Τον Απρίλιο του 1955 ξεκινά ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ για απελευθέρωση κι ΕΝΩΣΗ με την Ελλάδα
Η Βρεττανική διπλωματία, με μοναδική μαεστρία, εξάπτει τον Τουρκικό φανατισμό, διεγείρει τον μόνιμα υποβόσκοντα σωβινισμό και οδηγεί στην Τουρκία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, σε μια πρωτοφανή ανθελληνική υστερία.
Η εφημερίδα «Χουρριέτ», από τις 11 χιλιάδες φύλλα κυκλοφορία που είχε όταν πρωτοκυκλοφόρησε το 1948, ξετινάχτηκε με μιά πύρινη ανθελληνική αρθρογραφία, στις 600 χιλιάδες φύλλα ημερησίως!
Ακολούθησαν και οι υπόλοιπες Τουρκικές εφημερίδες που, ξεπερνούσαν η μιά την άλλη σε παραπληροφόρηση και ανθελληνικές υπερβολές, με αποτέλεσμα να χτίζεται σταδιακά στις λαϊκές μάζες ένα έντονο ανθελληνικό μένος.
Την Τουρκία κυβερνά το Δημοκρατικό Κόμμα κι ο Αντνάν Μεντερές με Υπουργό των Εξωτερικών τον Φατίν Ρουστού Ζορλού.
Ο Μεντερές θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν ο πρόδρομος του Ερντογάν.
Αρχές Αυγούστου του 1955 η Αγγλία έχει καταστρώσει τα σχέδιά της. Συγκαλεί στο Λονδίνο τριμερή διάσκεψη για το Κυπριακό με την συμμετοχή της Αγγλίας, Ελλάδος και Τουρκίας.
Ένας από τους στόχους των Βρετανών ήταν να καταγραφεί και επισήμως η Τουρκία ως έχουσα συμφέροντα στην Κύπρο.
Την παραμονή της έναρξης της Διάσκεψης, δηλαδή στις 28 Αυγούστου 1955 ο Μεντερές παντελώς ανυπόστατα ισχυρίστηκε δημόσια ότι οι Ελληνοκύπριοι σχεδίαζαν σφαγές κατά των Τουρκοκυπρίων.
Την ίδια μέρα ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών Χάρολντ Μακ Μίλαν στέλνει κρυπτογραφημένο μήνυμα στον Τούρκο ομόλογό του Φατίν Ρουστού Ζορλού, συμβουλεύοντας τον πως πρέπει να προχωρήσει σε "εντονότερη δράση" για να αποδειχθεί η Τουρκική αποφασιστικότητα στην περιφρούρηση των συμφερόντων της. «μερικά έκτροπα στην Άγκυρα θα μας βόλευαν», έτσι τελείωνε το μήνυμα!
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών έστειλε τηλεγράφημα στην Αγκυρα, ζητώντας να γίνουν συλλαλητήρια στην Τουρκία για το Κυπριακό, που θα ισχυροποιούσαν την αδύνατη θέση του.
Στις 29 Αυγούστου 1955, στο μέγαρο Λάγκαστερ Χάουζ του Λονδίνου, αρχίζει η τριμερής διάσκεψη.
Το απόγευμα της 5ης Σεπτεμβρίου ο Τούρκος Υπουργός των Εξωτερικών συγκαλεί συνέντευξη τύπου και ανακοινώνει με μιά διάχυτη υπεροψία που του χαρίζει η Βρεττανική υποστήριξη:
"Η Κυβέρνησή μου, δηλώνει, έπαψε να ενδιαφέρεται για την παρούσα διάσκεψη. Παύουμε τη συμμετοχή μας. Ο λόγος είναι ότι θεωρούμε απαράδεκτο το Ελληνικό αίτημα για αυτοδιάθεση της Κύπρου. Αν η Ελλάδα επιμένει, ας διαλέξει μεταξύ της Κύπρου και της φιλίας μας!"
Λίγες μόνο ώρες αργότερα, τα μεσάνυχτα της 5 ης προς την 6 η Σεπτεμβρίου, αρχίζει η εφαρμογή ενός σατανικού σχεδίου που απέβλεπε αφ' ενός μεν στο να δείξει την δήθεν «αγανάκτηση» του τουρκικού λαού για τις Ελληνικές απόψεις, αφ' ετέρου δε στο να ξεριζώσει, άπαξ δια παντός, τον εναπομείναντα Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης.
Η ΠΡΟΒΟΚΑΤΣΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Στον κήπο του σπιτιού του Κεμάλ Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη, τοποθετείται βόμβα που δεν προκάλεσε καμιά ζημιά πέρα απ' τα τζάμια μερικών παραθύρων που έσπασαν.
Τη βόμβα, σύμφωνα με το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης που βγήκε στις 17 Δεκεμβρίου 1955, τοποθέτησε ο φύλακας του κτιρίου Χασάν Μεχμέτογλου και την παρέλαβε από τον φοιτητή Οκτάυ Εγκίν, γιο του πρώην βουλευτή Ροδόπης και μετέπειτα αρχηγό της Τουρκικής αστυνομίας στην Άγκυρα.
Ο τουρκικός τύπος δημοσίευσε ακόμα και σε έκτακτες εκδόσεις του αλλοιωμένες φωτογραφίες του κτιρίου του προξενείου, όπου φαίνονταν εκτεταμένες καταστροφές. Η δημοσίευση των φωτογραφιών ήταν το σύνθημα για μία άνευ προηγουμένου οργανωμένη βίαιη επίθεση κατά του Ελληνισμού της Πόλης.
Χιλιάδες διαδηλωτές μεταφέρθηκαν από τη Δυτική Μικρά Ασία δωρεάν, αντί αμοιβής 6 δολαρίων, που ουδέποτε τους δόθηκε.
4000 ταξί τους μετέφεραν στον χώρο των ταραχών, ενώ φορτηγά του Δήμου της Κωνσταντινούπολης είχαν αναπτυχθεί σε επίκαιρα σημεία της Πόλης, φορτωμένα με τσεκούρια, φτυάρια, ρόπαλα, αξίνες, σφυριά, σιδερένιους λοστούς και μπιτόνια βενζίνης, απαραίτητα σύνεργα για τον όχλο των επιδρομέων, που επέπεσε επί των ελληνικών καταστημάτων με τα συνθήματα «Θάνατος στους γκιαούρηδες», «Σπάστε, γκρεμίστε, είναι γκιαούρης», «Σφάξτε του έλληνες προδότες», «Κάτω η Ευρώπη» και «Εμπρός να βαδίσουμε κατά της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης».
Την οργή του όχλου δεν γλύτωσαν και κάποια καταστήματα αρμενικής και εβραϊκής ιδιοκτησίας.
Υπό τη φαινομενική καθοδήγηση της οργάνωσης «Η Κύπρος είναι τουρκική» (Kibris Türktür) και την πραγματική καθοδήγηση του τουρκικού βαθέος κράτους και του Γραφείου Ειδικού Πολέμου, χιλιάδες αφηνιασμένων Τούρκων και σε τρία κύματα μιας κυριολεκτικής λαίλαπας σκόρπισαν στις ελληνικές συνοικίες και ιδίως στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους την καταστροφή:
ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ
71 - εκκλησίες
3500 - κατοικίες, από τις οποίες οι 1000 ολοσχερώς
4348 - εμπορικά καταστήματα
110 - ζαχαροπλαστεία
12 - ξενοδοχεία
27 - φαρμακεία
26 - σχολεία
21 - εργοστάσια
11 - κλινικές
2 - κοιμητήρια συλήθηκαν και βεβηλώθηκαν οι τάφοι των Πατριαρχών στη Μονή Βαλουκλή
ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ
Τουλάχιστον 30 Έλληνες σκοτώθηκαν και εκατοντάδες άλλοι κακοποιήθηκαν βάναυσα. Σε δύο περίπου χιλιάδες υπολογίζονται από τους κύκλους της ομογένειας οι βιασμοί, αν και επισήμως καταγγέλθηκαν μόνο 200.
Ο αριθμός των νεκρών ήταν, συγκριτικά, εξαιρετικά χαμηλός (15 έως 37 θάνατοι). Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι το –θεωρητικώς ανεξέλεγκτο – πλήθος πειθάρχησε απολύτως προς την κεντρική οδηγία να αποφευχθούν μαζικές δολοφονίες που θα δημιουργούσαν έντονη διεθνή αντίδραση.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΑΙΤΙΩΝ
Στις 27 Μαΐου 1960 ομάδα αξιωματικών υπό τον στρατηγό Τζεμάλ Γκιουρσέλ κατέλαβε την εξουσία και οδήγησε σε δίκη 592 μέλη και συνεργάτες του Δημοκρατικού Κόμματος όχι όμως μόνο με την κατηγορία των Σεπτεμβριανών.
Ένοχοι ευρέθησαν οι Μεντερές και Ζορλού, γι’ αυτό και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση 6 ετών.
Όμως καταδικάστηκαν με την εσχάτη των ποινών μαζί με άλλα 13 στελέχη του κόμματος του με την κατηγορία της παραβίασης του Τουρκικού Συντάγματος.
Την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου του 1961 η πολύκροτη πολιτική δίκη εκατοντάδων στελεχών του καθεστώτος Μεντερές έφτασε στο θλιβερό τέλος της.
Πέραν του πρωθυπουργού, μεταξύ των καταδικασθέντων σε θάνατο περιλαμβάνονταν ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Τζελάλ Μπαγιάρ, ο υπουργός Εξωτερικών Φατίν Ζορλού, ο υπουργός Οικονομικών Χασάν Πολατκάν, ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Ρεφίκ Κοραλτάν και Κιράζογλου, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Εμίν Καλαφάτ, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος του Μεντερές, Μπαχά Ασκίτ, τρεις ακόμη βουλευτές του κόμματος αυτού κ.α.
Λίγες ώρες αργότερα η Επιτροπή Εθνικής Ενότητας του καθεστώτος αποφάσισε να εκτελεστούν μόνο οι Μεντερές, Ζορλού και Πολατκάν.
Την αυγή του Σαββάτου, 16 Σεπτεμβρίου, οι Ζορλού και Πολατκάν εκτελέστηκαν δι' απαγχονισμού, ενώ ο Μεντερές οδηγήθηκε στο νοσοκομείο έπειτα από απόπειρα αυτοκτονίας με υπνωτικά χάπια.
Στη συνέχεια, μεταφέρθηκε στη νήσο Ιμραλί, στη νότιο θάλασσα του Μαρμαρά, όπου και απαγχονίσθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου του 1961.
Πάνω στο στήθος του, σε μέγεθος αφίσας, υπήρχε ένα έγγραφο με την κατηγορία για την οποία εκτελέστηκε: "Παραβίαση του Συντάγματος".
Ο Εγκίν αργότερα διορίστηκε Γενικός Διευθυντής Κρατικής Ασφαλείας και αργότερα Νομάρχης στην Νεάπολη (Nevşehir) της Καππαδοκίας.
Ο πρόεδρος του Σωματείου «Η Κύπρος είναι Τουρκική» Χικμέτ Μπιλ κατέθεσε στο δικαστήριο ως μάρτυρας κατηγορίας. Αργότερα απεστάλη από την τουρκική κυβέρνηση ως ακόλουθος τύπου στην Τουρκική Πρεσβεία στην Βηρυτό.
ΠΗΓΕΣ:
ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΑΘΗΝΩΝ
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
