Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΑΠΟ ΤΟ 1956 ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1960
Α.Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΒΙΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΩΝ ΑΝΑΚΡΙΤΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΑΠΟ ΤΟ 195 ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1960
Τα βιογραφικά των ανακριτών της αποικιοκρατίας ιδιατερα όσων η αντίληψη πολλών ανθρώπων στις αποικίες τους κατέτασσε στην τάξη των απάνθρωπών και σκληρών βασανιστών ήταν συνήθως καλά κρυμμένα όπως και η συνέχεια της σταδιοδρομίας τους μετά την αποχώρηση τους από την Κύπρο την Ανοιξη συνήθως ή το καλοκαίρι του 1960 .
Σε αντίθεση με πολλους Βρεττανούς και Τουρκοκύπριους ανακριτές και βασανιστες και τους εξι ή εφτά Ελληνες σοβαρούς συνεργάτες των Βρεττανών στις ανακρίσεις για τους οποίους η ιχνηλάτηση της πορείας τους και του υπηρεσιακου και επαγγελματικού τους μέλλοντος μετά
την αποχώρηση τους από την Κύπρο φάνταζε αδύνατη για δεκαετίες .Τα τελευταία δέκα χρόνια με την πρόοδο των βρεττανικών ιστορικών σπουδων και ερευνών για την πολεμική ιστορία κσι την ιστορία της αντλησης πληροφοριών και τον αποχαρακτηρισμό εκατονταδων
εγγράφων ιδιαιτερα μετα την ιστορική αποφαση για τα κεκρυμμενα¨κενυα τικά και αλλα εγγραφα ¨άνοιξε δειλά ο δρόμος για την στοιχειώδη σκιαγραφηση της πορείας κάποιων εστω από τους ανακριτές και τους βασανιστες της περιόδου του Απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ.Με την έρευνα αυτή εργαστήκαμε αργά και χωρίς τυμπανοκρουσιες για δεκαετίες .
Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΡΠΟΣ ΜΙΑΣ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η ΒΙΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗ ΤΖΑΚ ΜΠΑΡΛΟΥ
Καρπός αυτής της έρευνας η παρακάτω βιογράφηση του ανακριτή και αξιωματικού πληροφοριών της Βρεττανικής αποικιοκρατίας ,επίλεκτου κομμαντο και αξιωματικού του Βρεττανικού Στρατού με υπηρεσιά σε δεκάδες αποστολές Τζακ Μπάρλοου.Ο Μπαρλοου υπηρετησε σε νευραλγικές θέσεις σε όλη την πορεία του και η παρουσία του στην Κύπρο δεν αξιολογηθηκε γιατ’ι αρχικά στην πρώτη παρουσιαση των ανακριτων το 1972 λανθασμένα ανεγράφει ότι εφθασε στην Κύπρο το 1958.Αντιθέτως αποτελούσε επιλογη του καθεστώτος Χάρτιγκ και εφθασε στα κεντρικα στρατιωτικα επιχειρησιακά γραφεία των Πλατρών.Σε αντίθεση με τον Σέιβορυ είχε τεράστια πείρα από αλλα ανακριρτικα κέντρα και ΄΄ητο
μεθοδικότερος σύμφωνα με κάποιες πηγες.Γι αυτό και τελικά διεδεχθει τον Μπερτς στην Κεντρική Διοικηση πληροφοριών στην Λευκωσια το 1958.Παρακάτβω παραθέτουμε τα βιογραφικα ευρήματα μας γύρω από τον Τζακ Μπαρλοου, επιφανή αυτό επιχειρησιακό και ανακριτή των Αγγλων κατά την περίοδο της ΕΟΚΑ.
ΠΑΙΔΙΚΑ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Ο Τζακ Μπάρλοου γεννηθηκε στις 15 Ιουλιου του 1919 στο Ρόιτον, κοντά στο Όλνταμτης Μεγάλης Βρεττανίας.
Στο Ρόιτον φοιτησε στο St Anne's Church School από το 1924 και συνέχισε το 1930 με Γυμνασιακές Σπουδές στο Chadderton Grammar School.Πέρί το έτος 1937 ενεγράφει και φοιτησε επί διετία στο Τεχνικό Κολλέγιο του Oldham.
Η ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ
Η επαγγελμέτική του καρριέρα ξεκίνησε με την επιτυχή ενταξη του το ετος 1939 στις τάξεις της Μητροπολιτικής Αστυνομίας. Εργάστηκε στο
Police Section House της Arlington Road στο Camden του Λονδίνου.
Η ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΡΑΤΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΒΡΕΤΤΑΝΟΥΣ ΚΟΜΑΝΤΟ
Καμπή στην πορεια του αποτέλεσε η εθελοντικά ένταξη του στους καταδρομείς το 1942 και η σκληρή εκπαίδευση του στο Κέντρο Εκπαιδευσης κομάντο του Achnacarry .Κατόπιν θα διετέθει στην μονάδα των No 2 Commando για να μετάτεθει στην Βάση Ανορθοδόξων Επιχειρήεων του Γιβραλταρ.Εδώ μετέχει επιτυχώς σε επιχειρήσεις πίσω από τις γερμανικές και ιταλικές γραμμές στη Βόρεια Αφρική για περίοδο ενός έτους. Η επιτυχής θητεία του στους κομμάντος του Βρεττανικού Στρατού θα τον οδηγήσει κατόπιν επιλογής στην εκπαίδευση αξιωματικών σε ειδικό κέντρο εκπαίδευσης στο Ηνωμένο Βασίλειο το ετος 1943 και συγκεκριμένα στο Sandhurst και την κατάταξη του ως υπο.ψηφίου αξιωματικού στο Royal
Armored Corps.
Το 1944 προήχθη σε Ανθυπολοχαγό και τοποθετήθηκε στον Ινδικό Στρατό για υπηρεσία στο Σύνταγμα Ινδικού Ιππικού στα τεθωρακισμένα στη Βιρμανία.
ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΗΤΤΗΜΕΝΗ ΙΑΠΩΝΙΑ
Το 1945 προσφέρθηκε εθελοντικά να πάει στην Ιαπωνία με τις δυνάμεις κατοχής της Κοινοπολιτείας ως Αναπληρωτής Βοηθός διευθυντής στρατιωτικής αστυνομίας στο Τμήμα Ειδικών Ερευνώνστο εκεί Σώμα της Στρατιωτικής Αστυνομίας.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ
Μετά την αποχώρηση του απο την Ιαπωνία το 1947 επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο και εντάχθηκε ξανά στη Μητροπολιτική Αστυνομία. Εκείνη την περιοδο υπηρέτησε στο CID στην Division και μετά στη Scotland Yard.Εδώ το 1948 θα λάβει την πρώτη του τιμητική διάκριση .
ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ --ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΣΤΙΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ
Κατόπιν το 1949 θα υποβάλει αίτηση λόγω και των αυξημένων αμοιβων και θα ενταχθεί στην Αποικιακή Αστυνομία και θα αποσταλεί με ειδικά αυξημένα καθήκοντα στη Μαλάγια ως Βοηθός Επιθεωρητής του εκει Ειδικού Κλάδου.Εργάζεται σε αντιτρομοκρατικά καθήκοντα και
κατόπινα Προήχθη σε Αναπληρωτή Επιθεώρητη αφου εργάστηκε για πρώτη ισως φοά ως ανακριτής εκτος της Μεγάλης Βρεττανίας.
Το πρώτο του μετάλλιο από την Αποικιακής Αστυνομίας για τη αξιοπρόσεκτη υπηρεσία του στις πληροφορίες και τις ανακρίσεις το λαμβάνει το ετος 1953.
Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΔΙΩΞΗ ΤΗΣ ΕΟΚΑ ΣΤΗΝ ΟΡΟΣΕΙΡΑ ΤΡΟΟΔΟΥΣ
Στην Κύπρο μετατέθηκε το 1956 στα πλαισια των προσπαθειών του Κυβερνητη ΧΆΡΤΙΓΚ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ ΤΟΝ ΕΙΔΙΚΌ ΚΛΑΔΟ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΕ ΚΑΘΕ ΘΥΣΊΑ ΚΑΙ ΤΊΜΗΜΑ. Ως Επιθεωρητής Πληροφοριών στο στρατιωτικο τμημα Τροόδους ηγήθηκε της εκστρατείας κατά των ορενιών ανταρτών της ΕΟΚΑ σε συνεργασία με διαφορους υπηρεσιακους με σημαντικότερο τον περιβοητο Λαιόνελ Σειβορυ’.Κατα την παρουσία του εκεί οπού ουσιαστικά ητο το επιχειρησιακό κέντρο των στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον της ΕΟΚΑ μετείχε στο παράλληλο κέντρο ανακρίσεων όπου είχαν αποπαστεί οι πλέον αιμοδιψεις βασανιστές υπο τον συντονισμό του ΛΑ Ι ΌΝΕΛ ΣΈΙΒΟΡΥ. Εδω αναγκάστηκε να καταθέσει για θανάτους αγωνιστων που ητο υπό κράτηση.Απο εδώρχισε να χρησιμοποιεί την προσφιλή του τακτική να χρησιμοποιει μεγάλα χρηματικά ποσα για δελεασμο τόσο κατα τις ανακρίσεις όσο και κατά τις περιοδείες στους ορεινους όγκους και τις κοινότητες.Από εδώ πρωτοξεκίνησε μεθοδικές κινήσεις για ανευρεση του Αρχηγείου της ΕΟΚΑ και ισως σε αυτές οφείλοντε και οι ακραιες και απάνθρωπες τακτικες βασανισμού συγκεκριμένων αγωνιστων που υπηρχε υποψια ή πληροφορια ότι γνώριζαν.Εδώ ειχαν επιτύχει την σταρτολόγηση των πιο
ζημιογόνων Ελληνων συνεργατων τους Κεραυνου,Πιπίνου και Απόστρατου τους οποίους χρησιμοποιούσαν σε όλο τον ορεινό ογκο κατά τις επιχειρησεις. Έλεγχεται ιστοριογραφικά και ηθικα ως εχων ευθύνη τουλαχιστον έμμεση για τον θάνατον των ηρωων Αντρεά Παναγιώτου
και Νικου Γεωργίου και για τα ακραία βασανιστήρια όσων συνεληφθηκαν στα ορεινα χωριά από το 1956 μέχρι το 1958στο τριγωνο των ανακριτηρίων Πλατρων –Ξερού-Λευκας
ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑ
Στη συνέχεια και λόγω των επιδόσεων του στις ανακρίσεις και τη συνεργασία με τους τοπικούς συνεργάτες των Βρεττανών το έτος 1958 προήχθη σε Επικεφαλής Επιθεωρητη στον Ειδικίο κλαδο της ΑποικιοκραΑτικης Αστυνομίας και ενήργησε ως Αναπληρωτής Διευθυντής Πληροφοριών πλάι στον Σερ Τζον Πρέντεργκαστ με εδρα την Ομορφίτα και τον Αστυνομικο Σταθμο Σεραγίου.Το ετος 1959 ελαβε την Τρίτη αποικιοκρατικη του διακριση με το μεταλλιο ΜΒΕ
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Μέχρι το 1960 και την ανακήρΥξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου συνεχισε να υπηρετει στην μεταβατική κυβέρνηση συνεργαζόμενος με τον Κυβερνητη Φουτ και τον , επι κεφαλης στρατηγο ΚΑΡΒΕΡ που ανάλαβε μετα το τέλος του Αγώνα ειδικες αποστολές πληροφοριών
στο νησί.
ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΘΕΣΗ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
Η ΤΡΙΕΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΣΑ Ι ΓΚΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΕΤΝΑΜ
Τον Αυγουστο του 1960 επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο και εντάχθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας.Στα πλαισια της νέας του αποστολής εστάλει το 1964 στη Σα ι γκόν ως μέλος της Βρετανικής Συμβουλευτικής Αποστολής στο Βιετνάμ.
Παρέμεινε εκει μεχρι το 1967 χωρίς να γνωρίζουμε ερευνητικα το περιεχομενο των δρασεων του λεπτομερως
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ
Επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο ο 1967 και εντάχθηκε στο Υπουργείο Άμυνας με ειδικά καθήκοντα καθήκοντα Ασφάλειας/Πληροφοριών. Συνταξιοδοτήθηκε το 1986 και εθεωρείτο αξιωματικος πληροφοριών της παλαιας φρουράς με τεραστια πείρα
ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Η ΕΟΚΑ τον θεωρούσε ως εχοντα μεγάλην μόρφωσην και στρατιωτικήν πείραν.Ειχε γνώση της πρότερης του πείρας σε άλλες αποικίες και των επιτυχιών του ενάντια σε αλλα κινήματα.Ελαβε σε κάποια στιγμη γνώση για την συνυπαρξη του σε επιχειρήσεις με τον Κυβερνήτη Χάρτιγκ σε άλλες αποικίες.Επληροφορήθει επίσης περι των των σχεδίων του για σύλληψη του Αρχηγού και επιτελικών της Οργάνωσης και την ευχερεια που του είχε
παραχωρήθει για την αξιοποιηση μεγάλων χρηματικών ποσών.Η Οργάνωση θεωρούσε ότι είχε ευθύνη για τις προσεγγίσεις βασανισμού στα ανακριτηρια Πλατρών παρα το περισσοτερο επαγγελματικο προφίλ του από τον Σέιβορυ.Στη Λευκωσία η ΕΟΚΑ γνώριζε για το σκεπτικό
της ανάθεσης των καθηκόντων του εσπευσμένα φυγαδευθέντος Μπερτς, την εμπιστοσύνη που του επιδείκνυε ο επικεφαλης του τομεα Πληροφοριών Πρετεγκαστ .Ητο επίσης γνωστή η συνεργασία του με τον Γεώργιο Λαγοδόντη πιθανο διπλο πράκτορα και προσωπικότητα που
χρήζει ακόμη ιστορικης αξιολογήσεως και ερευνης.Οι πληροφορίες οτί δεν ητο απολυτως τεγανός που λάμβανε η ΕΟΚΑ κρίνονται μάλλον αβάσιμες Απλα ο Λαγοδόντης εχοντας κάποια επαφη με το κεντρο επιχειρήσεων πιθανον να του χρέωνε διαρροες και πληροφορίες που λάμβανε από τα γραφεία του Ειδικού κλάδου ποικιλοτρόπως.
ΑΦΥΠΗΡΕΤΗΣΗ
Σε αντίθεση με τον Σερ Λαι όνελ Σε ί βορυ που συνέχισε μάλλον να επιχειρει και να διαχειριζεται παλαιους συνεργατες σε προχωρημένη ηλικία ο Τζακ Μπαρλοου έζησε ως συνταξιούχος με σειρά δημιουργικών ενασχολήσεων και φροντιζοντας τη σύζυγο του που παρουσιαζε προβλήματα υγείας.Βέβαια είναι γνωστό ότι ουδεις αξιβωματικος πληροφοριών αφυπηρετει ποτε πληρως από τα πρωτοκολλα εμπιστευτικοτητας και δεσμευσης που προσυπογράφουν δεσμευτικά.
Στις 9 Νοεμβρίου. Του 2002 έφυγε από τη ζωή
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΓΕΙΩΤΗΣ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ
