Η χρήση αυτόνομων οπλικών συστημάτων ενέχει κινδύνους λόγω των δυσκολιών πρόβλεψης και περιορισμού των επιπτώσεών τους.
Οι ανησυχίες της ΔΕΕΣ για τα αυτόνομα οπλικά συστήματα
Τα αυτόνομα οπλικά συστήματα επιλέγουν και εφαρμόζουν δύναμη σε στόχους χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Μετά την αρχική ενεργοποίηση ή εκτόξευση από ένα άτομο, ένα αυτόνομο οπλικό σύστημα αυτοεκκινεί ή πυροδοτεί ένα χτύπημα ως απόκριση σε πληροφορίες από το περιβάλλον που λαμβάνονται μέσω αισθητήρων και με βάση ένα γενικευμένο "προφίλ στόχου". Αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης δεν επιλέγει, ούτε καν γνωρίζει, τους συγκεκριμένους στόχους και τον ακριβή χρονισμό και/ή τη θέση των εφαρμογών δύναμης που προκύπτουν.
Η χρήση αυτόνομων οπλικών συστημάτων ενέχει κινδύνους λόγω των δυσκολιών πρόβλεψης και περιορισμού των επιπτώσεών τους. Αυτή η απώλεια του ανθρώπινου ελέγχου και της κρίσης στη χρήση βίας και όπλων εγείρει σοβαρές ανησυχίες από ανθρωπιστική, νομική και ηθική άποψη.
Η διαδικασία με την οποία λειτουργούν αυτόνομα οπλικά συστήματα:
1.Πολλαπλασιαζει τους κινδύνους βλάβης για όσους έχουν πληγεί από ένοπλες συγκρούσεις, αμάχων και μαχητών , καθώς και τους κινδύνους της κλιμάκωσης των συγκρούσεων
2.Εγείρει προκλήσεις για τη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου , ιδίως με τους κανόνες για τη διεξαγωγή εχθροπραξιών για την προστασία των αμάχων
3.Εγείρει θεμελιώδεις ηθικές ανησυχίες για την ανθρωπότητα , αντικαθιστώντας ουσιαστικά τις ανθρώπινες αποφάσεις για τη ζωή και τον θάνατο με διαδικασίες αισθητήρων, λογισμικού και μηχανών.
Οι συστάσεις της ΔΕΕΣ προς τα κράτη για τη ρύθμιση των αυτόνομων οπλικών συστημάτων
Α.Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC) προέτρεψε, από το 2015, τα κράτη να θεσπίσουν διεθνώς συμφωνημένα όρια στα αυτόνομα οπλικά συστήματα για να διασφαλίσουν την προστασία των πολιτών, τη συμμόρφωση με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και την ηθική αποδοχή.
Β.Προκειμένου να υποστηριχθούν οι τρέχουσες προσπάθειες για τη θέσπιση διεθνών ορίων στα αυτόνομα οπλικά συστήματα που αντιμετωπίζουν τους κινδύνους που εγκυμονούν, η ΔΕΕΣ συνιστά στα κράτη να υιοθετήσουν νέους νομικά δεσμευτικούς κανόνες .
Συγκεκριμένα:
1.Τα απρόβλεπτα αυτόνομα οπλικά συστήματα θα πρέπει ρητά να αποκλειστούν , ιδίως λόγω των αδιάκριτων επιπτώσεών τους. Αυτό θα μπορούσε καλύτερα να επιτευχθεί με την απαγόρευση των αυτόνομων οπλικών συστημάτων που έχουν σχεδιαστεί ή χρησιμοποιούνται με τέτοιο τρόπο ώστε τα αποτελέσματά τους να μην μπορούν να κατανοηθούν επαρκώς, να προβλεφθούν και να εξηγηθούν.
2.Υπό το πρίσμα των ηθικών κριτηρίων για την προστασία της ανθρωπότητας και την τήρηση των κανόνων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου για την προστασία των αμάχων και των μαχητών hors de combat, η χρήση αυτόνομων οπλικών συστημάτων για τη στόχευση ανθρώπινων όντων θα πρέπει να αποκλειστεί . Αυτό θα μπορούσε καλύτερα να επιτευχθεί μέσω της απαγόρευσης των αυτόνομων οπλικών συστημάτων που έχουν
σχεδιαστεί ή χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή βίας εναντίον προσώπων.
3.Για την προστασία αμάχων και ΤΩΝ πολιτων , την τήρηση των κανόνων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και την προστασία της ανθρωπότητας, ο σχεδιασμός και η χρήση αυτόνομων οπλικών συστημάτων που δεν θα απαγορευόταν θα πρέπει να ρυθμιστεί , μεταξύ άλλων μέσω ενός συνδυασμού:
Α. περιορισμούς στους τύπους στόχων , όπως ο περιορισμός τους σε αντικείμενα που είναι από τη φύση τους στρατιωτικοί στόχοι
Β.όρια στη διάρκεια, το γεωγραφικό εύρος και την κλίμακα χρήσης , συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας της ανθρώπινης κρίσης και ελέγχου σε σχέση με μια συγκεκριμένη επίθεση
Γ.περιορισμοί σε καταστάσεις χρήσης , όπως ο περιορισμός τους σε καταστάσεις όπου δεν υπάρχουν πολίτες ή πολιτικά αντικείμενα
Δ.απαιτήσεις για αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής , ιδίως για τη διασφάλιση αποτελεσματικής ανθρώπινης επίβλεψης και έγκαιρης επέμβασης και απενεργοποίησης.
Η ΔΕΕΣ υποστηρίζει πρωτοβουλίες κρατών με στόχο τη θέσπιση διεθνών ορίων στα αυτόνομα οπλικά συστήματα που στοχεύουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των ανησυχιών που εγείρονται από αυτά τα όπλα, όπως οι προσπάθειες που καταβάλλονται στη Σύμβαση για ορισμένα συμβατικά όπλα για συμφωνία σε πτυχές κανονιστικού και επιχειρησιακού πλαισίου.
Λαμβάνοντας υπόψη την ταχύτητα ανάπτυξης της τεχνολογίας και της χρήσης αυτόνομων οπλικών συστημάτων, είναι κρίσιμο να καθοριστούν έγκαιρα τα διεθνώς συμφωνημένα όρια. Πέρα από τους νέους νομικούς κανόνες, αυτά τα όρια μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν κοινά πρότυπα πολιτικής και καθοδήγηση ορθής πρακτικής, τα οποία μπορεί να είναι συμπληρωματικά και αλληλοενισχυόμενα.
Για το σκοπό αυτό, και στο πλαίσιο της εντολής και της εμπειρογνωμοσύνης της, η ΔΕΕΣ είναι έτοιμη να εργαστεί σε συνεργασία με τους σχετικούς φορείς σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων κυβερνήσεων, ενόπλων δυνάμεων, της επιστημονικής και τεχνικής κοινότητας και της βιομηχανίας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΓΕΙΩΤΗΣ
