Από την διπλωματικό συντάκτη της TEHRAN Times Μόνα Χοτζάτ Ανσάρι
Επιμέλεια Έρευνα :Γιάννης Πεγειωτης
Μια αμερικανική ύφεση θα είναι η επόμενη άμεση συνέπεια της αμερικανικής παρέμβασης στον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν
ΤΕΧΕΡΑΝΗ – Η Δυτική Ασία βιώνει ένα σενάριο που φοβόταν εδώ και καιρό. Επί χρόνια, αναλυτές, αξιωματούχοι και πολιτικοί προειδοποιούσαν το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι οποιαδήποτε επίθεση στο Ιράν θα εξαπέλυε ένα καταστροφικό κύμα αντιποίνων από τις ιρανικές ένοπλες δυνάμεις και θα άνοιγε τις πύλες για μια περιφερειακή πυρκαγιά με διεθνείς επιπτώσεις.
Αλλά στις 13 Ιουνίου, Ισραηλινοί και Αμερικανοί αποφάσισαν ότι ήταν πρόθυμοι να επωμιστούν το κύριο βάρος αυτών των αντιποίνων, αν αυτό σήμαινε την εξάλειψη του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και την αποσταθεροποίηση της ιρανικής κυβέρνησης.
Οι αναλυτές υποθέτουν ότι το σχέδιο ήταν το Ισραήλ να επιτεθεί στο Ιράν με την αμερικανική υποστήριξη, προστατεύοντας έτσι τις ΗΠΑ από τις άμεσες συνέπειες. Ο Νετανιάχου και ο Τραμπ πίστευαν ότι μετά τη δολοφονία των κορυφαίων διοικητών του Ιράν και την επίθεση στις πυρηνικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις της χώρας, το Ιράν δεν θα είχε την ηγεσία και τους πόρους για να εξαπολύσει μια αποτελεσματική αντεπίθεση. Υπέθεσαν επίσης ότι οι Ιρανοί θα συσπειρώνονταν πίσω από τον ξένο επιτιθέμενο, βοηθώντας στην αποδόμηση ό,τι είχε απομείνει από την ιρανική κυβέρνηση.
Οκτώ ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, κανένας από αυτούς τους στόχους δεν έχει εκπληρωθεί. Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις και οι στρατιωτικές δυνατότητες του Ιράν παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άθικτες. Το Ισραήλ δεν μπορεί πλέον να αντέξει την εντατική αεροπορική εκστρατεία που ξεκίνησε την πρώτη ημέρα. Οι Ιρανοί είναι πιο ενωμένοι από ποτέ και, επιπλέον, η νέα γενιά Ιρανών στρατιωτικών ηγετών, που ανέλαβαν τη διοίκηση λίγες ώρες μετά τη δολοφονία των προκατόχων τους, εξαπολύουν ένα αδιάκοπο μπαράζ πυραύλων στα κατεχόμενα εδάφη. Μεγάλες ισραηλινές πόλεις, συμπεριλαμβανομένων των Τελ Αβίβ, Χάιφα και Μπερ Σεβά, έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές και η εμπιστοσύνη του κοινού μειώνεται κατακόρυφα καθώς οι Ισραηλινοί συνειδητοποιούν ότι οι αρχές τους ξεκίνησαν έναν πόλεμο που δεν μπορούσαν να κερδίσουν, θέτοντας σε κίνδυνο τους ίδιους τους ανθρώπους που είχαν υποσχεθεί ότι έμπαιναν στον «ασφαλέστερο» χώρο για τους Εβραίους.
Οι εκκλήσεις για αμερικανική παρέμβαση αυξάνονται εντός του Ισραήλ. Τα εβραϊκά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ολοένα και περισσότερο την έλλειψη επαρκών στρατιωτικών και οικονομικών πόρων από το ισραηλινό καθεστώς για να διατηρήσει έναν παρατεταμένο και απροσδόκητο πόλεμο με το Ιράν, ειδικά δεδομένου του σημαντικού εναπομείναντος πυραυλικού οπλοστασίου του Ιράν. Αξιωματούχοι του καθεστώτος φέρονται να παροτρύνουν τις ΗΠΑ να παρέμβουν άμεσα και να εξαλείψουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν με πυρομαχικά που δεν διαθέτει το Ισραήλ, επιτρέποντας έτσι στο Ισραήλ να κηρύξει τη νίκη.
Εν τω μεταξύ, το Ιράν έχει αναγνωρίσει τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών προς το Ισραήλ, η οποία έχει οδηγήσει στον θάνατο πάνω από 400 Ιρανών και στον τραυματισμό περισσότερων από 2.000 άλλων, πολλοί από τους οποίους ήταν γυναίκες και παιδιά. Ωστόσο, το Ιράν, τουλάχιστον προς το παρόν, έχει επιλέξει να αποκλείσει τις ΗΠΑ από άμεσα αντίποινα. Η Τεχεράνη συνεχίζει να στοχοποιεί κρίσιμες στρατιωτικές, πολιτικές και στρατηγικές τοποθεσίες εντός του Ισραήλ, αλλά έχει προειδοποιήσει ότι θα θεωρήσει την άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο ως κόκκινη γραμμή, πυροδοτώντας μια απάντηση κατά των αμερικανικών συμφερόντων.
Παρακάτω, θα εξετάσουμε μια λίστα με τις πιθανές συνέπειες που θα αντιμετώπιζαν οι ΗΠΑ - και ο υπόλοιπος κόσμος - εάν επιτεθούν άμεσα στο Ιράν.
40.000 Αμερικανοί στην άμεση γραμμή πυρός του Ιράν
Πρώτα και κύρια, η τοποθέτηση αμερικανικού προσωπικού και περιουσιακών στοιχείων στη Δυτική Ασία την καθιστά εξαιρετικά ευάλωτη σε πιθανά ιρανικά αντίποινα, καθώς αυτά βρίσκονται εύκολα εντός εμβέλειας ιρανικών πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Περίπου 50.000 Αμερικανοί στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή υπό τη διοίκηση του Πενταγώνου και οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια στις 19 βάσεις τους σε όλη τη Δυτική Ασία, συμπεριλαμβανομένων του Ιράκ, του Μπαχρέιν, του Κουβέιτ, του Κατάρ και των ΗΑΕ.
Οι επιτυχημένες επιδρομές των ιρακινών και συριακών δυνάμεων της Αντίστασης εναντίον αμερικανικών βάσεων το 2023 και το 2024, που πραγματοποιήθηκαν σε ένδειξη αλληλεγγύης με τους Παλαιστίνιους στη Γάζα, κατέδειξαν ότι παρά τις σημαντικές οικονομικές επενδύσεις στην ασφάλεια, αυτές οι βάσεις παραμένουν ευάλωτες σε ζημιές και καταστροφές. Δεδομένης της αποδεδειγμένης ικανότητας των δυνάμεων της Αντίστασης να στοχεύουν αποτελεσματικά αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία με σχετικά απλούστερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το Ιράν θα μπορούσε να αποδεκατίσει αυτές τις τοποθεσίες με τα υπερσύγχρονα όπλα του, τα οποία έχουν παραβιάσει πολλαπλά επίπεδα ισραηλινών, δυτικών και αραβικών αμυντικών δυνάμεων εντός και γύρω από τα κατεχόμενα εδάφη.
«Οι ΗΠΑ δεν μπορούν απλώς να ξεκινήσουν μια στρατιωτική επιχείρηση στο Ιράν και να αποσυρθούν. Θα εμπλακούν σε μια σύγκρουση που θα υπερβαίνει κατά πολύ την κλίμακα των πολέμων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν», δήλωσε ο Μαχντί Καναλιζαντέχ, μελετητής και ειδικός σε θέματα Δυτικής Ασίας. «Αυτό θα τερματίσει την προεδρία του Τραμπ πολύ νωρίτερα από τα τρία χρόνια που του απομένουν».
Κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ
Περίπου τα μισά από τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου βρίσκονται στον Περσικό Κόλπο ή κοντά σε αυτόν, και η πλειονότητα αυτού του πόρου που προορίζεται για τις παγκόσμιες αγορές πρέπει να διέρχεται από το Στενό του Ορμούζ, ένα στενό θαλάσσιο σημείο υπό τον έλεγχο του Ιράν.
Η Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ αποκαλεί το Στενό «το σημαντικότερο σημείο διαμετακόμισης πετρελαίου στον κόσμο», καθώς περίπου το ένα τέταρτο της συνολικής κατανάλωσης υγρών πετρελαίου στον κόσμο διέρχεται από αυτό.
Ο Esmail Kowsari, μέλος του κοινοβουλίου του Ιράν και πρώην διοικητής του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), δήλωσε πρόσφατα ότι το κλείσιμο της πλωτής οδού «εξετάζεται» και ότι το Ιράν θα «λάβει την καλύτερη απόφαση με αποφασιστικότητα».
Η άμεση εμπλοκή της Ουάσινγκτον στον πόλεμο σίγουρα θα ωθήσει το Ιράν να κάνει αυτό το βήμα και να κλείσει το Στενό του Ορμούζ. Δημοσιεύματα των δυτικών μέσων ενημέρωσης υποδηλώνουν ότι το Ιράν διαθέτει ένα «ισχυρό» ναυτικό και έχει ήδη τοποθετήσει τις δυνάμεις του για να αναλάβει δράση σε περίπτωση που οι ΗΠΑ ξεκινήσουν την επιθετικότητά τους εναντίον του Ιράν.
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι το κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ θα προκαλέσει οικονομικό χάος παγκοσμίως. Η άμεση διακοπή μιας τεράστιας ποσότητας παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου θα προκαλούσε μια τεράστια αύξηση των τιμών, θα παραλύσει τις βιομηχανίες και θα αυξήσει τον πληθωρισμό. Πιθανότατα θα ακολουθούσε μια παγκόσμια ύφεση, καθώς οι επιχειρήσεις θα παλεύουν με το αυξημένο κόστος και οι καταναλωτές θα μειώσουν τις δαπάνες. Το εμπόριο θα διαταρασσόταν σοβαρά, οι αλυσίδες εφοδιασμού θα κατέρρεαν και οι γεωπολιτικές εντάσεις θα κλιμακώνονταν. Η Ανατολική Ασία και η Ευρώπη, που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το πετρέλαιο του Περσικού Κόλπου, θα ήταν ιδιαίτερα ευάλωτες, όπως και τα ίδια τα κράτη του Περσικού Κόλπου, παρά τα αποθέματά τους.
Οι ΗΠΑ ενδέχεται να είναι σε θέση να προστατευτούν από την αναστάτωση καλύτερα από άλλες χώρες λόγω της δικής τους υψηλής παραγωγής πετρελαίου. Ωστόσο, η οικονομία και οι καταναλωτές τους θα εξακολουθήσουν να αντιμετωπίζουν καταστροφικές οικονομικές συνέπειες από ένα τέτοιο κλείσιμο.
Η ίδια η βάση του Τραμπ διακυβεύεται επίσης
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τώρα την πραγματικότητα ότι το Ιράν παραμένει αήττητο και, σύμφωνα με τον Σκοτ Ρίτερ, πρώην πεζοναύτη των ΗΠΑ και επιθεωρητή όπλων του ΟΗΕ, μια ισραηλινή ήττα είναι αναπόφευκτη. «Το κρίσιμο ερώτημα τώρα», δηλώνει ο Ρίτερ, «είναι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα απόσχουν από άμεση επέμβαση, επιδιώκοντας διπλωματία για να αποτρέψουν την ταχεία κλιμάκωση αυτής της σύγκρουσης ή αν θα εισέλθουν άμεσα στον πόλεμο για να σώσουν το Ισραήλ από την ήττα».
Ο Ρίτερ υποστηρίζει ότι η επιλογή της δεύτερης οδού θα κόστιζε στον Τραμπ ένα σημαντικό μέρος της εγχώριας βάσης του. Αυτοί οι ψηφοφόροι τον υποστήριξαν με βάση την υπόσχεσή του να τερματίσει τόσο τον πόλεμο στην Ουκρανία όσο και τη σύγκρουση στη Γάζα. Ο Τραμπ δεσμεύτηκε να θέσει την Αμερική πάνω απ' όλα και η διακινδύνευση της ζωής 40.000 Αμερικανών, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου στα 500 δολάρια το γαλόνι και η πρόκληση περιβαλλοντικής καταστροφής στη Δυτική Ασία θα αποτελούσε κατάφωρη προδοσία αυτής της υπόσχεσης.
«Ο πόλεμος μεταξύ Ιράν και Ισραήλ δεν αποτελεί επιτακτική ανάγκη εθνικής ασφάλειας για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μετατροπή του σε πόλεμο θα αποξένωνε εκατομμύρια ανθρώπους που ψήφισαν τον Τραμπ πιστεύοντας στην υπόσχεσή του να γίνει πρόεδρος της ειρήνης».
Ένα αμερικανικό πλήγμα δεν εγγυάται καν ότι θα καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν
Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, στη λίστα με τους λόγους για τους οποίους είναι άσοφο για τις ΗΠΑ να επιτεθούν στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, είναι ότι δεν είναι καν βέβαιο εάν οι Αμερικανοί καταστροφείς καταφυγίων θα είναι σε θέση να καταστρέψουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, η σημαντικότερη από τις οποίες είναι το Φόρντοου.
Θαμμένη βαθιά κάτω από ένα βουνό, η εγκατάσταση προστατεύεται από σχεδόν 100 μέτρα βραχώδους υποβάθρου, δημιουργώντας τεράστιες δυσκολίες ακόμη και για τις πιο ισχυρές βόμβες καταστροφέων καταφυγίων. Ενώ οι ΗΠΑ διαθέτουν την GBU-57, ένα τεράστιο όπλο ειδικά σχεδιασμένο για τέτοιους στόχους, οι ειδικοί αμφισβητούν κατά πόσον ακόμη και πολλαπλά άμεσα πλήγματα μπορούν να εγγυηθούν την καταστροφή της εγκατάστασης. Η ακρίβεια και ο αριθμός των βομβών που απαιτούνται, μαζί με τους εγγενείς κινδύνους μιας τόσο περίπλοκης επιχείρησης, συμβάλλουν στην αβεβαιότητα.