτού κομματικά , μακρυά από πλάτες και και βολέματα. Κουβαλώντας δίπλα του αναπόφευκτα κι εγώ και τις δικες μου τραυματικές εμπειρίες και με αρκετές πληγές από ποικίλες προδοσίες και διώξεις ενοιωθα πως ο Σάββάς εκπροσωπούσε αυτό που στοχαζόμουν. Ελληνάς της Κύπρου χωρίς μειονεξίες αδιαβροχός απο ρετσινιές συνδεδεμένες με την χούντα.Νουνεχής με διακριση νοημάτων και πραγμάτων . Βίωνε ενά κομμάτι αλήθειας και ελπίδας που γυρευά έξω από τους προπαγανδιστες και τους κομματικους χορωδούς.
Εκείνες τις περπατησιες στα βήματά του κατόπιν δεν τις μετανοιώσαμε πολλοι ακολούθοι του.....
Ψηφίδα τέταρτη πρότυπο δασκάλου
Ο Σάββας Παύλου ως δάσκαλος,ως φιλόλογος και ακάματος εργάτης στην μύηση των νέων και των μαθητών του Γυμνασίου και του Λυκείου υπήρξε φρονώ υπόδειγμα.Δεν είμαι βεβαίως ο αρμοδιότερος. Μπορώ όμως να μαρτυρήσω μια άγνωστη
συγκινητική ιστορία από τα χρόνια που έζησα στην Λευκωσία. Ήρθε και με βρήκε ένα βράδυ.Τότε στα νυκτερινά μας καταφύγια οι συναντήσεις προαναγγέλλοντο αγαπητικά. Γυρεύκει σε ο Σάββας. Αυτό επέβαλλε να σοβαρευτείς να κάτσεις και να αναμένεις. Ρυθμοί ανθρώπινοι. Ήθος άλλον...
Ήρθε τελικά και με βρήκε ένα βράδυ στου Σύμη. Με ήθελε για κάτι σοβαρό. Σε γυρευα μου λέει.Άρχισε με πολλή αγάπη να μου ιστορεί τις δυσκολίες ενός παιδιού στο Εσπερινό Γυμνάσιο που κακόπαθε για να μάθει τα πρώτα του γράμματα.Μου διηγήθηκε τις φιλότιμες προσπάθειες του βιοπαλαιστή μαθητή του για να μάθει να ενταχτεί στο σχολείο στις δραστηριότητες του. Με συστολή ταπεινά και με ελαφρύ παράπονο από κάποιους συναδέλφους του μου περιέγραψε τους αγώνες του Μιχάλη. Ας τον πούμε έτσι κρατώντας την ανωνυμία όπως ο Σάββας θα ήθελε. Μα και τους δικους του αγώνες και αγωνίες τις μάχες για να κρατηθεί ο νέος αυτός στο σχολείο. Στο τέλος με παρακάλεσε επιτακτικά να τον αναλάβω και να τον βοηθήσω το Καλοκαίρι εκείνο.
Ο μαθητής βιοπαλαιστής ήταν ολίγον μικρότερός μου στην ηλικία και ο καλόκαρδος Σάββας πίστευε και επέμενε ευγενικά πως θα τα βρούμε και θα μπορέσω να τον βοηθήσω.
Το επόμενο απόγευμα επιασα δουλειά και ο Σάββας ο δάσκαλος χαιρόταν χαράν μεγάλην.Νομίζω πως από εκείνο το βράδυ δεθήκαμε με μια άλλη φιλία.
Αυτή την κεχαριτωμένη παρουσία του σοφού ευαίσθητου καταδεκτικού απλού και αγαπητικού δασκάλου Σάββα Παύλου πάντα την αδικούσαμε πολλοί.
Οι έχοντες βαθύτερην γνώσην επί τούτου οφείλουν να μαρτυρήσουν λόγον και να τον προτείνουν ως πρότυπον στους καιρούς μας.
ΥΓ. Ολίγον προ της κοιμήσεως του με πήρε σε ένα τραπέζι μετά από εκδήλωση στη Λεμεσό και μου περίγραψε πως μαθήτευσε στον Θεοδόση Νικολάου στο σπίτι του Φοίβου Σταυρίδη. Γι αυτό ήταν δάσκαλος φωτός .Ήξερε που και πότε να μαθητεύσει. Δεν αρνείτο την μαθητείαν. Γι αυτό πρόκοψε και φώτισε και ολίγον εμας τους ουτιδανούς...
