Αν και σε μέσο όρο χρόνου (2021) η ποιότητα του αέρα είναι «αποδεκτή», σε ώρες αιχμής τον χειμώνα η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει εξάρσεις κι αποτελεί πρόβλημα κυρίως για ανθρώπους με ευαισθησίες στο αναπνευστικό - Τι δείχνουν τα στοιχεία από μετρητές
Διονύσης Βοργιάς
Ανησυχητικά στοιχεία αλλά κι έλλειμμα επίσημης ενημέρωσης, εγείρουν προβληματισμούς αναφορικά με τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κομοτηνή. Είναι εντός των αποδεκτών ορίων, ναι ή όχι; Εάν όχι, ποιοί κίνδυνοι ελλοχεύουν για τους πολίτες που βρίσκονται πολύ ώρα εκτεθειμένοι και ποιές ενέργειες κάνει η πολιτεία;
Η εμπειρική προσέγγιση
Η εμπειρική προσέγγιση προέρχεται από την ίδια την καθημερινότητα. Ιδίως τους χειμερινούς μήνες και τις νυχτερινές ώρες, όταν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις «καίνε» περισσότερη θέρμανση, είναι εύκολα αντιληπτές αλλαγές στην ατμόσφαιρα της πόλης.
Δια γυμνού οφθαλμού φαίνονται οι καπνοί από τις καμινάδες πολυκατοικιών, τα απλωμένα ρούχα σε μπαλκόνια κι αυλές γρήγορα μυρίζουν, ενώ η ατμόσφαιρα πολλές φορές καταντά ακόμη κι αποπνικτική για τους πεζούς, ομοιάζοντας περισσότερο σε αυτή μίας μεγαλούπολης παρά μίας πόλης της ελληνικής επαρχίας.
Η επιστημονική προσέγγιση
Η επιστημονική προσέγγιση βασίζεται σε στοιχεία, τα οποία όμως δεν μπορούν να θεωρηθούν 100% αξιόπιστα, καθώς δεν πηγάζουν ευθέως από το Υπουργείο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας. Στην ιστοσελίδα του Υπουργείου επιτηρείται καθημερινά η ποιότητα του αέρα σε μία σειρά από ελληνικές πόλεις, καμία όμως εξ αυτών δεν βρίσκεται στη Θράκη, με την πιο κοντινή στην Ανατολική Μακεδονία, την Καβάλα.
Τα δεδομένα του παρόντος ρεπορτάζ προκύπτουν από την πλατφόρμα purpleair (δίκτυο Panacea), που «διαβάζει» σε πραγματικό χρόνο στοιχεία από μετρητή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, εγκατεστημένου στην Κομοτηνή. Αντίστοιχα είναι τα στοιχεία που παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο η ιστοσελίδα της Πολιτικής Προστασίας ΑΜΘ για την Κομοτηνή, απλώς με διαφορετικές κλίμακες μέτρησης. Επομένως, για να υπάρχουν ακόμη και στην επίσημη πλατφόρμα της ΠΑΜΘ, τα στοιχεία αυτά αποτελούν ο,τι κοντινότερο σε επίσημη ενημέρωση προσφέρεται στους πολίτες της περιοχής για την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε.
Στοιχεία που προβληματίζουν
Για τις ανάγκες του παρόντος ρεπορτάζ, αντλήσαμε τα στοιχεία από ένα πλήρες 24ωρο στην Κομοτηνή (03-04 Ιανουαρίου) αλλά και τα στοιχεία ενός πλήρους έτους (Ιανουάριος 2021-2022).
Τα δεδομένα καταγράφουν το μέσο όρο ατμοσφαιρικών σωματιδίων mg/m³ (χιλιοστόγραμμο ανά κυβικό μέτρο). Στο επίπεδο 0-50 mg/m³ η ποιότητα του αέρα χαρακτηρίζεται «ικανοποιητική» κι η πιθανότητα μόλυνσης είναι μηδενική. Στο επίπεδο 51-100 mg/m³ η ποιότητα του αέρα θεωρείται «αποδεκτή», αλλά υπάρχει μικρή πιθανότητα προβλημάτων σε ανθρώπους με ευαισθησίες στο αναπνευστικό, εάν εκτεθούν στην ατμόσφαιρα για 24 ώρες. Στο επίπεδο 101-150 mg/m³ ο αέρας δεν θεωρείται πλέον πλήρως καθαρός, οι άνθρωποι με ευαισθησίες στο αναπνευστικό έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες προβλημάτων εάν εκτεθούν στην ατμόσφαιρα για 24 ώρες, αλλά οι υγιείς είναι σχεδόν απίθανο να επηρεαστούν. Στο επίπεδο 151-200 mg/m³ οι κίνδυνοι αυξάνονται για τους ανθρώπους με ευαισθησίες στο αναπνευστικό και γίνονται πλέον μικροί μεν αλλά υπαρκτοί για το γενικό πληθυσμό. Το επίπεδο 201-300 mg/m³ χαρακτηρίζεται ως «health alert/συναγερμός υγείας» με τους κινδύνους ν’ αυξάνονται για όλους όσοι εκτίθενται στον αέρα για 24 ώρες, ενώ τέλος το επίπεδο 300+ mg/m³ χαρακτηρίζεται «health warning of emergency conditions/προειδοποίηση υγείας για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης» για όσους εκτίθενται στον αέρα για 24 ώρες.
Στην Κομοτηνή τώρα, στο 24ωρο παρατήρησης μεσημέρι Δευτέρας 03 Ιανουαρίου έως μεσημέρι Τρίτης 04 Ιανουαρίου, ο μέρος όρος διαμορφώθηκε στα 107,2 mg/m³, δηλαδή όχι σε ιδιαίτερα ανησυχητικό επίπεδο, αλλά όχι και στα επίπεδα πλήρους καθαρής ατμόσφαιρας. Μάλιστα, λίγο πριν τις 00:00 το βράδυ της Δευτέρας, ο μέσος όρος ξεπέρασε τα 300 mg/m³, φτάνοντας δηλαδή σε επίπεδο «έκτακτης ανάγκης», ενώ για περίπου 4 ώρες του 24ωρου ο μέσος όρους ξεπέρασε τα 200 mg/m³, δηλαδή βρισκόταν σε επίπεδο «συναγερμού» εάν κάποιος εκτιθόταν στον αέρα για 24 ώρες. Επομένως, συνολικά σε επίπεδο ημέρας η ατμοσφαιρική ρύπανση δεν δημιουργεί έντονους προβληματισμούς, αλλά σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας τα στοιχεία είναι ανησυχητικά.
Διαβάζοντας τα ετήσια στοιχεία, όπως ήταν αναμενόμενο τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι αυξημένα τους χειμερινούς μήνες, λόγω της καύσης ξύλων και λοιπών υλικών, ενώ κινούνται σε χαμηλά -καθαρά- επίπεδα τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο ετήσιος μέσος όρος για την πόλη της Κομοτηνής διαμορφώθηκε μεταξύ Ιανουαρίου ’21 και Ιανουαρίου ’22 στα 56.1 mg/m³, δηλαδή ο αέρας χαρακτηρίζεται «αποδεκτός» κι οι πολίτες δεν χρειάζεται ν’ ανησυχούν για την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Πάντως, οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να μεριμνήσουν, πρώτον για την καλύτερη δυνατή ενημέρωση των πολιτών και δεύτερον για την αντιμετώπιση του φαινόμενου σε περιόδους -κι ιδιαίτερα ώρες- αιχμής τους χειμερινούς μήνες.
Πηγή: Xronos.gr
