Η Τουρκία ζητούσε για χρόνια από την ΕΕ την έναρξη της διαδικασίας για αναβάθμιση της υφιστάμενης Τελωνειακής Ένωσης με σκοπό την διεύρυνση του εμπορίου ώστε η Τουρκία να αυξήσει τις εξαγωγές της σε όλη την ΕΕ και η Γερμανία ιδιαίτερα προς την Τουρκία. Αν και η υφιστάμενη Τελωνειακή Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας προνοεί την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, η Τουρκία εφαρμόζει την Συμφωνία με όλα τα κράτη της ΕΕ εκτός της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρνούμενη να την αναγνωρίσει. Σημειώνουμε ότι η διαδικασία αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης περιλαμβάνει διάφορα στάδια, από το τεχνικό-προπαρασκευστικό μέχρι την τελική πολιτική απόφαση.
Το κεφάλαιο «Τουρκία» συζητήθηκε στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (24 Ιουνίου), όπως είχε συμφωνηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25ης Μαρτίου 2021, με την Γερμανία να επιδιώκει τα «δώρα» προς την Τουρκία με κυριότερο την αναβάθμιση των εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας μέσω της Τελωνειακής Ένωσης. Πριν μερικές εβδομάδες, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διακήρυττε ότι, αν τεθεί το θέμα, θα ασκήσει βέτο, τερματίζοντας κάθε τέτοια επιδίωξη. Από τις 25 Μαρτίου ως τώρα, η Τουρκία προχώρησε σε πρωτοφανείς κινήσεις εναντίον της Κύπρου και των συμφωνηθέντων π.χ. ανέτρεψε την βάση των συνομιλιών για το Κυπριακό και «εισέβαλε» εποικίζοντας τα Βαρώσια, παραβιάζοντας τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, της ΕΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας-ΟΗΕ, που αποτελεί το ύψιστο όργανο διεθνούς δικαίου. Μετά από αυτά, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (στις 24 Ιουνίου, με την συμφωνία Ν. Αναστασιάδη): «σημειώνει την έναρξη εργασιών σε τεχνικό επίπεδο για εντολή σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ- Τουρκίας» και εκφράζει «ικανοποίηση για την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο»!
Δεν γνωρίζουμε τις πιέσεις ή τα βαρίδια που καθιστούν τον Πρόεδρο τόσο ευάλωτο, ώστε να διακηρύττει μεν στο εσωτερικό ότι θα ασκήσει βέτο καθώς η Τουρκία προχωρά σε πρωτοφανή κλιμάκωση παρανομιών εναντίον της Κύπρου, αλλά να συμφωνεί για «δώρο» προς την Τουρκία –εκείνο για το οποίο υποτίθεται θα ασκούσε βέτο– και μάλιστα να εκφράζει την πλήρη ικανοποίησή του. Αυτή δεν
είναι σοβαρή πολιτική, αλλά δυστυχώς αποτελεί ταφόπλακα για την Κύπρο.
Η έναρξη του τεχνικού/προπαρασκευαστικού σταδίου δεν σημαίνει οριστική συμφωνία για εφαρμογή του «εκσυγχρονισμού»/αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης. Όμως, η έναρξη της διαδικασίας σημαίνει πάρα πολλά για όποιον γνωρίζει από Ευρωπαϊκή πολιτική. Είναι θλιβερό ένας τόσο αδύναμος Πρόεδρος με τον περίγυρο του να χειροκροτεί χάριν δικών του ατομικών επιδιώξεων. Πάντως, αν αντιλαμβάνονται τι συμφώνησε ο Πρόεδρος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τότε κοροϊδεύουν την κυπριακή κοινωνία και τους εαυτούς τους, με άλλη μια ήττα που εμφανίστηκε σαν επιτυχία. Όσοι συμμετέχουν στην παραπλάνηση της κοινωνίας αναδεικνύοντας τα δήθεν «αυστηρά μηνύματα» από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προς την Τουρκία, φανερώνουν την δική τους «προσαρμογή» καθώς η πατρίδα χάνεται… Μοναδική ελπίδα οι σκεπτόμενοι πολίτες.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο
