Από τα 27 κράτη-μέλη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕE), τα 21 διατηρούν εθνικό/γενικό κατώτατο μισθό εδώ και πολλά χρόνια. Η Κύπρος δεν έχει, ανήκοντας στις εξαιρέσεις. Το 2022, ο κατώτατος μισθός στα διάφορα κράτη της ΕΕ συνδέεται με εβδομαδιαία πλήρη απασχόληση 35-40 ωρών, με υψηλότερο μηνιαίο μισθό €2257 στο Λουξεμβούργο και χαμηλότερο στη Βουλγαρία €332.
Τις προάλλες, μετά από δεκαετίες συζητήσεων στην ΕΕ, καταλήξαμε σε νομοθετικό πλαίσιο (Ευρωπαϊκή Οδηγία) για τον κατώτατο μισθό, που αποτελεί πρωτίστως ένα κοινωνικό επίτευγμα, για το οποίο η Πολιτική μου Ομάδα, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, πρωτοστάτησε εξαρχής μέχρι τέλους. Η Οδηγία δεν καθορίζει τον κατώτατο μισθό ανά κράτος, ούτε έναν ενιαίο μηχανισμό διαμόρφωσής του, αλλά τα κράτη υποχρεούνται να θεσπίσουν κατώτατους μισθούς -είτε μέσω Συλλογικής Σύμβασης είτε,στην απουσία της, μέσω νομοθετικής ρύθμισης του κράτους- με στόχο την επίτευξη αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης κι εργασίας, κι επίσης σαφή κριτήρια με στόχο την επάρκειά τους. Επισημαίνεται ότι η Οδηγία καθορίζει τις ελάχιστες προδιαγραφές και τα κράτη μπορούν να θεσπίσουν ευνοϊκότερους όρους για τον εργοδοτούμενο.
Ταυτοχρόνως, το ρυθμιστικό πλαίσιο αναμένεται να ωθήσει την ποιοτική εργασία με αύξηση της παραγωγικότητας για τις επιχειρήσεις.
Η Κύπρος, ενόψει και της Οδηγίας, προχώρησε πρόσφατα με Διάταγμα στην ρύθμιση Εθνικού Κατώτατου Μισθού με ισχύ από την 1 Ιανουαρίου 2023. Κάθε εργαζόμενος με έξι μήνες συνεχούς απασχόλησης, θα πληρώνεται με μηνιαίο ακαθάριστο μισθό τουλάχιστον €940, αλλά δεν καθορίζεται το ωράριο πλήρους απασχόλησης. Η Οδηγία της ΕΕ δεν ρυθμίζει τις ώρες πλήρους απασχόλησης (π.χ. ώρες εργασίας εβδομαδιαίως), αλλά επαφίεται στα κράτη να ρυθμίσουν την περίπτωση πλήρους απασχόλησης με σκοπό την επάρκειά του μισθού. Πέραν όμως από την νομική υποχρέωση για να ρυθμιστεί ο αριθμός ωρών πλήρους απασχόλησης, υπάρχει και ένας άλλος σοβαρός λόγος, που αφορά το γεγονός ότι ο καθορισμός κατώτατου μισθού στοχεύει στην προστασία των πλέον αδύνατων/ευάλωτων ομάδων εργαζομένων (νέοι, γυναίκες, μονογονιοί, εργαζόμενοι με μειωμένες δεξιότητες κ.ά.). Για παράδειγμα, χωρίς ρύθμιση της πλήρους απασχόλησης, ένας εργαζόμενος με 38 ώρες εργασίας την εβδομάδα και ένας άλλος με 48 ώρες (μέγιστος αριθμός ωρών εργασίας την εβδομάδα μαζί με τις υπερωρίες), δυνατόν να λαμβάνουν τον ίδιο μηνιαίο μισθό, αλλά με 25% διαφορά αμοιβής ανά ώρα! Και αυτό θα αφορούσε τους πλέον ευάλωτους εργαζομένους.
Από την Οδηγία για το πλαίσιο κατώτατου μισθού, προκύπτει άλλη μια σοβαρή υποχρέωση των κρατών εκείνων με συνολικό ποσοστό εργαζομένων με Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας κάτω του 80%. Η Κύπρος με ποσοστό εργαζομένων με Συλλογικές Συμβάσεις (στον ιδιωτικό τομέα) κάτω από το 30%, πρέπει να υποβάλει Σχέδιο Δράσης, για να αυξήσει σημαντικά την κάλυψη εργαζομένων με Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
Κώστας Μαυρίδης- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) - Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για τηΜεσόγειο
