Της Νάντιας Αναξαγόρου
Εν συντομία θα σας παρουσιάσω την έρευνά μου στα ορόσημα που καθόρισαν την πολιτιστική ανάπτυξη του Δήμου Λεμεσού, παραθέτοντας τα καθοριστικά γεγονότα, χωρίς κριτική θεωρητική ανάλυση, ώστε ο καθένας να σχηματίσει τη δική του θέση και στη συνέχεια αν επιθυμείτε να υπάρξει συζήτηση.
Η πολιτιστική πολιτική του Δήμου Λεμεσού συνίσταται αφ’ ενός στην καθιέρωση θεσμικών, ετήσιων εκδηλώσεων, ιδιαίτερα κατά τις δεκαετίες του 1960 και 1970 και αφ’ ετέρου στην εγκαθίδρυση πολιτιστικών ιδρυμάτων, θεσμών και κατάλληλων κτηριακών υποδομών για τη στέγασή τους, αρχής γενομένης από τη δεκαετία του 1980 (λόγω και των μεγάλων δωρεών
που έγιναν από συμπολίτες μας επί τούτου).
Η πρώτη μεγάλη πολιτιστική διοργάνωση που λαμβάνει χώρα επί Κυπριακής Δημοκρατίας είναι το Καρναβάλι του Φεβρουαρίου του 1960, το οποίο επαναρχίζει εορταστικά, μετά την τετράχρονη διακοπή του από το 1956 έως το 1959, λόγω του αγώνα της ΕΟΚΑ. Το Καρναβάλι διεξάγεται σήμερα με διαρκή αύξηση των εκδηλώσεών του, του κοινού που
συμμετέχει σ’ αυτές και των καρναβαλιστών, μικρών και μεγάλων, που λαμβάνουν μέρος στις παρελάσεις.
Τον Οκτώβριο του 1961 σε συνεργασία του Δήμου Λεμεσού με τον Σύνδεσμο Ανάπτυξης Λεμεσού, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και τις τοπικές οινοβιομηχανίες διοργανώνεται η πρώτη Γιορτή του Κρασιού, η οποία καθιερώνεται ως άλλη μια θεσμική εκδήλωση, πλάι σ’ αυτές του Καρναβαλιού και του Κατακλυσμού.
Το 1965 ο Δήμος Λεμεσού ιδρύει τη Δημοτική Μουσική Σχολή, παρέχοντας δωρεάν μαθήματα βιολιού, βιόλας, βιολοντσέλου καθώς και πνευστών σε παιδιά και ενήλικες, προπορευόμενος οποιουδήποτε άλλου Δήμου ακόμη και της τότε Μορφωτικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Παιδείας στον τομέα αυτό. Το 1968 συστήνεται η Ορχήστρα Εγχόρδων του Δήμου Λεμεσού, η οποία δίνει συναυλίες στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Μεγάρου καθώς και σε άλλες πόλεις της Κύπρου.
Στην ίδια αυτή αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Μεγάρου, η οποία υπήρξε αίθουσα πολλαπλής πολιτιστικής χρήσης, φιλοξενείται και η Δημοτική Βιβλιοθήκη Λεμεσού, από της ίδρυσής της στα μέσα του 1940, συνιστώντας την πρώτη δημοτική πολιτιστική στέγη. Από το 1969 η Δημοτική Βιβλιοθήκη Λεμεσού, η οποία έχει στο μεταξύ εξελιχθεί σε μια από τις
μεγαλύτερες της Κύπρου, με ιδιαίτερα πλούσιο κυπριολογικό τμήμα, στεγάζεται μόνιμα στο Μέγαρο Πηλαβάκη, ενώ μετά τις εργασίες συντήρησης και αναπαλαίωσης του κτηρίου, με κονδύλι που εξασφάλισε το ΤΕΠΑΚ, επαναλειτούργησε στον ίδιο χώρο το 2018 υπό τη μετονομασία Δημοτική Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη.
Ο Δήμος Λεμεσού εισέρχεται πρώτος και στη διοργάνωση Φεστιβάλ. Από το 1966 έως το 1968 διοργανώνεται από τον Δήμο Λεμεσού, στο Δημοτικό Κηποθέατρο, το Διεθνές Φεστιβάλ Λαϊκών Χορών, το οποίο μετονομάζεται το 1969 σε Καλλιτεχνικό Φεστιβάλ, φιλοξενώντας συγκροτήματα σύγχρονης και λαϊκής καλλιτεχνικής έκφρασης από Ελλάδα και Κύπρο, ενώ από το 1976 μετασχηματίζεται σε Διεθνές Καλλιτεχνικό Φεστιβάλ, με συμμετοχές από όλο τον κόσμο, κυρίως όμως την Ευρώπη και τη Σοβιετική Ένωση, λαμβάνοντας χώρα μέχρι τη δεκαετία του 1980, στον ίδιο πάντα χώρο του Δημοτικού Κηποθεάτρου.
Κατά τη δεκαετία του 1980, ο Δήμος Λεμεσού διαμορφώνει κατάλληλα τέσσερα κτήρια-δωρεές Λεμεσιανών, αποκτώντας έτσι ισάριθμες πολιτιστικές στέγες. Η οικία-δωρεά της οικογένειας Ιωάννη Σχίζα, δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Λεμεσού, στεγάζει από το 1985 το Δημοτικό Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, όπου εκτίθενται οι συλλογές ενδυμάτων, κοσμημάτων, ξυλόγλυπτων επίπλων, αγροτικών και γεωργικών εργαλείων κ.ά., του τέλους του 19 ου και των αρχών του 20 ου αιώνα, που φυλάσσονταν προηγουμένως στην υπόγεια αίθουσα κάτω από το μνημείο της Πλατείας Ηρώων. Κατόπιν αγοράς του
Κινηματοθεάτρου «Παλλάς» από το Ίδρυμα Νίκου και Δέσποινας Παττίχη και δωρεάς του προς τον Δήμο Λεμεσού, η πόλη αποκτά το 1986 το πρώτο της θέατρο, πέραν του υπαίθριου Δημοτικού Κηποθεάτρου, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα διεξαγωγής ολοκληρωμένων εκδηλώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Η Δημοτική Μουσική Σχολή αποκτά τη
μόνιμη στέγη της το 1987, στην οικία-δωρεά του Χριστόδουλου και της Φαίδρας Παπαδάκη, οπότε και μετονομάζεται έκτοτε σε Παπαδάκειο Δημοτικό Ωδείο, το οποίο αναβαθμίζεται με την πρόσληψη νέου καθηγητικού προσωπικού για τη διδασκαλία των εγχόρδων, του πιάνου και της μουσικής θεωρίας. Η Λεμεσός αποκτά τη Δημοτική της Πινακοθήκη το 1988, μετά
από κατάλληλη διαμόρφωση της παραλιακής κατοικίας, που υπήρξε δωρεά της Υπατίας Ζήνωνος, το γένος Παυλίδη. Εδώ στεγάζονται αντιπροσωπευτικά έργα της κυπριακής ιστορίας της τέχνης, σύγχρονα και παλαιότερα, τα οποία ο Δήμος Λεμεσού άρχισε να περισυλλέγει ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1950.
Το 1989, με τον θάνατο του γνωστού ανθρώπου του θεάτρου και θεατρικού συλλέκτη, οπτικού Νίκου Νικολαΐδη, ο Δήμος Λεμεσού παραλαμβάνει το αρχείο του με θεατρικά χειρόγραφα και σημειώματα, μελέτες και τόμους για το θέατρο, φωτογραφίες, αφίσες, θεατρικά αξεσουάρ κ.ά, παραδίδοντάς το στο κοινό, ταξινομημένο από τον θεατρικό μελετητή Μιχάλη Μουστερή, το 1991. Η σπουδαιότητα του Θεατρικού Αρχείου του Νίκου Νικολαΐδη για την ιστορία του κυπριακού θεάτρου συμβάλλει στη λήψη της απόφασης για τη δημιουργία του Θεατρικού Μουσείου Κύπρου στη Λεμεσό, σε συνεργασία με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, όπως θα δούμε στη συνέχεια.
Κατά τη δεκαετία του 1990, ο Δήμος Λεμεσού στρέφεται προς εναλλακτικές μορφές πολιτιστικής δημιουργίας όσον αφορά στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ του, οι οποίες περιστρέφονται πια γύρω από διαφορετικό θεματικό άξονα κάθε χρονιά και εκτείνονται σε πολλούς άλλους χώρους της πόλης και της ευρύτερης περιοχής, πέραν του Δημοτικού Κηποθεάτρου, όπως το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού, το Παττίχειο Δημοτικό Θέατρο, το Αρχαίο Κούριο κ.ά. Διεξάγεται έτσι Φεστιβάλ Βυζαντινής Τέχνης και Πολιτισμού, Φεστιβάλ Αδελφών Ελληνικών Πόλεων, Κινηματογραφικό Φεστιβάλ αφιερωμένο στον Μιχάλη
Κακογιάννη, στην παρουσία του ιδίου του σκηνοθέτη, Μεσαιωνικό Φεστιβάλ κ.ά.
Από το 1991 ο Δήμος Λεμεσού εκδίδει επίσης και αποστέλλει ταχυδρομικώς το μηνιαίο δελτίο «Δρώμενα», μέσω του οποίου αναλαμβάνει μια σφαιρική, δίγλωσση ενημέρωση, στην ελληνική και αγγλική, για τη μουσική, θεατρική, εικαστική, χορευτική και εν μέρει κινηματογραφική κίνηση της πόλης (προβολές Κινηματογραφικής Λέσχης Λεμεσού). Στα «Δρώμενα» περιλαμβάνονται και οι εκδηλώσεις της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, που αρχίζει να λειτουργεί το 1997 και στεγάζει τη δραστηριοποίηση που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Συντονιστικό Συμβούλιο Πολιτιστικών Φορέων Λεμεσού, το οποίο ιδρύθηκε το 1992 και από το 1997 συμμετέχει με δύο εκπροσώπους του στις συνεδριάσεις της Πολιτιστικής Επιτροπής του Δήμου Λεμεσού. Προβάλλονται επίσης στο δελτίο αυτό από το 1999 οι παραστάσεις του Θεάτρου «Ριάλτο», από το 2002 οι εκθέσεις που λαμβάνουν χώρα στο Κέντρο Ευαγόρα Λανίτη καθώς και οι εκδηλώσεις, κυρίως περιοδικές εκθέσεις
που πραγματοποιούνται στην υπόγεια αίθουσα «Πλουτής Σέρβας» επί της Πλατείας Ηρώων, όπως και από νέα πολιτιστικά κέντρα που αναφύονται περί τα μέσα και το τέλος της πρώτης δεκαετίας του 21 ου αιώνα, ανάμεσα στα οποία το Παλιό Ξυδάδικο, που φιλοξενεί τις δράσεις του Κέντρου Παραστατικών Τεχνών Μίτος.
Από το 1994, επί δημαρχίας Αντώνη Χατζηπαύλου, το Δημοτικό Συμβούλιο εγκρίνει κονδύλι ύψους τριάντα χιλιάδων λιρών στον ετήσιο προϋπολογισμό του για στήριξη και επιχορήγηση του έργου που επιτελείται κάθε χρονιά από τους πολιτιστικούς φορείς της Λεμεσού και ο θεσμός των χορηγιών συνεχίζεται αδιάλειπτα μέχρι τις μέρες μας, με διάθεση ετήσιου ποσού πενήντα χιλιάδων ευρώ. Επίσης ο Δήμος Λεμεσού γίνεται ένας από τους βασικούς χορηγούς της Εταιρείας Θεατρικής Ανάπτυξης Λεμεσού (Ε.Θ.Α.Λ.) που ιδρύεται το 1988, ως το πρώτο επαγγελματικό θέατρο της πόλης.
Ως αποτέλεσμα των τριών Συμποσίων Γλυπτικής που ο Δήμος Λεμεσού διοργάνωσε τα καλοκαίρια του 1999, του 2000 και του 2001, στα οποία δούλεψαν επί τόπου δεκαπέντε γλύπτες από τον διεθνή, τον ελληνικό και τον κυπριακό χώρο, η Λεμεσός απέκτησε ένα σημαντικό Πάρκο Γλυπτικής κατά μήκος του πιο πολυσύχναστου σημείου της, που είναι η προκυμαία επί της παραλιακή επίχωσης, έτσι που το ευρύ κοινό το οποίο δεν επισκέπτεται συχνά μουσεία και πινακοθήκες, εξοικειώνεται με τα έργα σύγχρονης γλυπτικής, βιώνοντάς τα πια ως μέρος της καθημερινότητάς του.
Το 1998 επανασυστήνεται η Φιλαρμονική του Δήμου Λεμεσού, η οποία έχει ομολογουμένως στις μέρες μας επιτύχει ένα ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο, το 2000 ιδρύεται το Κουαρτέτο Εγχόρδων του Δήμου Λεμεσού που έκτοτε δίδει θεσμικές συναυλίες, με μεγάλη απήχηση, προσελκύοντας το κοινό διαφόρων πόλεων. Από το 2000 επαναδραστηριοποιείται ενεργά και
η Παιδική Χορωδία του Παπαδάκειου Δημοτικού Ωδείου, συμμετέχοντας συστηματικά, κατά την πρώτη δεκαετία του 21 ου αιώνα στις Καλοκαιρινές Εκδηλώσεις που ο Δήμος Λεμεσού διοργανώνει στην αυλή του Μεσαιωνικού Κάστρου, σε συναυλίες πλάι σε γνωστούς τραγουδιστές και τραγουδίστριες από την Ελλάδα, ενώ το 2005 επαναλειτουργεί επίσης η Μαθητική Ορχήστρα Εγχόρδων του Παπαδάκειου Δημοτικού Ωδείου.
Την προσφορά εικαστικής παιδείας σε παιδιά και ενήλικες της Λεμεσού επιχειρεί ο Δήμος Λεμεσού με την ίδρυση το 2000 του Δημοτικού Εργαστηρίου Τέχνης, επί της οδού ΄Οθωνος και Αμαλίας, στην αυλή του Δημοτικού Μουσείου Λαϊκής Τέχνης. Άλλη μια πολιτιστική στέγη, μουσικολογική, εγκαινιάζεται το 2005, μέσω της ανέγερσης ενός καινούργιου κτηρίου, με αίθουσα συναυλιών, αναγνωστήριο, εκθεσιακό και αρχειακό χώρο, πλάι στο Παπαδάκειο Δημοτικό Ωδείο, όπου φιλοξενείται το Δημοτικό Μουσείο-Αρχείο Σόλωνα Μιχαηλίδη, με το πολύτιμο κληροδότημα του αείμνηστου μουσουργού, που περιλαμβάνει
παρτιτούρες, μουσικά χειρόγραφα, φωτογραφικό υλικό, τη βιβλιοθήκη και τα προσωπικά του αντικείμενα.
Στον τομέα της επιμόρφωσης των δημοτών, εγκαθιδρύεται το 1999 ο θεσμός των διαλέξεων του Πανεπιστημίου του Πολίτη του Δήμου Λεμεσού που πραγματεύεται θέματα ευρύτερου κοινωνικοπολιτικού, πολιτιστικού και γλωσσικού ενδιαφέροντος.
Ως αφιέρωμα στον βίο και την πολιτεία των σημαντικότερων προσωπικοτήτων των γραμμάτων και της τέχνης, που
έδρασαν στη Λεμεσό, ο Δήμος Λεμεσού διοργανώνει επίσης για τρία χρόνια (2000-2003) τη σειρά διαλέξεων «Φυσιογνωμίες της πνευματικής και καλλιτεχνικής Λεμεσού», ενώ συνδεδεμένη με τη σύσταση του Παττιχείου Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου και Κέντρου Μελετών του Δήμου Λεμεσού, που στεγάζεται στην οικία Επάρχου, είναι η θεσμική, ετήσια διοργάνωση των Συμποσίων Προφορικής Ιστορίας κάθε φθινόπωρο, με απαρχή το 2005.
Το 2000 αποφασίζεται η πρώτη διοργάνωση και θεσμοθέτηση της θερινής εκδήλωσης «Μεγάλα Μπαλλέτα», όπου φιλοξενούνται γνωστά διεθνή χορευτικά σχήματα, είτε στο Δημοτικό Κηποθέατρο είτε στο Παττίχειο Δημοτικό Θέατρο, ενώ από το 2017, παρέχεται το βήμα σε χορεύτριες, χορευτές και χορογράφους από την Κύπρο, με επαγγελματικές σπουδές
και συχνά καριέρα στο εξωτερικό, είτε για να συμπράξουν με τα παγκοσμίου φήμης συγκροτήματα είτε για να παρουσιάσουν αυτοτελή χορευτική παράσταση στο πλαίσιο του συγκεκριμένου θεσμού.
Με στόχο την προσφορά εξειδικευμένης χορευτικής παιδείας σε ταλαντούχους σπουδαστές και την παροχή προεπαγγελματικής κατάρτισης σε μελλοντικούς χορευτές-χορεύτριες, ο Δήμος Λεμεσού προχώρησε στην ίδρυση μιας ακόμη στέγης πολιτισμού, του Δημοτικού Κέντρου Χορού, το οποίο άρχισε τη λειτουργία του το 2006, υπό την καλλιτεχνική
διεύθυνση του αείμνηστου Λάμπρου Λάμπρου, Λεμεσιανού χορευτή-χορογράφου, με διεθνή σταδιοδρομία. Τώρα το Δημοτικό Κέντρο Χορού, που βρίσκεται στον χώρο κάτω από τα καθίσματα του Δημοτικού Κηποθεάτρου, δόθηκε από τον Δήμο Λεμεσού στη Νέα Κίνηση Ομάδων Χορού, Χορευτών και Χορογράφων για την εξυπηρέτηση των αναγκών της επαγγελματικής χορευτικής κοινότητας της πόλης.
Το 2006 ο Δήμος Λεμεσού εισέρχεται ξανά στη διοργάνωση Φεστιβάλ Λαϊκών Χορών, όπως έπραξε τη δεκαετία του 1960, με το Ευρωμεσογειακό Φεστιβάλ Λαϊκών Χορών, το οποίο συνιστά πλέον ένα ετήσιο, καλοκαιρινό θεσμό, που πραγματοποιείται σε διάφορους υπαίθριους χώρους της πόλης.
Το 2003 λειτουργεί ο Τεχνοχώρος, όπου η Ε.Θ.Α.Λ., το θέατρο της πόλης αποκτά μόνιμη στέγη που του παραχωρείται από τον Δήμο Λεμεσού στα ακίνητα της Λεωφόρου Φραγκλίνου Ρούσβελτ, ενώ το 2006 η Β΄ Δημοτική Αγορά (πρώην τουρκοκυπριακό
παντοπωλείο) που η αρμόδια κρατική διαχειριστική υπηρεσία θέτει στη δικαιοδοσία το Δήμου Λεμεσού, αποβαίνει άλλη μια πολιτιστική στέγη, υπό τη διαχείριση του Θεάτρου ΕΝΑ.
Το 2010 εγκαινιάζεται το Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο «Πάνος Σολομωνίδης», κατόπιν γενναίας οικονομικής συνεισφοράς του Πάνου Σολομωνίδη, η οποία κάνει δυνατή την αγορά και επακόλουθη αναπαλαίωση/διαμόρφωση από τον Δήμο Λεμεσού του παλιού κτηρίου του Λιθογραφείου Κουβά. Στην αίθουσα εκδηλώσεων και στο φουαγιέ του χώρου φιλοξενούνται
έκτοτε ποικίλες εκδηλώσεις, όπως διαλέξεις, συμπόσια, μικρές συναυλίες και εκθέσεις, ενώ στους χώρους του στήθηκε και λειτουργεί το Θεατρικό Μουσείο Κύπρου, το οποίο εγκαινιάστηκε το 2012, σε συνεργασία του Δήμου Λεμεσού με τον Θ.Ο.Κ., όπου και εντάσσεται το προαναφερθέν αρχείο του θεατρικού συλλέκτη Νίκου Νικολαΐδη. Εδώ επίσης στήνεται το Μουσείο του Λεμεσιανού Καρναβαλιού, που ανοίγει σύντομα.
Η Λεμεσός κατά τη δεύτερη δεκαετία του 21 ου αιώνα, αποκτά λοιπόν στέγες που αλλάζουν αισθητά το πολιτιστικό της γίγνεσθαι, όπως το Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο «Πάνος Σολομωνίδης», όπου μεταφέρεται μεγάλο μέρος των εκδηλώσεων της πόλης και όπου φιλοξενείται ένα από τα πιο αξιόλογα μουσεία της Κύπρου, το Μουσείο Θεάτρου. Μια καινούργια υπαίθρια πολιτιστική υποδομή είναι επίσης το Θεατράκι «Ηρώων Χρίστου και Μίλτου Χριστοφόρου» στην προκυμαία, όπου φιλοξενείται εκτενής γκάμα εκδηλώσεων κατά τους εαρινούς, θερινούς και φθινοπωρινούς μήνες και όπου πραγματοποιείται ο θεσμικός κύκλος των «Μουσικών Πανσελήνων». Η κτηριακή αυτή πολιτιστική άνθηση εντείνεται περί το τέλος της ίδιας δεκαετίας, όταν το 2017 εγκαινιάζεται το Δημοτικό Κέντρο Τεχνών-Αποθήκες Παπαδάκη, ενώ το 2018 επαναλειτουργεί η Δημοτική Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη, στο κτήριο Πηλαβάκη, το οποίο και έτυχε αναδιαρρύθμισης και εκσυγχρονισμού, επεκτείνοντας παράλληλα τις δυνατότητες για πολιτιστική δραστηριοποίηση, μέσω της παροχής στο ανώγειο χώρων για τη φιλοξενία εκδηλώσεων που σχετίζονται τόσο με τα γράμματα όσο και τις τέχνες (διαλέξεις, παρουσιάσεις βιβλίων και
εκθέσεις).
Παρά τη διαρκή πραγματοποίηση εμβληματικών θεματικών εκθέσεων από πλευράς Δήμου Λεμεσού, είτε στη Δημοτική Πινακοθήκη, είτε σε συνεργασία με άλλους εκθεσιακούς χώρους, όπως το Κέντρο Ευαγόρα Λανίτη, και την επακόλουθη τεκμηρίωσή τους μέσω ειδικών συνοδευτικών εκδόσεων, η δωρεά από την οικογένεια Στάθη Παπαδάκη δύο αποθηκών στο ιστορικό κέντρο της πόλης, που διαμορφώθηκαν από τον Δήμο Λεμεσού στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών-Αποθήκες Παπαδάκη, με τη στήριξη των τότε Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, απετέλεσε ένα πολιτιστικό ορόσημο.
Η Λεμεσός απέκτησε το 2017 μια πολύ ιδιαίτερη στέγη για περιοδικές εικαστικές εκθέσεις, ατομικές και συλλογικές, καθώς και για εκδηλώσεις στη σφαίρα των παραστατικών τεχνών, οι οποίες φέρουν εικαστικές προεκτάσεις και προσανατολισμό.
Η δεύτερη και οι απαρχές της τρίτης δεκαετίας του 21 ου αιώνα, που τώρα διανύουμε, συνοδεύονται κατά συνέπεια, λόγω της κτηριακής ανασύνταξης και της επέκτασης της πολιτιστικής υποδομής της Λεμεσού, από μια πληθώρα νέων εκδηλώσεων, μια ουσιαστική αναβάθμιση των θεσμικών εκδηλώσεων καθώς και από επετειακά δρώμενα που άφησαν τη σφραγίδα τους στην πολιτιστική ιστορία της Λεμεσού, τα οποία συμπεριλαμβάνουν: το Έτος 2017, ως αφιερωματικό στον Βασίλη Μιχαηλίδη (με αφορμή τα εκατό χρόνια από τον θάνατο του διαλεκτικού ποιητή, που συνέδεσε τη ζωή και το έργο του με τη Λεμεσό), το
Έτος 2019, ως αφιερωματικό στον Σόλωνα Μιχαηλίδη (με αφορμή τα σαράντα χρόνια από τον θάνατο του μουσουργού, που συνέδεσε τη δράση του με τη Λεμεσό, όπου και κληροδότησε το Αρχείο του), το Έτος 2021, ως αφιερωματικό στα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και το Έτος 2022, ως αφιερωματικό στα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Μικρασιατών Κύπρου. Η πολιτιστική μνήμη και συνείδηση της πόλης αναδείχθηκε στο έπακρον μέσα από πληθώρα εκδηλώσεων, από τις οποίες αναφέρονται ενδεικτικά η θεματική έκθεση «Βασίλης Μιχαηλίδης: Εικαστικές Προεκτάσεις» και η ομώνυμη συνοδευτική έκδοση, το ανέβασμα παιδικής οπερέτας και άλλων έργων του Σόλωνα Μιχαηλίδη από μουσικά και χορωδιακά σχήματα του Δήμου Λεμεσού και της πόλης εν γένει, η έκθεση «1821: Συλλογικές Μνήμες», καθώς και οι εκθέσεις-εκδόσεις με μαρτυρίες και κειμήλια Κυπρίων και Λεμεσιανών, με
καταγωγή τη Μικρασία. Αποτέλεσμα των εκθεσιακών ενοτήτων υπήρξε και ο μόνιμος εμπλουτισμός της Δημοτικής Πινακοθήκης με θεματικές συλλογές έργων τέχνης, όπως την αφιερωματική έκθεση για τον Βασίλη Μιχαηλίδη, που προέκυψε κατόπιν χορηγίας του Δρος Ανδρέα Πίττα, αλλά και την αφιερωματική έκθεση για το 1821.
Στις πλείστες από τις μουσικές εκδηλώσεις των τελευταίων χρόνων, είτε τις επετειακές, είτε τις νέες συναυλίες και παραστάσεις όπερας, που ο Δήμος Λεμεσού εισήγαγε και οι οποίες εξελίσσονται σε θεσμικές, καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν δύο νεοσύστατα μουσικά σχήματα, η Ορχήστρα Εγχόρδων Δωματίου του Δήμου Λεμεσού που επεκτείνεται αναλόγως
και σε Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Λεμεσού. Από το 2018, ο Δήμος Λεμεσού έχει καθιερώσει το πρόγραμμα «Μουσική Πολυχρωμία», εργοδοτώντας μέσω και της στήριξης των οικογενειών Στάθη Παπαδάκη και Μιχάλη Τσιαττάλα, καθηγητικό προσωπικό για τη δωρεάν παροχή μουσικής παιδείας σε παιδιά μεταναστών και δυσπραγουσών κοινωνικών ομάδων. Ο Δήμος Λεμεσού κινεί παράλληλα τις διαδικασίες για τη σύσταση τμήματος διδασκαλίας του μαντολίνου, με στόχο την ενίσχυση της παράδοσης της καντάδας και τη δημιουργία Ορχήστρας Νυκτών Εγχόρδων.
Η διαμόρφωση νέων πολιτιστικών στεγών συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς και βρίσκονται εν τη γενέσει τους τρία μουσεία, το Μουσείο του Λεμεσιανού Καρναβαλιού στο Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο «Πάνος Σολομωνίδης», το Μουσείο Αθλητικής Ιστορίας του ΓΣΟ και το Μουσείο της Πόλης, στην παραλιακή οικία-δωρεά των αδελφών Χρίστου και Κωνσταντίας
Παπαδοπούλου. Ολοκληρώθηκαν επίσης οι εργασίες στο κτήριο εντός του Δημοσίου Κήπου, όπου θα φιλοξενηθεί η Φιλαρμονική του Δήμου Λεμεσού, αποκτώντας μια μόνιμη και αποκλειστικά δική της στέγη, ενώ έχουν ετοιμαστεί τα σχέδια και σύντομα προγραμματίζεται να αρχίσει η μετατροπή των Αποθηκών ΓΕΒΟ, πίσω από τη Δημοτική Πανεπιστημιακή
Βιβλιοθήκη, σε χώρο φύλαξης όλων των συλλογών της καθώς και τοποθέτησης αρχείων που έχουν κληροδοτηθεί στον Δήμο Λεμεσού. Αξιοσημείωτες εκδηλώσεις έχουν επίσης λάβει χώρα σε δύο νέα δημοτικά κτηριακά συγκροτήματα, τις Πολυκατοικίες «Πλουτής Σέρβας» και το Κέντρο Ενασχόλησης Ενηλίκων, επί της οδού Φιλελλήνων, στην αίθουσα
εκδηλώσεων του οποίου πραγματοποιούνται συναυλίες, μουσικά αφιερώματα, λογοτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τον Νοέμβριο του 2023 το Παττίχειο Δημοτικό Θέατρο άνοιξε τις πύλες του και για εικαστικές εκθέσεις στον πρώτο όροφο, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια στη σκηνή του φιλοξενεί το θεσμικό Φεστιβάλ Ελλήνων Δημιουργών.
Τέλος, η επικείμενη ανέγερση κτηριακού συγκροτήματος, στο τεμάχιο Επαμεινώνδα, θα λειτουργήσει ως ενιαία στέγη, η οποία θα καλύψει σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες των πολυάριθμων πολιτιστικών φορέων της Λεμεσού.
