Του Βάσου Βασιλείου - Φιλευλεύθερος 13/8/2022
Το αυτόματο που κρατά ο Τούρκος στρατιώτης είναι ακουμπισμένο στην κοιλιά του εικονιζόμενου ο οποίος κατά πάσαν πιθανότητα είναι Ελληνοκύπριος αγνοούμενος ή διετέλεσε αιχμάλωτος. Το δάκτυλο του Τούρκου στρατιώτη ακουμπά τη σκανδάλη και το άτομο της φωτογραφίας, που μόλις παραδόθηκε μαζί με άλλους τρεις (σχετικές φωτογραφίες δημοσίευσε προχθές ο «Φ»), φαίνεται να συνειδητοποιεί σε ποια δεινή θέση έχει βρεθεί. Μέχρι στιγμής δεν έχει αναγνωριστεί ούτε αυτός ούτε οι άλλοι τρεις που συνελήφθησαν μαζί του.
Πάντως, ο 63χρονος εργολάβος το 1974, Σάββας Θεοδούλου Μαστραππά, κατέθεσε και τα ακόλουθα στις Αρχές της Δημοκρατίας: «Πέντε-έξι μέρες μετά την κατάληψη της Λαπήθου, εγώ και ο συγχωριανός μου Λαζαρής Κότσαπας βρήκαμε τέσσερις νεκρούς Ε/κ στρατιώτες κοντά στο κέντρο της Αϊρκώτισσας, στην τοποθεσία «Ασπρόβρυσες», δίπλα από τα φυλάκια της Εθνοφρουράς και τους θάψαμε επί τόπου».
Οι τέσσερις δεν έφεραν στρατιωτικά ρούχα αλλά η φωτογράφηση έγινε, όπως μας διαβεβαιώνει ο ερευνητής Οδυσσέας Χρίστου, στην περιοχή «Ασπρόβρυσες», στην ακτή Κανάρη που είναι το ίδιο σημείο στο οποίο αναφέρεται και ο μάρτυρας. Όπως προκύπτει και από άλλη φωτογραφία που εντόπισε ο κ. Χρίστου, στο βάθος, πίσω από τους τέσσερις διακρίνεται κτήριο το οποίο φαίνεται να είναι το ξενοδοχείο Celebrity (Σελέμπριντι) της Λαπήθου.
Σε άλλο έντυπο, στο οποίο καταγράφεται η κατάθεση του Μαστραππά, γίνεται αναφορά σε άγνωστους στρατιώτες, οπόταν συνάγεται πως δεν κατάγονταν από την περιοχή, διότι τους χαρακτήρισε ως «άγνωστους».
Το άλλο που προκύπτει από τη μαρτυρία Μαστραππά, είναι ότι οι τέσσερις νεκροί, όποιοι και να ήταν, αφέθηκαν μερικές μέρες άταφοι.
Στην περιοχή Λαπήθου - Καραβά έδρασαν δύο λόχοι του 256 Τάγματος Πεζικού και ένας λόχος του 286 που συνολικά αριθμούσαν 165 άνδρες στους οποίους προστέθηκαν και 31 στρατιώτες του 70 Τάγματος Μηχανικού. Σύμφωνα με τις περιγραφές, είχαν να αντιμετωπίσουν περίπου 8.000 Τούρκους στρατιώτες. Στις μάχες εκείνες η Εθνική Φρουρά έχασε 86 αξιωματικούς και άνδρες.
Υπενθυμίζεται, πως στην ίδια περιοχή δολοφονήθηκαν από Τούρκους στρατιώτες η Χρυστάλλα Κοσιάρη και η αδελφή της Ευγενία Κκέλη, καθώς και οι Ιωάννης Παναγή Ψαράς και Αριστείδης Αγγειοπλάστη (Ππακτάουρος) του Σάββα.
Στο ημερολόγιο του Τούρκου συνταγματάρχη Salih Guleryuz, της Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας Καταδρομών, που αφορά τα διαδραματισθέντα στις 7 Αυγούστου 1974, γίνεται αναφορά σε διμοιρία των Τούρκων στρατιωτών η οποίοι κινήθηκαν προς την παραλία συνοδεύοντας πέντε ηλικιωμένους, εκ των οποίων εκτέλεσαν τους τρεις, επειδή αυτοί, σύμφωνα με μαρτυρίες των δύο που επιβίωσαν, δεν μπορούσαν λόγω ηλικίας να ακολουθήσουν τη διαδρομή που τους υπέδειξαν οι Τούρκοι.
Σημειώνεται, πως στρατιώτες των οποίων τα οστά βρέθηκαν στην περιοχή, έφεραν από μία σφαίρα στο πίσω μέρος του κεφαλιού τους.
Μόνη ελπίδα να επιβίωσαν οι τέσσερις που παρουσιάζονται στις φωτογραφίες που εντόπισε ο κ. Χρίστου είναι να συνελήφθησαν αιχμάλωτοι και να επέστρεψαν σώοι, αν και μέχρι χθες δεν είχαν αναγνωριστεί.
