Του Δρα Αντώνη Στ. Στυλιανού
Με αφορμή την Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών που τιμάται κάθε χρόνο στις 25 Νοεμβρίου, τονίζεται ότι ο τερματισμός της έμφυλης βίας πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα στο πλαίσιο των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λαμβάνοντας υπόψιν ότι, σύμφωνα με διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, πέραν των 3,000 γυναικών σκοτώνονται κάθε χρόνο στην Ευρώπη από συντρόφους ή μέλη της οικογένειάς τους, ενώ πολύ μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των γυναικών που τραυματίζονται και παρενοχλούνται. Οι μορφές της βίας κατά των γυναικών είναι πολλές και περιλαμβάνουν την σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική, την γυναικοκτονία, την ρητορική μίσους και τα εγκλήματα με βάση το βιολογικό φύλο, την «κυβερνοβία» και την οικονομική βία και κακοποίηση.
Οι δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ζήτημα της έμφυλης βίας περιλαμβάνουν, σε νομοθετικό πλαίσιο, την έγκριση πρότασης για τον πρώτο νόμο σε ενωσιακό επίπεδο που αφορά στην καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας το 2022, ενώ τον Ιούνιο του 2023 η Ευρωπαϊκή Ένωση προσχώρησε στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Τονίζεται ότι στο παρόν στάδιο καμία ειδική νομική πράξη δεν αντιμετωπίζει τη βία κατά των γυναικών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξ ου και η υιοθέτηση πρότασης για τον πρώτο νόμο στις 8 Μαρτίου 2022 που αποσκοπεί στη διασφάλιση ενός ελάχιστου επίπεδου προστασίας στην ομάδα αυτή σε ολόκληρη την Ένωση. Επιπρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει στρατηγική για την ισότητα των φύλων για τα έτη 2020 έως 2025 η οποία επιβεβαιώνει την δέσμευσή της για την πρόληψη και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, την υποστήριξη και την προστασία των θυμάτων και τη λογοδοσία των δραστών.
Ειδικότερα όσον αφορά στην πρόταση για την Οδηγία για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της εξ οικείων βίας αναφέρεται ότι αυτή εδράζεται στους τομείς της ποινικοποίησης των σχετικών αδικημάτων και επιβολής κυρώσεων, της προστασίας των θυμάτων και πρόσβασης στη δικαιοσύνη, της υποστήριξης των θυμάτων, της πρόληψης και του συντονισμού και συνεργασίας. Τονίζεται, παράλληλα, ότι η βία κατά των γυναικών και η εξ οικείων βία αποτελούν ζητήματα που εμπίπτουν στο πλαίσιο του ποινικού δικαίου και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως, για παράδειγμα, του δικαιώματος στη ζωή, των δικαιωμάτων των παιδιών, του δικαιώματος του θύματος σε πραγματική προσφυγή και αμερόληπτο δικαστήριο, της απαγόρευσης των διακρίσεων και της ισότητας γυναικών και ανδρών και των δικαιωμάτων στην κοινωνική αρωγή και προστασία της υγείας.
Η πρόταση στοχεύει, πέραν των πιο πάνω, την ευθυγράμμιση του ενωσιακού δικαίου με καθιερωμένα διεθνή πρότυπα και ειδικότερα της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2014 για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης) που αποτελεί κατά γενική ομολογία το πλέον εκτεταμένο διεθνές κείμενο για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.
