Ας ιχνογραφήσομε τον Γολγοθά του Ευαγόρα από το βράδυ της συλλήψεως του μέχρι την προσαγωγή του στο Δικαστήριο.Μια απίστευτης σκληρότητας διαδικασία,ανακρίσεων, που είχε μεγάλη διαρκεια και πολυάριθμους σταθμους. Κυριολεκτικά έσερναν ένα δεκαοκταχρονο παιδί αντρείο και πρόωρα ώριμο από στατόπεδο σε στρατοπεδο και από θαλαμο βασανισμου σε άλλα παραπήγματα κολαστήρια.Μέχρι να φτάσει στην Ομορφίτα και στους επαγγελματίες βασανιστες είχε υποστει τα πάνδεινα χωρίς να λυγίσει.
Στην Ομορφίτα με τσακκισμένα τα μάτια και κακοποιημένη τη σπονδυλική στήλη έδωσε μαθήματα ήθους και αντοχής. Αφού βασανιστηκε με ακρότητα με τους ηλεκτρικους δυνατους λαμπτήρες προσώπων, στην απάνθρωπη ακολουθία των πέντε τεχνικών βασανισμου που έφεραν οι ανακριτες απο την Κένυα για να την εξελίξουν στα σώματα των παιδιών και των νέων μας ο Ευαγόρας άντεξε και τη γεμάτη σωματικους πόνους μοναξιά κατα τον εγκλεισμό στο δωματίο "αναρρωσης", σκοτεινή επούλωση πληγών για περιπου επτα μερονυχτα. Αυτή ήταν η τακτική των πεπολιτισμένων...
Αυτός ο μήνας απάνθρωπών βασανισμών μπορει και περισσότερο.Ίσως σχεδόν δυο μήνες. Δεν ερευνήθηκε σε βάθος για να προβληθει το μεγαλείο του ποιητη ,του δισκοβόλου , του επαναστάτη του συνειδητά ανυπότακτου στην Αποικιοκρατία του αντάρτη δασών .Του ΕΛΛΗΝΑ ΝΗΣΙΩΤΗ ακόλουθου του Διονύσιου Σολωμου.Του Ορθοδοξου Χριστιανου πουχε στο σακκάκι του μια εικόνα του Χριστού και μια μικρή ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ.
Μετά από όλους τους βασανισμους είχε το κουράγιο να σταθει στο Δικαστήριο των Βρεττανών και να εξηγηθει ωσαν Μακρυγιάννης ωσαν Διονύσης Καρδιανός.Ως Έλληνας Κύπριος που ηγάπα και ποθούσε την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ έπραξε ως αντάρτης.
Δεν τους άφησε να δώσουν τας δικαστικας τους παραστάσεις.
Μετά απο όλη αυτή τη σταυρωση είχε το κουράγιο να τραγουδα και να ψέλνει τις τελευταίες οκτω ώρες του βίου του μέχρι να τον κοινωνήσει ο παπα Αντώνης να πει τους τελευταίους του πόνους και να κρατήσει το σταυρό του στο στήθος του.
Ο Ευαγόρας ο εσταυρωμένος
ο της αγάπης και του αγνού έρωτος
ρωμαλέος έφηβος περπάτησε μετά την εντεκάτην νυχτερινή
στο ικριωμα χωρις να δειλιάσει μπρος στους δήμιους
με το Διονύσιο Σολωμό σύντροφο τραγουδώντας
με την ευχή να είναι ο τελευταίος της αγχόνης.
Ευαγόρα...
Μεσάνυχτα και λιγοστοι μείναμε
Να δανειστούμε λίγη απ την καρδια σου
το πυρωμα εννοώ
το Φως σου
για τους δύσκολούς χειμώνες.
Α ρε αδέρφι μας λεβεντικο.
Επλουμισες μας
ΑΓΑΠΗΝ ΕΡΩΤΑΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ...
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΓΕΙΩΤΗΣ
