Προστασία, Επανένταξη Παιδιών που Διατρέχουν Κίνδυνο στην Επαρχία Κάμπο Ντελγκάντο
(Γιοχάνεσμπουργκ) – Μια ένοπλη ομάδα που συνδέεται με το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) έχει εντείνει τις απαγωγές παιδιών στην επαρχία Κάμπο Ντελγκάντο στη βόρεια Μοζαμβίκη , δήλωσε σήμερα η Human Rights Watch. Τα περισσότερα από τα απαχθέντα παιδιά χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά λεηλατημένων αγαθών, την καταναγκαστική εργασία, τους αναγκαστικούς γάμους και τη συμμετοχή στις μάχες.
Εθνικές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF) αναφέρουν ότι τέτοιου είδους απαγωγές αυξάνονται. Ενώ η ένοπλη ομάδα, τοπικά γνωστή ως Al-Shabab, απελευθέρωσε μερικά από τα παιδιά που απήγαγε νωρίτερα φέτος, πολλά παιδιά εξακολουθούν να αγνοούνται. Όσοι έχουν επιστρέψει στις κοινότητές τους δυσκολεύονται με την επανένταξή τους.
«Η αύξηση των απαγωγών παιδιών στο Κάμπο Ντελγκάντο επιδεινώνει τη φρίκη της σύγκρουσης στη Μοζαμβίκη», δήλωσε η Ασουάνι Μπουντού-Σολτζ , αναπληρώτρια διευθύντρια Αφρικής στο Human Rights Watch. «Η Αλ-Σαμπάμπ πρέπει να γλιτώσει τα παιδιά από τη σύγκρουση και να απελευθερώσει αμέσως όσους έχουν απαχθεί».
Τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2025, η Human Rights Watch πήρε συνεντεύξεις από εννέα άτομα στη Μοζαμβίκη, συμπεριλαμβανομένων κατοίκων του Κάμπο Ντελγκάντο, δημοσιογράφων, ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών και ενός αξιωματούχου του ΟΗΕ, οι οποίοι εξέφρασαν όλοι την ανησυχία τους για την αναζωπύρωση των απαγωγών. «Τις τελευταίες ημέρες, 120 ή περισσότερα παιδιά έχουν απαχθεί», δήλωσε ο Αμπούντο Γκαφούρο, εκτελεστικός διευθυντής της Kwendeleya, μιας εθνικής οργάνωσης που παρακολουθεί τις επιθέσεις και παρέχει υποστήριξη στα θύματα.
Στις 23 Ιανουαρίου 2025, η Αλ-Σαμπάμπ επιτέθηκε στο χωριό Μούμου, στην περιφέρεια Μοσίμποα ντα Πράια, και απήγαγε τέσσερα κορίτσια και τρία αγόρια. Κατά την επακόλουθη υποχώρηση της Αλ-Σαμπάμπ, δύο παιδιά αφέθηκαν ελεύθερα, αλλά πέντε εξακολουθούν να αγνοούνται. Τον Μάρτιο, η ένοπλη ομάδα απήγαγε έξι παιδιά στο Τσιμπάου για να μεταφέρουν λεηλατημένα αγαθά. Τέσσερα αφέθηκαν ελεύθερα την επόμενη μέρα. Στις 3 Μαΐου , η Αλ-Σαμπάμπ απήγαγε ένα κορίτσι στο χωριό Ντότγουε, στην περιφέρεια Μοσίμποα ντα Πράια. Στις 11 Μαΐου , απήγαγαν έξι κορίτσια και δύο αγόρια κοντά στο χωριό Μαγκάια στην περιφέρεια Μουιντούμπε.
Όταν οι μαχητές της Αλ-Σαμπάμπ «εισέρχονται ή επιτίθενται σε ορισμένες περιοχές, τείνουν να απαγάγουν παιδιά», δήλωσε η Αουγκούστα Ιακίτε, συντονίστρια στον Σύνδεσμο Γυναικών σε Νομικές Καριέρες στο Κάμπο Ντελγκάντο. «Τις παίρνουν για να τις εκπαιδεύσουν και αργότερα τις μετατρέπουν σε δικές τους μαχήτριες».
Όταν τα παιδιά που έχουν απαχθεί επιστρέφουν στην κοινότητα, υπάρχουν λίγοι πόροι για να τα βοηθήσουν να επανενταχθούν, δήλωσε η Human Rights Watch. «Η χώρα χρειάζεται μια σαφή στρατηγική για το τι πρέπει να κάνει όταν ένα παιδί, ειδικά ένα παιδί που έχει διασωθεί, επιστρέφει», δήλωσε η Benilde Nhalivilo, εκτελεστική διευθύντρια του Φόρουμ της Κοινωνίας των Πολιτών για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών κάλεσαν την κυβέρνηση της Μοζαμβίκης να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της χώρας βάσει του εσωτερικού και του διεθνούς δικαίου για την προστασία των παιδιών του έθνους.
Το Σύνταγμα της Μοζαμβίκης και ο Νόμος του 2008 για την Προώθηση και Προστασία των Δικαιωμάτων των Παιδιών κατοχυρώνουν το καθήκον του κράτους να προστατεύει τα παιδιά από κάθε μορφή βίας, εκμετάλλευσης και κακοποίησης. Επιπλέον, η Μοζαμβίκη είναι συμβαλλόμενο μέρος σε διάφορα διεθνή και περιφερειακά νομικά μέσα που εγγυώνται τα δικαιώματα των παιδιών, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού και του Αφρικανικού Χάρτη για τα Δικαιώματα και την Ευημερία του Παιδιού . Και τα δύο απαγορεύουν ρητά την απαγωγή, τη στρατολόγηση και την εκμετάλλευση παιδιών. Το Προαιρετικό Πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με τη συμμετοχή παιδιών σε ένοπλες συγκρούσεις, το οποίο επικυρώθηκε από τη Μοζαμβίκη το 2004, απαγορεύει σε μη κρατικές ένοπλες ομάδες να στρατολογούν ή να χρησιμοποιούν παιδιά κάτω των 18 ετών.
Σύμφωνα με το εθιμικό διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, τα παιδιά δικαιούνται ιδιαίτερο σεβασμό και προστασία, και η στρατολόγηση ή η χρήση παιδιών κάτω των 15 ετών για ενεργό συμμετοχή σε εχθροπραξίες αποτελεί έγκλημα πολέμου.
Οι αρχές της Μοζαμβίκης θα πρέπει να επιδιώξουν την αποτροπή περαιτέρω απαγωγών, να διερευνήσουν τις υπάρχουσες υποθέσεις και να διώξουν δίκαια τους υπεύθυνους, καθώς και να διασφαλίσουν την κατάλληλη υποστήριξη των θυμάτων, δήλωσε η Human Rights Watch. Τα διασωθέντα παιδιά χρειάζονται ιατρική περίθαλψη, ψυχοκοινωνική βοήθεια και μηχανισμούς επανένταξης που να διασφαλίζουν την προστασία και την ευημερία τους.
«Η κυβέρνηση της Μοζαμβίκης πρέπει να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να προστατεύσει τα παιδιά και να αποτρέψει τις ένοπλες ομάδες από το να τα χρησιμοποιούν ως εργαλεία σύγκρουσης», δήλωσε η Μπουντού-Σολτς. «Είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι υπάρχουν ισχυρά μέτρα επανένταξης, ώστε τα παιδιά να μην απομονώνονται περαιτέρω όταν επιστρέφουν στην κοινότητα».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΓΕΙΩΤΗΣ