Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη εορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου με την πρωτοβουλία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (IDF) και τελεί υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO).
Απώτερος σκοπός της Ημέρας του Διαβήτη είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη σωστή αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη.
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι χρόνια πάθηση που οφείλεται είτε στην έλλειψη ινσουλίνης είτε στην διαταραχή της έκκρισης της ή την δράση της. Η ινσουλίνη είναι ορμόνη που παράγεται από τα β-κύτταρα του παγκρέατος. Μια από τις κύριες δράσεις της είναι να ευνοεί την είσοδο του σακχάρου μέσα στα κύτταρα για την παραγωγή ενέργειας.
Όταν υπάρχει έλλειψη ινσουλίνης (μερική ή πλήρης), το σάκχαρο στο αίμα ανεβαίνει σε επίπεδα υψηλότερα του φυσιολογικού και εμφανίζεται ο Διαβήτης.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι Διαβήτη:
1. Διαβήτης Τύπου 1: Αυτός ο τύπος οφείλεται στην καταστροφή των β-κυτταρων που συνήθως οδηγεί σε απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης και αφορά το 5-10% των ατόμων με Διαβήτη. Τα άτομα αυτά χρειάζονται εξωγενή χορήγηση ινσουλίνης.
2. Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2: Οφείλεται σε προοδευτική μείωση της έκκρισης της ινσουλίνης, μειωμένη δράση της ινσουλίνης στην περιφέρεια και αυξημένη παραγωγή και απελευθέρωση γλυκόζης από το ήπαρ. Αυτός ο τύπος εκπροσωπεί το 90% των ατόμων με Διαβήτη. Η συχνότητα του Διαβήτη Τύπου 2 προσλαμβάνει επιδημικές διαστάσεις παγκοσμίως και αυτό οφείλεται στην καθιστική ζωή, την έλλειψη σωματικής άσκησης, την κακή διατροφή και τέλος την γήρανση του πληθυσμού. Το 80% των διαβητικών Τύπου 2 είναι παχύσαρκα άτομα. Η αντιμετώπιση του ΣΔτ2 είναι δίαιτα, άσκηση και φαρμακευτική αγωγή.
3. Ειδικοί Τύποι Διαβήτη.
4. Διαβήτης της Κύησης.
Σύμφωνα με την Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF), το 2017 είχαμε 425 εκ. άτομα με Διαβήτη και το 2045 αναμένεται αύξηση στα 629 εκ. άτομα, αύξηση 48%. Στην Ευρώπη το 2017 είχαμε 58 εκ. άτομα με Διαβήτη και αναμένεται το 2045 να έχουμε 67 εκατομμύρια άτομα με Διαβήτη μια αύξηση του 16%.
Στην Κύπρο από επιδημιολογική μελέτη το 2003 αναφέρονται ποσοστά κοντά στο 10,3%, δηλαδή περίπου 75,000 άτομα με Διαβήτη.
Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη σύμφωνα με την Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) είναι «Νοσηλευτικό Προσωπικό – Κάνει την διαφορά στην φροντίδα του διαβήτη».
Το νοσηλευτικό προσωπικό που το 2020, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, έχει συμβάλει καθοριστικά στη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας στους ασθενείς γενικότερα και τους συνανθρώπους μας με Διαβήτη ειδικότερα. Με το μήνυμα αυτό τονίζεται ο σημαντικός ρόλος του νοσηλευτή στην εκπαίδευση και παρακολούθηση των ατόμων με διαβήτη και η ανάγκη για περισσότερη εξειδίκευση του νοσηλευτικού προσωπικού στον Σακχαρώδη Διαβήτη σε διεθνές επίπεδο.
Ο νοσηλευτής με εξειδίκευση στο ΣΔ αναγνωρίζεται ως επαγγελματίας υγείας με υψηλό επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων σχετιζόμενες με το ΣΔ. Είναι ικανός να παρακινεί, να εκπαιδεύει, να συμβουλεύει και να συμβάλει στη διαχείριση της φροντίδας του ατόμου με ΣΔ. Ο νοσηλευτής αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ του ατόμου με ΣΔ και άλλων επαγγελματιών υγείας και παρέχει την απαραίτητη φροντίδα που ανταποκρίνεται στις σωματικές, ψυχολογικές, κοινωνικές και πνευματικές ανάγκες των ατόμων με ΣΔ και των οικογενειών τους.
Η συνεχής αύξηση του αριθμού των ατόμων με ΣΔ διεθνώς και οι αυξημένες δαπάνες που σχετίζονται με τη νόσο ασκούν σοβαρές πιέσεις στους παρόχους υπηρεσιών υγείας και στις εθνικές κυβερνήσεις να αναγνωρίσουν τη σημασία της επένδυσης στην εκπαίδευση και κατάρτιση του νοσηλευτικού προσωπικού. Η επένδυση στη χρηματοδότηση προγραμμάτων εξειδίκευσης νοσηλευτών στο ΣΔ, συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην πρόληψη και τη διαχείριση του ΣΔ και μακροπρόθεσμα συμβάλει στην εξοικονόμηση πόρων.
