Ενας μεγάλος σύλλογος, μια μεγάλη ιδέα. Ενα σύμβολο μνήμης με πελώρια παρουσία στην αθλητική δραστηριότητα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Ολα άρχισαν το 1924. Δύο χρόνια μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, μια παρέα Κωνσταντινουπολιτών της Αθήνας αποφάσισε να ιδρύσει ένα σωματείο που θα θύμιζε τις χαμένες πατρίδες και τον πολιτισμό χιλιάδων χρόνων, ο οποίος έσβησε μέσα στις στάχτες. Στις 13 Απριλίου 1924, στο κατάστημα αθλητικών ειδών του Κωνσταντίνου Δημόπουλου και των αδερφών Αιμίλιου και Μενελάου Ιωνά στην Οδό Βερανζέρου 24, οι Πολίτες αθλητές πήραν την ιστορική απόφαση και ένας νέος μεγάλος σύλλογος είχε ήδη αποκτήσει ζωή. Το καταστατικό υπέγραφαν πάνω από σαράντα μέλη της Κωνσταντινουπολίτικης κοινότητας της Αθήνας. Έμβλημα ήταν ο Δικέφαλος Αετός της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και χρώματα το κίτρινο και το μαύρο .
Πρώτος πρόεδρος της ΑΕΚ ήταν ο δημοσιογράφος, και μετέπειτα βουλευτής και υπουργός στην κυβέρνηση Βενιζέλου, Κώστας Σπανούδης, αντιπρόεδρος ο καθηγητής Νίκος Ελεόπουλος, ενώ μέλη του πρώτου διοικητικού συμβουλίου αποτελούσαν οι Τιμολέων Τάγαρης, Μενέλαος Καροτσιέρης, Μίλτος Ιερεμιάδης και ο Κωνσταντίνος Δημόπουλος.
Τα πρώτα χρόνια
Η ΑΕΚ άρχισε από πολύ νωρίς να σημειώνει επιτυχίες και να αποκτά δικό της κοινό. Σταδιακά ενισχύθηκε με παίκτες αξίας, όπως ο περίφημος Κώστας Νεγρεπόντης, Κωνσταντινουπολίτης στην καταγωγή που το 1926 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα μετά από επαγγελματική καριέρα σε ομάδες της Γαλλίας.
Την ίδια εποχή, μετά από ενέργειες του συμβούλου της Kεντρικής Eπιτροπής Στεγάσεως Προσφύγων Ιωάννη Χρυσαφίδη, παραχωρήθηκε για την άθληση των προσφύγων μία δενδρόφυτη έκταση στον Ποδονίφτη, τη Νέα Φιλαδέλφεια δηλαδή. Ηταν ένας δενδρόφυτος και ανώμαλος χώρος που με τη νυχθημερόν εθελοντική εργασία των προσφύγων μετατράπηκε σε γήπεδο.
Η ΑΕΚ, όμως, δεν εγκαταστάθηκε εκεί πριν τις 2 Νοεμβρίου του 1930, όταν εγκαινιάστηκε με μεγαλοπρέπεια στο φιλικό 2-2 με τον Ολυμπιακό. Το 1934, ο πρώτος πρόεδρός της Κωνσταντίνος Σπανούδης, με προσωπικές του ενέργειες προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο, κατάφερε να παραχωρηθεί το γήπεδο από το Υπουργείο Πρόνοιας στην ΑΕΚ για αθλητική χρήση. Την ίδια εποχή, το γήπεδο απέκτησε περίφραξη και υποτυπώδεις υποδομές, όπως αποδυτήρια.
Το γήπεδο και οι πρώτοι τίτλοι
Με τον Κώστα Νεγρεπόντη να διάγει τα τελευταία χρόνια της ποδοσφαιρικής καριέρας του, η ΑΕΚ κατέκτησε τον πρώτο τίτλο της. Στην πρώτη διοργάνωση Κυπέλλου τη σεζόν 1931-32, έφτασε στον τελικό της 8ης Νοεμβρίου 1931 στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας για να αντιμετωπίσει τον πανίσχυρο εκείνη την εποχή Άρη Θεσσαλονίκης. Νίκη με 5-3 για την ΑΕΚ (5’ Ηλιάσκος, 27’, 65’ Μπαλτάς, 70’ αυτ. Οικονόμου, 78’ Νεγρεπόντης - 40’, 43’,80’ Κίτσος) και ιστορική κατάκτηση. Η ενδεκάδα του πρώτου τίτλου: Γιάμαλης, Μάλλιος, Νταϊσπάγγος, Αργυρόπουλος, Κωνσταντινίδης, Πάτροκλος, Νεγρεπόντης, Μπαλτάς, Τζιραλίδης Ι., Ηλιάσκος, Τζιραλίδης Π.
Προς τα τέλη της δεκαετίας του ‘30 και με τη Νέα Φιλαδέλφεια να είναι πια η έδρα της ομάδας, η ΑΕΚ θα γίνει η απόλυτη κυρίαρχος του ελληνικού ποδοσφαίρου, κατακτώντας το νταμπλ του 1939 και το πρωτάθλημα του 1940. Ο Μαρόπουλος, ο Δελαβίνιας, ο Ρίμπας, ο Σκλαβούνος, ο Μανέττας, ο Τζανετής, ο Μάγειρας, ο Χατζησταυρίδης, ο Ξένος κι άλλοι εξαιρετικοί ποδοσφαιριστές με τον Κώστα Νεγρεπόντη να τους καθοδηγεί πλέον ως τεχνικός, έδειχναν ικανοί να κυριαρχήσουν για χρόνια στο ελληνικό ποδοσφαιρικό στερέωμα.
Ομως η πορεία εκείνης της ομάδας διεκόπη άδοξα λόγω του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Μια γενιά μεγάλων ποδοσφαιριστών έχασε τα καλύτερά της χρόνια (ο Σπύρος Κοντούλης έχασε και τη ζωή του από γερμανικό πολυβόλο στο Μετς) ενώ και το γήπεδο υπέστη λεηλασία από τους κατακτητές.
Μετά τον πόλεμο
Η γενιά του ’30 επέστρεψε στο γήπεδο στις αρχές του 1945 και οδήγησε την ΑΕΚ στην κατάκτηση των δύο πρώτων μεταπολεμικών πρωταθλημάτων Αθηνών το 1946 και το 1947. Τα επόμενα χρόνια, όμως, με προπονητή τον μεγάλο μεταρρυθμιστή Αγγλο Τζακ Μπίμπι και ενισχυμένη με παίκτες που έμελλε να γράψουν ιστορία (Γούλιος, Εμμανουηλίδης, Παραγιός, Πούλης, Παπαθεοδώρου, Κανάκης, Πατάκας κ.α.) έφτασε σε τρεις συνεχόμενους τελικούς Κυπέλλου, κατακτώντας τους δύο τελευταίους από αυτούς, το 1949 και το 1950.
Το 1949 η ΑΕΚ χρειάστηκε να δώσει επαναληπτικό τελικό στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και να νικήσει στην παράταση τον Παναθηναϊκό 2-1 με σκόρερ και των δύο γκολ τον Παναγιώτη Πατάκα, ενώ το 1950 νίκησε με 4-0 τον Αρη στο ίδιο γήπεδο, με τα γκολ των Μαρόπουλου, Γούλιου στο πρώτο ημίχρονο και δύο του Κουντούρη στο δεύτερο.
Η δύσκολη δεκαετία
Η δεκαετία του ’50 δεν είχε πολλές καλές στιγμές για την ΑΕΚ. Το 1951, λίγο μετά το ιστορικό 2-2 με την Αούστρια Βιέννης, ο Μπίμπι αναχώρησε αιφνιδίως από την Ελλάδα, ενώ ακολούθησε η απόσυρση από την ενεργό δράση του Κλεάνθη Μαρόπουλου και του Μιχάλη Δελαβίνια, των τελευταίων μεγάλων παικτών από την προπολεμική ομάδα.
Ο Δελαβίνιας ήταν ο τερματοφύλακας της ΑΕΚ στον χαμένο Τελικό Κυπέλλου του 1953 (με 3-2 από τον Ολυμπιακό) όπου η Ενωση εμφάνιζε μερικούς από τους παίκτες που θα έγραφαν ιστορία στα επόμενα χρόνια, όπως ο Ηλίας Παπαγεωργίου και ο Ανδρέας Σταματιάδης. Χρειάστηκε να περάσουν τρία χρόνια και να φτάσουμε στο 1956, για να φύγει η ΑΕΚ νικήτρια από το ίδιο γήπεδο και με τον ίδιο αντίπαλο στην ίδια διοργάνωση. Τα γκολ των Χανιώτη και Κανάκη έστεψαν την ΑΕΚ Κυπελλούχο απέναντι στον απόλυτο κυρίαρχο της εποχής Ολυμπιακό.
Οι Σεραφείδης, Παραγιός, Καρακατσάνης, Τσαγγάρης, Ζωγράφος, Πούλης, Εμμανουηλίδης, Κανάκης, Χανιώτης, Σταματιάδης και Κουρτίδης ήταν οι έντεκα του θριάμβου.
Από την εξέδρα παρακολουθούσε ο Κώστας Νεστορίδης που είχε ήδη έρθει από τον Πανιώνιο με ‘διετή τιμωρία’ (καθώς ο σύλλογός του δε συναινούσε στη μετακίνησή του) και που από τη σεζόν 1957-58 θα μπορούσε να ενισχύσει την ΑΕΚ και σε επίσημες διοργανώσεις. Οταν πια εντάχθηκε κανονικά στην ομάδα, η ΑΕΚ ανέβηκε επίπεδο, οι τίτλοι του 1958 του 1959 χάθηκαν στις λεπτομέρειες, αλλά η Νέα Φιλαδέλφεια γινόταν ήδη πόλος έλξης όλων των φιλάθλων και πλέον το γήπεδο αυτό (που με την κατασκευή δύο εξεδρών τη δεκαετία 1945-55 δεν χωρούσε πάνω από 15 χιλιάδες θεατές) έπρεπε να μεγαλώσει αρκετά.
Η ΑΕΚ στην Α’ Εθνική
Ο πρώτος τίτλος στο ενιαίο πρωτάθλημα Α’ Εθνικής χάθηκε με πολύ επώδυνο τρόπο το καλοκαίρι του 1960. Η ήττα της ΑΕΚ στη Νέα Σμύρνη την τελευταία αγωνιστική από τον Πανιώνιο με 3-2, παράλληλα με την απρόσμενη συντριβή του Ολυμπιακού από τον Παναθηναϊκό στο Καραϊσκάκη με 4-1, είχαν ως αποτέλεσμα να πάνε σε μπαράζ η ΑΕΚ και ο Παναθηναϊκός και εκεί να επικρατήσει ο τελευταίος με 2-1.
Τα επόμενα χρόνια, όμως, ήταν πολύ σημαντικά. Η ΑΕΚ, με πρόεδρο τον οραματιστή Νίκο Γκούμα, ολοκλήρωσε τις εργασίες στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας και από τις αρχές του 1962 διέθετε ένα μεγάλο και σύγχρονο για τα δεδομένα της εποχής στάδιο σαράντα χιλιάδων θέσεων με χλοοτάπητα και με διαμορφωμένο το πέταλο προς την πλευρά του Αλσους.
Λίγους μήνες μετά αποκτήθηκε ο 20χρονος Μίμης Παπαϊωάννου και, με ηγέτη πάντα τον πρώτο σκόρερ της ομάδας Κώστα Νεστορίδη, η ΑΕΚ έφτασε το 1963 στην κατάκτηση του πρώτου τίτλου πρωταθλήματος Ελλάδας μετά από 23 χρόνια! Οπως και το 1960, ο τίτλος κρίθηκε και πάλι σε μπαράζ, αυτή τη φορά υπέρ της ΑΕΚ, που μετά το 3-3 με τον Παναθηναϊκό στη Νέα Φιλαδέλφεια αναδείχθηκε πρωταθλήτρια λόγω καλύτερου συντελεστή τερμάτων.
Προπονητής ήταν ο πρωτοποριακός σε ιδέες και μεθόδους Ουγγρογερμανός Γένε Τσάκναντι, ο οποίος επέστρεψε στην ΑΕΚ το 1967 για να την οδηγήσει σε έναν ακόμα τίτλο το 1968, με μια ομάδα που πλέον είχε νέο αίμα (Κώστας Νικολαϊδης, Παπαγεωργίου, Κεφαλίδης, Σταθόπουλος, Καραφέσκος, Μπαλόπουλος, Βεντούρης, Πομώνης, Βασιλείου κ.α.). Ενδιάμεσα των δύο πρωταθλημάτων, η ΑΕΚ είχε κατακτήσει τα Κύπελλα του 1964 και του 1966, έστω και χωρίς να παίξει στους Τελικούς. Το 1964 η ΕΠΟ δεν όρισε επαναληπτικό ημιτελικό μετά τα μεγάλα επεισόδια στον αγώνα Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, ενώ το 1966 ο Ολυμπιακός δεν κατέβηκε να αγωνιστεί, διαμαρτυρόμενος για την επιμήκυνση της αγωνιστικής περιόδου που είχε προκληθεί από το «σίριαλ» της διεξαγωγής των ημιτελικών και του τελικού.
H πενταετία Στάνκοβιτς
Το καλοκαίρι του 1968 ο Γιουγκοσλάβος προπονητής Μπράνκο Στάνκοβιτς αντικατέστησε τον πρωταθλητή Γένε Τσάκναντι, ο οποίος αποχώρησε για δεύτερη και τελευταία φορά από την ΑΕΚ. Ο “κύριος καθηγητής” έμελλε να μείνει σχεδόν πέντε χρόνια στην ΑΕΚ, πράγμα σπάνιο εκείνα τα χρόνια σε ελληνική ομάδα, ειδικά για ξένο τεχνικό, και να ξεκινήσει αυτή τη θητεία του με μια μεγάλη επιτυχία: με την πορεία της ομάδας μέχρι τα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών 1968-69! Η “Ενωση” είχε αποκλείσει την Ζενές Ες από το Λουξεμβούργο και την ΑΒ Κοπεγχάχης, πριν αποκλειστεί δύσκολα από την τσεχοσλοβακική Σπάρτακ Τρνάβα.
Ο Στάνκοβιτς συνέδεσε το όνομά του με μια ευρεία ανανέωση που άρχισε το 1968 και κορυφώθηκε το 1969, μέσω της οποίας βρέθηκαν εκτός ομάδας παίκτες που είχαν σφραγίσει τη δεκαετία του ’60 (Σταματιάδης, Σοφιανίδης, Μπαλόπουλος, Βασιλείου, Ιορδάνου, Παπαγεωργίου κ.α.) και προωθήθηκαν ή αποκτήθηκαν ποδοσφαιριστές όπως οι Στέλιος Κωνσταντινίδης, Τόσκας, Τριανταφύλλου, Λαβαρίδης, Παπαμεμμανουήλ κ.α.). και οι οποίοι οδήγησαν την ΑΕΚ, σε συνεργασία με την “παλιά φρουρά” στον τίτλο του 1971.
Το τέλος της θητείας του Στάνκοβιτς ήρθε με αφορμή έναν αποκλεισμό στο Κύπελλο Ελλάδας από τον Απόλλωνα Καμαλαριάς στις αρχές του 1973, σε μια εποχή που η ΑΕΚ έμενε μακριά από υψηλές διεκδικήσεις λόγω οικονομικών προβλημάτων. Η διετία 1972-74 είχε ως κατάληξη την ενεργοποίηση του επιχειρηματία Λουκά Μπάρλου στα διοικητικά του συλλόγου την άνοιξη του ’74.
Η μεγάλη ΑΕΚ του Μπάρλου
Η ανάληψη της διοίκησης της ΑΕΚ από τον επιχειρηματία Λουκά Μπάρλο την άνοιξη του 1974 έμελλε να αποτελέσει τον καταλύτη της πιο εντυπωσιακής αλλαγής στην ιστορική πορεία της ΑΕΚ, αφού ήταν σαφές ότι ο νέος πρόεδρος είχε την οικονομική επιφάνεια να αλλάξει άμεσα το αγωνιστικό πρόσωπο της ομάδας και να την οδηγήσει τα επόμενα χρόνια στους 4 του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ το 1977, στο νταμπλ του 1978 και στο πρωτάθλημα του 1979.
Η πρώτη κίνηση του Μπάρλου ήταν η πρόσληψη του καταξιωμένου προπονητή Φράντισεκ Φάντρονκ, ενός εξηντάχρονου Ολλανδοτσέχου που είχε αναλάβει την Εθνική Ολλανδίας το 1970 και την έφτασε, μαζί με τον Ρίνους Μίχελς που είχε τοποθετηθεί ως... προϊστάμενος από την ολλανδική ομοσπονδία, στον Τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974. Ο Φάντρονκ παρέλαβε μια ΑΕΚ με μια πολύ ποιοτική παλιά φρουρά (Παπαϊωάννου, Νικολάου, Ραβούσης, Θεοδωρίδης, Τόσκας, Σιδηρόπουλος, Στεργιούδας, Τάσος, Τσάμης Ζαρζόπουλος, Στεφανίδης, Λάζαρος Παπαδόπουλος κ.α.) που ενισχύθηκε με τους Γερμανούς Βάγκνερ και Τσανλάιτερ αλλά και με τους Αρδίζογλου, Σκρέκη, Θεοφιλόπουλο και Δέδε και άρχισε άμεσα να παίζει ποδόσφαιρο ποιότητας.
Παρ' όλα αυτά, η ΑΕΚ έμενε μακριά από τίτλους τα πρώτα τρία χρόνια, αφού έχανε το πρωτάθλημα και το Κύπελλο στις λεπτομέρειες λόγω λαθών, ατυχιών και, κυρίως, αδικιών. Στην Ευρώπη, ωστόσο, κατάφερε να φτάσει στην απόλυτη καταξίωση όταν προκρίθηκε στα ημιτελικά του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ, το 1977, ενισχυμένη πια με τον επιθετικό Θωμά Μαύρο, τον τερματοφύλακα Νίκο Χρηστίδη, τον μέσο Τάκη Νικολούδη και τον αμυντικό Μπάμπη Ιντζόγλου.
Το έπος της Ευρώπης
Τον Σεπτέμβριο του ’76, το 2-0 επί της Ντιναμό Μόσχας στη Νέα Φιλαδέλφεια με τα γκολ του Νικολούδη και του Παπαϊωάννου και η ήττα με 2-1 στην παράταση της Μόσχας έδωσαν την πρώτη πρόκριση. Στη ρεβάνς, το 2-0 υπέρ των Ρώσων οδήγησε το ματς στην παράταση και στο 119΄όλα έδειχναν ότι οι δύο ομάδες ετοιμάζονταν για τα πέναλτι. Ομως, μια σέντρα του Βάγκνερ βρήκε το χέρι του αμυντικού Ντολμάνοφ, ο Κύπριος Τάσος Κωνσταντίνου ευστόχησε στο πέναλτι και η ΑΕΚ πέρασε με ήττα 2-1.
Στον επόμενο γύρο ήταν η σειρά της Ντέρμπι Κάουντι. Το... σκορ-ταρίφα, το 2-0 με την κεφαλιά του Βάγκνερ στο 66’ και το αυτογκόλ του Τόμας δύο λεπτά μετά, έδινε τη μισή πρόκριση, όμως στο Μπέιζμπολ Γκράουντ γράφτηκε μια ακόμα πιο χρυσή σελίδα. Στις 3 Νοεμβρίου του 1976, η ΑΕΚ βρέθηκε να χάνει στο 53΄με 1-0 και να δέχεται τόση πίεση που ανάγκασε τον τερματοφύλακα Λάκη Στεργιούδα να κάνει την πιο μεγάλη εμφάνισή του, αποκτώντας έτσι για μια ζωή το προσωνύμιο «ο ήρωας του Ντέρμπι». Στο 60’ έφυγε τραυματίας ο αρχηγός Παπαϊωάννου, αλλά στο 64’ το άπιαστο φάουλ του Νικολούδη έφερνε το 1-1. Στο 77’ ο Τάσος έκανε με σουτ το 1-2, στο 85΄ήρθε το τρίτο γκολ από τον Βάγκνερ και ο Ρίοχ μείωσε απλά σε 2-3 στο 89’.
Η πρόκριση επί του Ερυθρού Αστέρα ήταν ακόμα πιο δραματική. Το 2-0 ήταν και πάλι το σκορ της νίκης στην Αθήνα με τα γκολ του Παπαϊωάννου στο 19΄και του Μαύρου στο 28΄, όμως στο Βελιγράδι διαδραματίστηκε το πιο μεγάλο θρίλερ: το σκορ στο 32’ ήταν ήδη 3-1 (το ελληνικό γκολ ο Βάγκνερ που είχε ισοφαρίσει προσωρινά σε 1-1) και έδινε πρόκριση στην ΑΕΚ, όμως απέμενε σχεδόν μια ώρα παιχνιδιού και η ελληνική εστία βομβαρδίστηκε από τις γιουγκοσλαβικές επιθέσεις. Μέσα σε αδιάκοπη βροχή, ο Ερυθρός Αστέρας αλλά και η ΑΕΚ έχασαν πολλές ευκαιρίες και το 3-1 έμεινε ως το τέλος, δίνοντας μια ακόμα πρόκριση, στους 8 αυτή τη φορά.
Τον Μάρτιο του 1977 απέναντι στην Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς, η ΑΕΚ έχασε με το βαρύ 3-0 με γκολ οφσάιντ και τα πράγματα γίνονταν εξαιρετικά δύσκολα. Κι όμως, η Νέα Φιλαδέλφεια γέμισε ασφυκτικά για τη ρεβάνς και η ΑΕΚ έκανε τη μεγαλύτερη ελληνική ανατροπή όλων των εποχών και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη.
Τα γκολ του Μαύρου στο 11’ και στο 65’ έβαλαν τις βάσεις, αλλά έπρεπε να… σταθεί στον αέρα στο 82ο λεπτό ο 35χρονος Μίμης Παπαϊωάννου για να αξιοποιήσει τη σέντρα του Τάσου και να πετύχει το 3-0. Στην παράταση δεν άλλαξε τίποτα, μέχρι που ο «παππούς» Φράντισεκ Φάντροκ αποφάσισε να κάνει αυτό που καιρό είχε στο μυαλό του. Λίγο πριν τη λήξη της παράτασης, ο έμπειρος Χρηστίδης αντικατέστησε τον Στεργιούδα και στη διαδικασία των πέναλτι απέκρουσε τις εκτελέσεις των Ίστοου και Γουέμπ, χαρίζοντας την πρόκριση στην ΑΕΚ!.
Η Γιουβέντους ήταν η αντίπαλος στα ημιτελικά. Το υπέρ τους 4-1 στο Τορίνο και η νίκη τους με 1-0 στη Νέα Φιλαδέλφεια, τους έστειλαν στον διπλό τελικό με την Αθλέτικ Μπιλμπάο. Οι Ιταλοί θα κατακτούσαν τον πρώτο τους ευρωπαϊκό τίτλο.
Το νταμπλ του 1978
Στις αρχές της σεζόν 1977-78 ο Λουκάς Μπάρλος αναγκάστηκε να πάρει μια απόφαση που έμελλε να αποδειχθεί καθοριστική, καθώς συνδυάστηκε με το νταμπλ του 1978. Μετά μια ήττα από τον Ολυμπιακό στο Καραϊσκάκη, ο 63χρονος Φράντισεκ Φάντρονκ απομακρύνθηκε από τη θέση του πρώτου προπονητή (αλλά συνέχισε ως επικεφαλής των τμημάτων υποδομής) και προσελήφθη αντ’ αυτού ο Κροάτης Ζλάτκο Τσαϊκόφσκι ο οποίος οδήγησε την ομάδα στο νταμπλ, μένοντας για 31 αγωνιστικές χωρίς ήττα!
Η ΑΕΚ τερμάτισε επτά βαθμούς από τον δεύτερο ΠΑΟΚ, ανέδειξε πρώτο σκόρερ του πρωταθλήματος με 22 γκολ τον Θωμά Μαύρο, ενώ οι οπαδοί της απόλαυσαν για πρώτη φορά το ποδοσφαιρικό μεγαλείο του Ντούσαν Μπάγεβιτς που είχε αποκτηθεί από τη Βελέζ Μόσταρ το προηγούμενο καλοκαίρι (άλλες νέες προσθήκες, ο Μίλτον Βιέρα και ο Γιάννης Μουσούρης).
Ο Μπάγεβιτς, μάλιστα, ήταν αυτός που σημάδεψε την πορεία της ΑΕΚ στο Κύπελλο, καθώς πέτυχε εννέα γκολ, σκοράροντας και με τον Παναθηναϊκό στη φάση των 16 (0-1 στη Λεωφόρο) και στο επικό 6-1 επί του Ολυμπιακού στη Νέα Φιλαδέλφεια, αλλά και στο 2-0 επί του ΠΑΟΚ στον τελικό του Σταδίου Καραϊσκάκη.
Αυτά τα δύο τελευταία ματς αποτέλεσαν την κορύφωση εκείνης της πορείας. Στον ημιτελικό της Νέας Φιλαδέλφειας, στις 17 Μαΐου 1978, αν και ο Ολυμπιακός προηγήθηκε με τον Βορειοϊρλανδό Ντέρεκ Σπενς, η ΑΕΚ απάντησε με έξι γκολ: τρία του Μαύρου και άλλα τόσα από τους Μπάγεβιτς, Τάσο και Νικολούδη. Και στις 4 Ιουνίου του 1978 στο Καραϊσκάκη, ο ΠΑΟΚ ήταν το θύμα μιας ακόμα κιτρινόμαυρης επέλασης. Το 1-0 έγινε στο 54’ από τη σέντρα του Παπαϊωάννου και την κεφαλιά του Μπάγεβιτς, ενώ μεγάλη νίκη σφράγισε ο Θωμάς Μαύρος στο 80’ με πλασέ εξ επαφής μετά από προσπάθεια του Μπάγεβιτς.
Η ΑΕΚ στέφθηκε πρωταθλήτρια και το 1979. Ο Τσαϊκόφσκι είχε αντικατασταθεί το καλοκαίρι του 1978 από τον διάσημο Φέρεντς Πούσκας, όμως χρειάστηκε να αντικατασταθεί και ο Πούσκας μετά από 23 αγωνιστικές από τον τότε συνεργάτη του Ανδρέα Σταματιάδη, ώστε να κάνει η ΑΕΚ την τελική αντεπίθεση που έφερε τον τίτλο. Στις έντεκα αγωνιστικές που απέμεναν, η ΑΕΚ πέτυχε δέκα νίκες και μία ισοπαλία και ισοβάθμησε με τον Ολυμπιακό, αφού αυτός έφερε 3-3 με τον ΟΦΗ την τελευταία αγωνιστική, τη στιγμή που η ΑΕΚ νικούσε με 7-2 τον ΠΑΣ Γιάννινα. Οι δύο ομάδες θα έπρεπε να παίξουν μπαράζ, όμως στις 16 Ιουνίου του 1979 παρατάχθηκε μόνο η ΑΕΚ στον αγωνιστικό χώρο του γηπέδου του Παναθηναϊκού. Ο Ολυμπιακός δεν “κατέβηκε” διαμαρτυρόμενος για τη διαιτησία του Παμπορίδη στο 3-3 του Ηρακλείου, και τελικά δεν εμφανίστηκε στη Λεωφόρο.
Η ΑΕΚ στέφθηκε πρωταθλήτρια και θα μπορούσε να έχει κατακτήσει δεύτερο σερί νταμπλ, αν δεν είχε πέσει θύμα της μεγαλύτερης έως τότε έκπληξης σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδας, με αντίπαλο τον Πανιώνιο στο Καραϊσκάκη, στις 9 Ιουνίου. Αν και είχε προηγηθεί νωρίς με το γκολ του Τάσου, στο τέλος έχασε με 3-1, παίζοντας με δέκα παίκτες στο τελευταίο εικοσάλεπτο λόγω αποβολής του σκόρερ της.
Ο μεγάλος Λουκάς Μπάρλος έμεινε στην προεδρία της ΑΕΚ και στη διετία 1979-81, οπότε και συστάθηκαν οι ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρείες (ΠΑΕ), πριν παραχωρήσει τις μετοχές στον Ανδρέα Ζαφειρόπουλο. Συμπλήρωσε πάνω από 7 χρόνια στη διοικητική ηγεσία της ΑΕΚ και συνέδεσε το όνομά του με την πιο χρυσή περίοδο της ιστορίας του συλλόγου.
Μόνο ένα Κύπελλο
Το καλοκαίρι του 1981 βρήκε την ΑΕΚ στα χέρια του επιχειρηματία αθλητικών ειδών Ανδρέα Ζαφειρόπουλου. Ο νέος μεγαλομέτοχος είχε οικονομική επιφάνεια, αλλά όχι και τη δύναμη να αντιμετωπίσει τους εφοπλιστές Νταϊφά και Βαρδινογιάννη που διοικούσαν Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό αντίστοιχα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το καλοκαίρι του 1982 αποσύρθηκε από το διοικητικό προσκήνιο, παραχωρώντας την προεδρία στον αείμνηστο Μιχάλη Αρκάδη, έναν εφοπλιστή με μακρά παρουσία στα διοικητικά του συλλόγου, ο οποίος ηγήθηκε της πορείας προς στην κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδας 1983 με το 2-0 επί του ΠΑΟΚ στο τότε νεόκτιστο Ολυμπιακό Στάδιο, έχοντας στην πορεία αποκλείσει τον Ολυμπιακό με δύο νίκες και τον Ηρακλή του Χατζηπαναγή μετά από δύο συγκλονιστικούς ημιτελικούς.
Ο Θωμάς Μαύρος ήταν το μεγάλο αστέρι της ομάδας και πλαισιωνόταν από μέλη της παλιάς φρουράς, όπως ο Χρήστος Αρδίζογλου και ο Πέτρος Ραβούσης, αλλά και από νέους ταλαντούχους παίκτες (Γεωργαμλής, Μανωλάς, Καραγκιοζόπουλος, Δίντσικος, Βλάχος, Στυλιανόπουλος, κ.α.)
Η σεζόν 1983-84, με το δίδυμο Παναγίδη-Ρουσσάκη στη διοικητική ηγεσία ήταν καταστροφική και ο Ζαφειρόπουλος επέστρεψε στην προεδρία το 1984, ενισχύοντας την ομάδα με παίκτες αξίας, όπως ο Ούγγρος Μάρτον Εστερχάζι και ο Σουηδός Χόκαν Σάντμπεργκ. Η ΑΕΚ έπαιξε ωραίο ποδόσφαιρο, ειδικά στο β’ γύρο με προπονητή τον Αντώνη Γεωργιάδη, αλλά ο τίτλος του 1985 κατέληξε στον ΠΑΟΚ.
Τη διετία 1985-87 η ΑΕΚ μετακόμισε στο Ολυμπιακό Στάδιο, αφού ο αγωνιστικός χώρος της Νέας Φιλαδέλφειας βρισκόταν σε διαδικασία ανακατασκευής και η περίοδος αυτή συνδυάστηκε με λίγες καλές στιγμές (όπως η νίκη με 1-0 επί της Ρεάλ Μαδρίτης για το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ) και με πολλά προβλήματα.
Η ομάδα επέστρεψε στη φυσική της έδρα το 1987 και με προπονητή τον Τόζα Βεσελίνοβιτς έκανε μια καλή πορεία που θα μπορούσε να έχει καταλήξει στην κατάκτηση του τίτλου, αν η τότε οι αθλητικές αρχές δεν επενέβαιναν στο έργο της αθλητικής δικαιοσύνης υπέρ της Λάρισας που τελικά πήρε τον τίτλο του 1988. Αν και αρχικά οι Θεσσαλοί είχαν καταδικαστεί με αφαίρεση βαθμών για το ντοπάρισμα του ποδοσφαιριστή Τσίγκοφ, μια “φωτογραφική” αλλαγή νόμου επέτρεψε στην ΑΕΛ να διατηρήσει τους βαθμούς της, αν και ο παίκτης τιμωρήθηκε. Κάπου εκεί φάνηκε πόσο ανίσχυρη ήταν η ΑΕΚ παρασκηνιακά. Την ίδια εποχή, αποκλείστηκε από το Κύπελλο Ελλάδας με την ήττα με σκορ 1-3 από τον Ολυμπιακό του Κοσκωτά στη Νέα Φιλαδέλφεια και το αποτέλεσμα συνοδεύτηκε από πολλές φήμες. Η εμπιστοσύνη του κόσμου προς τη διοίκηση κλονίστηκε όσο ποτέ και ο Ανδρέας Ζαφειρόπουλος αποχώρησε από την προεδρία μετά την τελευταία αγωνιστική της σεζόν 1987-88, όταν τα ΜΑΤ εισέβαλαν αναίτια στη “σκεπαστή” εξέδρα της Νέας Φιλαδέλφειας και κτύπησαν τους οπαδούς της ΑΕΚ.
Η δεκαετία των θριάμβων
Τον Ιούνιο του 1988, ο επιχειρηματίας Στράτος Γιδόπουλος ανέλαβε την προεδρία της ΠΑΕ ΑΕΚ, της οποίας μεγαλομέτοχος παρέμενε ο Ανδρέας Ζαφειρόπουλος. Ο πρώην ποδοσφαιριστής της ομάδας Ντούσαν Μπάγεβιτς άφηνε την ομάδα της γενέτειράς του, τη Βελέζ Μόσταρ, για να αναλάβει ως προπονητής μία ακόμα ομάδα που είχε υπηρετήσει και ως παίκτης.
Η πιο σημαντική μεταγραφή ήταν αυτή του Μίροσλαβ Οκόνσκι από το Αμβούργο και η ΑΕΚ ξεκίνησε μια πορεία που προμηνυόταν ως πολύ δύσκολη απέναντι σε αντιπάλους πανίσχυρους αγωνιστικά και εξωαγωνιστικά, όπως ο Ολυμπιακός του Γιώργου Κοσκωτά και ο Παναθηναϊκός της οικογένειας Βαρδινογιάννη.
Η ΑΕΚ παρουσίασε μια συμπαγή και αποτελεσματική ομάδα που κατάφερνε να παίρνει τις νίκες έστω και με 1-0, με πιο σημαντικές αυτές στις έδρες του Παναθηναϊκού, της Πρωταθλήτριας Λάρισας και του ΟΦΗ (στο ουδέτερο ΟΑΚΑ). Ο κορμός που αποτελούσαν οι Οικονομόπουλος (με τρεις αποκρούσεις πέναλτι που έδωσαν ισάριθμους βαθμούς) Μανωλάς, Κούτουλας, Παύλος Παπαϊωάννου, Σαββίδης, Οκόνσκι και ο Σαβέβσκι που ήρθε τον Δεκέμβριο, πλαισιωμένοι από άλλους ικανούς ποδοσφαιριστές (Χριστοδούλου, Πίττας, Χατζής, Σταματής, Βασιλόπουλος, Γεωργιάδης κ.α.) έφτασαν να παίζουν τον τίτλο στην έδρα του Ολυμπιακού, στο ΟΑΚΑ, την προτελευταία αγωνιστική.
Στις 7 Μαϊου, στο ιστορικό εκείνο ντέρμπι, η ΑΕΚ στέφθηκε πρωταθλήτρια για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια και για πρώτη στο επαγγελματικό πρωτάθλημα! Ο Ολυμπιακός πίεζε και έχανε ευκαιρίες, ο Στέλιος Μανωλάς αναγκάστηκε να κάνει την επέμβαση της καριέρας του αποσοβώντας πάνω στη γραμμή σίγουρο γκολ του Ντέταρι και στο τέλος ο θρίαμβος σφραγίστηκε με το ιστορικό γκολ του Τάκη Καραγκιοζόπουλου (που μόλις είχε επιστρέψει από πολύμηνη απουσία λόγω τραυματισμού) μετά από συνδυασμό με τον Οκόνσκι στην αντεπίθεση. Η ΑΕΚ των οκτώ παικτών, λόγω των αποβολών των Πεππέ, Μανωλά, Χατζή (άλλες δύο αποβολές είχε ο Ολυμπιακός) κράτησε τη νίκη και τον τίτλο!
Οι τρεις συνεχόμενοι τίτλοι
Στη διετία που ακολούθησε η ΑΕΚ θαυμάστηκε για το ποδόσφαιρό της, με κορυφαία στιγμή το 5-3 επί της Ντιναμό Δρέσδης για το Κύπελλο Πρωταθλητριών 1989-90 και το 8-0 επί της Ξάνθης που είναι σκορ-ρεκόρ για την ΑΕΚ στα επαγγελματικά πρωταθλήματα. Ομως, τα οικονομικά προβλήματα που υπήρχαν και που επιτάθηκαν από την ευρωπαϊκή απομόνωση της σεζόν 1990-91, λόγω της τιμωρίας για επεισόδια στον αγώνα ρεβάνς με τη Μαρσέιγ τον Νοέμβριο του 1989, δεν επέτρεπαν στην ομάδα να λειτουργεί σωστά και να ενισχύεται. Την άνοιξη του ’91 ο Στράτος Γιδόπουλος παραιτήθηκε και την προεδρία ανέλαβε ο Κώστας Γενεράκης.
Με τον ρόλο του Μπάγεβιτς ενισχυμένο και με τους Δημητριάδη, Αλεξανδρή, Σαμπανάτζοβιτς να αποτελούν μεταγραφές πρώτης σειράς, η ΑΕΚ έκανε τη μεγάλη αντεπίθεση που ως αποτέλεσμα είχε την κατάκτηση τριών συνεχόμενων τίτλων:
Το 1991-92 με ποδόσφαιρο που θαυμάστηκε από όλους και με την ΑΕΚ να στέφεται πρωταθλήτρια μέσα στην Τούμπα, έχοντας κάνει στα δέκα προηγούμενα ματς ένα σερί δέκα νικών!
Το 1992-93, και με τους νέους ιδιοκτήτες Δημήτρη Μελισσανίδη και Γιάννη Καρρά να δυναμώνουν ακόμα περισσότερο την ομάδα και την εταιρεία, η ΑΕΚ ήταν και πάλι πρωταθλήτρια, με νίκη 3-1 επί του Ολυμπιακού στη Νέα Φιλαδέλφεια την τελευταία αγωνιστική (και ενώ είχε προηγηθεί ένα δίμηνο θρίλερ με την ΑΕΚ και με τον Παναθηναϊκό να εναλλάσσονται στην κορυφή, αν και η “Ενωση” είχε κερδίσει με 3-1 το ντέρμπι του δεύτερου γύρου στη Νέα Φιλαδέλφεια)
Το 1993-94 με μεγάλη άνεση και διαφορά, καθώς η ΑΕΚ ήταν πλέον ένα επίπεδο πάνω από τις άλλες ομάδες. Θα μπορούσε να έχει κατακτήσει και το νταμπλ, αν δεν ήταν άτυχη να χάσει το Κύπελλο στα πέναλτι με αντίπαλο τον Παναθηναϊκό στον επικό Τελικό του ΟΑΚΑ που στα 120’ της αγωνιστικής του διάρκειας είχε λήξει 3-3 Τσάμπιονς Λιγκ και δύο Κύπελλα.
Συνέχεια της κατάκτησης του τρίτου τίτλου, ήταν η πρώτη πρόκριση ελληνικής ομάδας στο Τσάμπιονς Λιγκ. Η ΑΕΚ απέκλεισε την πανίσχυρη Γκλάσγκοου Ρέιντζερς εκείνης της εποχής με δύο νίκες, 2-0 στη Νέα Φιλαδέλφεια χάρις στα γκολ του νεοαποκτηθέντα Δημήτρη Σαραβάκου και με 1-0 στη Γλασκώβη με το ιστορικό γκολ του Τόνι Σαβέβσκι. Σε όμιλο με τις Καζίνο Σάλτσμπουργκ και με τους μετέπειτα αντιπάλους στον τελικό Αγιαξ και Μίλαν, η ελληνική ομάδα έκανε καλές εμφανίσεις αλλά πήρε μόνο δύο λευκές ισοπαλίες με Σάλτσμπουργκ εκτός έδρας και Μίλαν στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ηταν το αποκορύφωμα μιας τριετίας τίτλων και επιτυχιών για το ιδιοκτησιακό δίδυμο. Ο Δημήτρης Μελισσανίδης και ο Γιάννης Καρράς έβαλαν το όνομά τους στο πάνθεον των μεγάλων διοικητικών ηγετών της ΑΕΚ.
Η προσπάθεια της Ευρώπης είχε κόστος μια κακή πορεία στο πρωτάθλημα, ενώ στο τέλος της σεζόν, μετά την άδικη ήττα από τον Παναθηναϊκό στον τελικό Κυπέλλου με το ανύπαρκτο πέναλτι που κέρδισε και εκτέλεσε ο Κριστόφ Βαζέχα, το διοικητικό δίδυμο παραχώρησε τις μετοχές του στον επιχειρηματία Μιχάλη Τροχανά. Επί των ημερών του τελευταίου, η ΑΕΚ κατέκτησε δύο φορές το Κύπελλο Ελλάδας το 1996 και το 1997, ενώ έχασε και στις δύο αυτές σεζόν το πρωτάθλημα από Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό αντίστοιχα στις λεπτομέρειες και μετά από πολλές αμφιλεγόμενες διαιτητικές αποφάσεις.
Στο Κύπελλο του 1996, η ΑΕΚ απέκλεισε τους δύο μεγάλους αντιπάλους της πριν συντρίψει στον τελικό του ΟΑΚΑ τον πολύ καλό Απόλλωνα της εποχής με 7-1, ενώ το 1997 –και με τον Πέτρο Ραβούση να έχει αντικαταστήσει τον Ντούσαν Μπάγεβιτς από το καλοκαίρι του 1996- νίκησε τον Παναθηναϊκό στα πέναλτι στον Τελικό του Καραϊσκάκη και ενώ στα ημιτελικά είχε αποκλείσει με δύο νίκες τον Ολυμπιακό. Την ίδια εποχή, η ΑΕΚ έφτασε ως τα προημιτελικά του Κυπέλλου Κυπελλούχων, όπου αποκλείστηκε από την Παρί Σεν Ζερμέν.
Η μεγάλη χαμένη ευκαιρία
Από το καλοκαίρι του 1996 οι κιτρινόμαυροι είχαν ενισχυθεί με τον Ντέμη Νικολαΐδη που αποτέλεσε το νέο ηγέτη της ομάδας, σε μια εποχή που τα σύνορα είχαν ανοίξει για παίκτες όπως ο Βασίλης Τσιάρτας, ο Βασίλης Μπορμπόκης και ο Τιμούρ Κετσπάγια. Στις αρχές της σεζόν 1997-98, με το ρόστερ αρκετά αλλαγμένο πια και με τον Ρουμάνο Ντουμίτρου Ντουμιτρίου στον πάγκο, είχε έρθει η ώρα για νέα αλλαγή σκυτάλης στα διοικητικά, με τον Μιχάλη Τροχανά να πουλάει το ποσοστό της SoE International στη βρετανική εταιρεία ENIC PLC, η οποία είχε ήδη δραστηριοποιηθεί στα διοικητικά άλλων ευρωπαϊκών συλλόγων.
Ηταν η σεζόν των μεγάλων ατυχιών και των μεγάλων χαμένων ευκαιριών. Οι απώλειες των Κωστή (ο τραυματισμός του σε αγώνα με τη Στουρμ Γκρατς αποτέλεσε ουσιαστικά το τέλος της καριέρας του) Μπατίστα και τα προβλήματα που ταλαιπώρησαν τον Νικολαΐδη, άφησαν την ΑΕΚ ανίσχυρη επιθετικά. Μπορεί να κέρδισε και τα τέσσερα ντέρμπι με Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό, όμως στο τέλος τερμάτισε 3η. Παράλληλα, έχασε την ευκαιρία για πρόκριση στα ημιτελικά του Κυπέλλου Κυπελλούχων όταν ηττήθηκε με 2-1 από τη Λοκομοτίβ στο τελευταίο λεπτό του αγώνα της Μόσχας.
Στη λήξη εκείνης της σεζόν έκλεισε, μετά από δύο δεκαετίες προσφοράς στην ΑΕΚ, και το κεφάλαιο “Στέλιος Μανωλάς”. Στα 37 του κρέμασε τα παπούτσια του έχοντας παίξει πάνω από 500 επίσημα ματς με την ΑΕΚ και έχοντας πανηγυρίσει τέσσερα Πρωταθλήματα και τρία Κύπελλα Ελλάδας.
Επιτυχίες αλλά και προβλήματα
Από το καλοκαίρι του 1997 και μετά, η ΑΕΚ είχε μπει σε μια διαδικασία συνεχών αλλαγών σε όλα τα επίπεδα: από την ιδιοκτησία και τους προέδρους (πρώτος πρόεδρος επί ENIC ήταν ο διακεκριμένος ορθοπεδικός και παλιά μεγάλη δόξα της ομάδας Παντελής Νικολάου, αλλά τον διαδέχθηκε ο Κώστας Γενεράκης στα τέλη του 1998, ενώ μέσα στο 1999 ανέλαβε ο Στέφανος Μαματζής) μέχρι τα πρόσωπα που διοικούσαν την εταιρεία και την ομάδα. Το καλοκαίρι του 1998 ήταν προπονητής ο Σέρβος Ντράγκοσλαβ Στεπάνοβιτς, τον διαδέχθηκε λίγους μήνες μετά ο Ουκρανός Ολεγκ Μπλαχίν, αλλά το καλοκαίρι του 1999 στον πάγκο καθόταν ο Σέρβος Λιούμπισα Τουμπάκοβιτς. Την ίδια εποχή η ολλανδική εταιρεία NETMED αναλάμβανε το μάνατζμεντ της ΠΑΕ.
Το δεύτερο εξάμηνο του 1999 ήταν τραυματικό για την ΑΕΚ, αν και ξεκίνησε με ενθουσιασμό και με καλές μεταγραφές, όπως αυτή του Σέρβου μεσοεπιθετικού Ντράγκαν Τσίριτς με τη μορφή δανεισμού από την Μπαρτσελόνα. Η συνέχεια, όμως, ήταν τραγική: η ΑΕΚ όχι μόνο αποκλείστηκε από την ΑΙΚ Στοκχόλμης στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ τον Αύγουστο, αλλά ακολούθησε ο σεισμός του Σεπτεμβρίου που έπληξε το πεπαλαιωμένο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας και ανάγκασε την ομάδα να αλλάζει έδρες για αρκετό καιρό. Σε ένα από τα λίγα ματς που έπαιξε στην έδρα της, έπεσε θύμα σφαγιαστικής διαιτησίας από τον Πατρινό Δημητρόπουλο σε ντέρμπι κεκλεισμένων των θυρών με τον Ολυμπιακό και πλήρωσε τα επεισόδια που ακολούθησαν με εξοντωτικές ποινές έδρας και παικτών (Κασάπης).
Στις αρχές του 2000 ο αείμνηστος Γιάννης Παθιακάκης αντικατέστησε τον Τουμπάκοβιτς και η βελτίωση της ομάδας ήταν θεαματική, αφού η σεζόν τελείωσε με την κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδας στο 3-0 του Τελικού με αντίπαλο τον Ιωνικό στο ΟΑΚΑ. Με το ίδιο σκορ είχε νικήσει η ΑΕΚ νωρίτερα και τον Ολυμπιακό στα προημιτελικά.
Το καλοκαίρι του 2000, με πρόεδρο το κορυφαίο στέλεχος της NETMED, τον Ολλανδό Κορνίλιους Σιρχάουζ και με τον Παθιακάκη προπονητή, έγινε ένα φιλόδοξο ξεκίνημα με σημαντικές μεταγραφές (επιστροφή Τσιάρτα, απόκτηση Νάβας, Ρουίζ από την Μπόκα Τζούνιορς και Φερούζεμ από Παλμέιρας) αλλά η πορεία δεν ήταν καλή. Η πρόκριση επί της Λεβερκούζεν ήταν απλώς μια αναλαμπή, αφού λίγο καιρό αργότερα χρειάστηκε νέα αλλαγή στον πάγκο, με τον Τόνι Σαβέβσκι να γίνεται μέσα μια μέρα από παίκτης, προπονητής, έχοντας στο πλευρό του τον Ευγένιο Γκέραρντ. Η ΑΕΚ βελτιώθηκε αλλά τερμάτισε 3η.
Το καλοκαίρι του 2001 η ΠΑΕ ΑΕΚ βρέθηκε στα χέρια του Μάκη Ψωμιάδη. Η ENIC συνέχισε να κατέχει τις μετοχές, αλλά ο αμφιλεγόμενος επιχειρηματίας έκανε όλο το κουμάντο και, φεύγοντας κυνηγημένος τον Φεβρουάριο του 2003 μετά το επεισόδιο έξω από το σπίτι του τότε ποδοσφαιριστή της ομάδας Ντέμη Νικολαΐδης, άφησε πίσω του ένα λεηλατημένο ταμείο που έφερε την ΑΕΚ στο χείλος του γκρεμού.
Στα λίγα καλά εκείνης της εποχής λογίζονται η κατάκτηση του Κυπέλλου του 2002 με το 2-1 επί του Ολυμπιακού στο ΟΑΚΑ, η πορεία στο πρωτάθλημα και η απώλειά του από τον ίδιο αντίπαλο στην ισοβαθμία με τον Φερνάντο Σάντος προπονητή και οι έξι ισοπαλίες στον όμιλο του Τσάμπιονς Λιγκ τη σεζόν 2002-03, με προπονητή πια τον Ντούσαν Μπάγεβιτς, όπου τερμάτισε 3η στον όμιλό της, όμως έγραψε ιστορία με το 3-3 της Νέας Φιλαδέλφειας με αντίπαλο τη “γαλαξιακή” Ρεάλ Μαδρίτης των Ζιντάν, Ραούλ, Φίγκο, κ.α. αλλά και με το 2-2 που “γύρισε” από 2-0 στο Μπερναμπέου. Οι υπόλοιπες ισοπαλίες σημειώθηκαν με τη Ρόμα και με την πρωταθλήτρια Βελγίου Γκενκ.
Όμως η κακοδιαχείριση ετών και ειδικά το πέρασμα Ψωμιάδη είχαν ήδη δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα. Το καλοκαίρι του 2003 πέρασε μέσα στην αγωνία για το αν η ΠΑΕ θα έπαιρνε άδεια συμμετοχής στο πρωτάθλημα. Παράλληλα, η κατεδάφιση του γηπέδου από τον τότε υπηρεσιακό πρόεδρο Γιάννη Γρανίτσα άφηνε την ΑΕΚ άστεγη και δυστυχώς παραμένει άστεγη ακόμα.
Το σχέδιο Γρανίτσα για ένα αθλητικό κέντρο πολλαπλής χρήσης με τεράστιους εμπορικούς χώρους “σκόνταψε” στις αντιδράσεις των κατοίκων της Νέας Φιλαδέλφειας και στην έλλειψη πόρων, ενώ ο τότε πρόεδρος του Ολυμπιακού Σωκράτης Κόκκαλης κατάφερε να εντάξει το νέο Καραϊσκάκη στα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, αντί του γηπέδου της ΑΕΚ που είχε αρχικά συμπεριληφθεί. Η ΑΕΚ έμενε χωρίς σπίτι μετά από 73 χρόνια και χωρίς, όπως αποδείχθηκε στην πορεία, να έχει εξασφαλισμένη τη μεταστέγασή της.
Η σεζόν 2003-04 ήταν τραγική. Η ΑΕΚ έπαιξε στο Τσάμπιονς Λιγκ, αλλά πήρε μόνο δύο βαθμούς σε όμιλο με Λα Κορούνια, Αϊντχόφεν και Μονακό, έχοντας ως έδρα τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Στο πρωτάθλημα, περιπλανήθηκε σε πέντε διαφορετικές έδρες (Νέα Σμύρνη, Ανω Λιόσια, Λεωφόρος, Ταύρος, Καλλιθέα) και, έχοντας τεράστια οικονομικά προβλήματα, έχασε νωρίς όλους τους στόχους. Ηδη, όμως, ο Ντέμης Νικολαΐδης από τη Μαδρίτη, όπου αγωνιζόταν με την Ατλέτικο, κατάστρωνε το σχέδιο σωτηρίας.
Βελιγράδι: Αποστολή ειρήνης
Στις 7 Απριλίου η ΑΕΚ γιορτάζει και θυμάται πάντα ένα ιστορικό επίτευγμά της που ξεφεύγει από τα αθλητικά πλαίσια. Θυμάται ένα ταξίδι ειρήνης και συμπαράστασης σε έναν αδερφό λαό που δοκιμαζόταν.
Την άνοιξη του 1999, η ΑΕΚ ανακοίνωσε την διεξαγωγή φιλικού αγώνα με την Παρτιζάν στο Βελιγράδι την Μεγάλη Τετάρτη 7 Απριλίου, εν μέσω των ΝΑTΟϊκών βομβαρδισμών που είχαν ξεκινήσει στις 24 Μαρτίου του 1999 με απόφαση του Αμερικάνου προέδρου Μπιλ Κλίντον, επειδή η Σερβία αρνείτο να υπογράψει τη συμφωνία για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου! Βομβαρδισμών που διήρκεσαν 78 μέρες και κόστισαν τη ζωή σε 500 άμαχους, σύμφωνα με αντικειμενικές πηγές ενώ το Βελιγράδι έκανε λόγο για περίπου 5000!
Με εμπνευστή του όλου εγχειρήματος τον Δημήτρη Μελισσανίδη και με τη σύμφωνη γνώμη του ποδοσφαιρικού τμήματος και ειδικά του αρχηγού της ομάδας Ντέμη Νικολαΐδης, η ΑΕΚ πήρε μια απόφαση που γράφτηκε στην ιστορία. Ηταν ένα ταξίδι γεμάτο κινδύνους, αφού οι λεγόμενες “έξυπνες” βόμβες που έριχναν οι ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στο σερβικό έδαφος είχαν κάνει πολλά τραγικά λάθη που κόστισαν αθώες ζωές. Το κονβόι με τα πέντε πούλμαν της ελληνικής αποστολής, στο οποίο συμμετείχαν και εξέχουσες προσωπικότητες εκτός ποδοσφαίρου, όπως ο Μανώλης Γλέζος, θα μπορούσε να κινδυνεύσει!
Η αποστολή της ΑΕΚ ταξίδεψε την παραμονή του αγώνα για την Βουδαπέστη όπου και διανυκτέρευσε, και το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης η αποστολή ξεκίνησε οδικώς για το Βελιγράδι, μέσα σε διαρκή αποθέωση από τους Σέρβους. Η άφιξη στην πρωτεύουσα της χώρας ήταν από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές, με τους ντόπιους να προσφέρουν ψωμί και αλάτι, το οποίο συμβολίζει τη σερβική φιλοξενία. Μια σύντομη στάση στο Προεδρικό μέγαρο όπου η ΑΕΚ μετέφερε το μήνυμα συμπαράστασης όλου του ελληνικού λαού και στην συνέχεια η άφιξη στο γήπεδο της Παρτιζάν, όπου η διοίκηση, οι συνοδοί και οι οπαδοί της ΑΕΚ, κυρίως από την Original 21, γνώρισαν νέα αποθέωση.
Οι δύο ομάδες μπήκαν μαζί στο γήπεδο κρατώντας ένα πανό που έγραφε το μήνυμα του αγώνα: «NATO stop the war, stop the bombing». Ο αγώνας δεν έληξε ποτέ. Ή μάλλον, έληξε πρόωρα όταν οι οπαδοί των δύο ομάδων εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο
Ηταν η πιο όμορφη διακοπή αγώνα στην ιστορία του ποδοσφαίρου αφού οι οπαδοί των δύο ομάδων άντεξαν μόνο 68 λεπτά και μετά μπήκαν στο γήπεδο: οι Σέρβοι από το πέταλο και οι οπαδοί της ΑΕΚ από το κέντρο και έτρεξαν να αγκαλιαστούν.
Ολοι μαζί, ποδοσφαιριστές και προπονητές των δύο ομάδων έγιναν ένα κουβάρι. Ηταν συγκλονιστική στιγμή. Ιστορική, μοναδική και ανεπανάληπτη. Ηταν η στιγμή που έβαλε την ΑΕΚ στις καρδιές ενός ολόκληρου λαού. Ηταν μια ακόμα απόδειξη του πόσο διαφορετικό, περήφανο και μεγαλειώδες είναι να είσαι ΑΕΚ.
Μετά από αυτό, όμως, όλοι έπρεπε να τρέξουν: οι Ελληνες για να εγκαταλείψουν το σερβικό έδαφος πριν σκοτεινιάσει και οι Σέρβοι να κρυφτούν στα καταφύγια για μια ακόμα νύχτα βομβαρδισμών.
Το νέο ξεκίνημα
Τον Ιανουάριο του 2004, η Η ΑΕΚ είχε μπει στην τελική ευθεία μιας τεράστιας οικονομικής κρίσης που έδειχνε να οδηγεί μαθηματικά σε διάλυση. Στις 20 Ιανουαρίου, το ραδιόφωνο του SportFM μετέδωσε την είδηση πως ο τότε παίκτης της Ατλέτικο Μαδρίτης Ντέμης Νικολαΐδης με ομάδα επιχειρηματιών κινείτο για το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της ΠΑΕ ΑΕΚ.
Ετσι κάπως ξεκίνησε μια περίοδος με καλές και κακές στιγμές για την ΑΕΚ που έγινε η πρώτη πολυμετοχική ΠΑΕ με πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο έναν πολύ μεγάλο ποδοσφαιριστή.
Ο Ντέμης επέστρεψε θριαμβευτής από το EURO 2004 και... σήκωσε τα μανίκια, έχοντας κοντά του επιχειρηματίες όπως οι Νίκος Νοτιάς, Πέτρος Παππάς, Πόλυς Χατζηιωάννου, Γκίκας Γκούμας και Τάκης Κανελλόπουλος.
Μεγαλύτερος όμως υποστηρικτής του οράματός του, ήταν ο κόσμος της ΑΕΚ. Εμειναν στην ιστορία οι λαοσυνάξεις στο ΟΑΚΑ, όπως οι 63.000 θεατές στον αγώνα με τον Ολυμπιακό, αλλά και σε λιγότερο εμπορικά ματς. Για να μπορεί, όμως, η ΑΕΚ να συνεχίσει να ζει, έπρεπε να απαλλαγεί από τον βραχνά των χρεών που είχαν συσσωρευτεί τα προηγούμενα χρόνια εξαιτίας κυρίως της διετούς διοίκησης Ψωμιάδη. Ως μονόδρομος και μοναδική λύση εξυγίανσης παρουσιάστηκε η υπαγωγή της ΠΑΕ ΑΕΚ στο άρθρο 44, έναν νόμο του 1990 για την εξυγίανση εταιριών που υποχρέωνε το 40% των πιστωτών μιας εταιρίας να δεχτεί τον διακανονισμό των χρεών που θα έχει αποδεχτεί το άλλο 60%.
Η ΑΕΚ άγγιξε τον τίτλο τη σεζόν 2004-05, παίζοντας με μια νέα ομάδα, χωρίς τα πολλά μεγάλα αστέρια και με μπροστάρηδες τους Νίκο Λυμπερόπουλο και Κώστα Κατσουράνη, αλλά και με τον Νίκο Κωστένογλου στην 11η σεζόν του στην ΑΕΚ. Με τεχνικό διευθυντή τον Ιλια Ιβιτς και με προπονητή ξανά τον Φερνάντο Σάντος, η ΑΕΚ διεκδικούσε τον τίτλο ως τον αγώνα της αντιπροτελευταίας αγωνιστικής, οπότε και ήρθε η ήττα με 0-1 από τον Ιωνικό ενώ μια βδομάδα μετά χάθηκε και η πρόκριση στο Τσάμπιονς Λιγκ, από ένα πέναλτι που δεν καταλόγισε ο Κύρος Βασσάρας στο 0-0 με τον Παναθηναϊκό στη Λεωφόρο. Αλλά και στο Κύπελλο η ΑΕΚ αποκλείστηκε στην παράταση του επαναληπτικού ημιτελικού. Στον πρώτο αγώνα του ΟΑΚΑ η ΑΕΚ είχε πέντε (!) δοκάρια και έχασε με 1-0! Στις αρχές εκείνης της σεζόν, η ΑΕΚ γιόρτασε και τα 80 χρόνια της με ένα ιστορικό ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη. Κορυφαία στιγμή του γενέθλιου οδοιπορικού, ήταν η συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι. Διεξήχθησαν και δύο φιλικά με τη Γαλατασαράι σε Πόλη και Αθήνα.
Το 2005-06 η ΑΕΚ κατάφερε να τερματίσει δεύτερη στο πρωτάθλημα και να εξασφαλίσει θέση στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ, ενώ στο Κύπελλο έφτασε στον τελικό αλλά έχασε από τον Ολυμπιακό με 3-0 στο Παγκρήτιο. Ο Φερνάντο Σάντος αποχώρησε και τη θέση του πήρε το καλοκαίρι του 2006 ο Ισπανός Λορέντσο Σέρα Φερέρ, ένας καταξιωμένος τεχνικός με προϋπηρεσία στην Μπαρτσελόνα και με μεγάλες επιτυχίες στον πάγκο της Μπέτις.
Η ΑΕΚ απέκλεισε στον προκριματικό του Τσάμπιονς Λιγκ στη σκωτσέζικη Χαρτς και μπήκε στους ομίλους, όπου έφτασε μια ανάσα από την πρόκριση στους 16, πετυχαίνοντας μεταξύ άλλων την πρώτη της νίκη επί της Λιλ και έναν πραγματικό θρίαμβο επί της Μίλαν με 1-0 στο κατάμεστο ΟΑΚΑ. Ηταν οι πρώτες νίκες της στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Ηθική πρωταθλήτρια
Το 2007-2008 η ΑΕΚ ήταν πρώτη στο γήπεδο αλλά όχι πρωταθλήτρια. Εκανε εντυπωσιακές μεταγραφές, όπως αυτή του ελεύθερου από τον Ολυμπιακό Ριβάλντο, του αρχηγού της Βιγιαρεάλ Ροδόλφο Αρουαμπαρένα και του πρώτου σκόρερ του πρωταθλήματος Β’ Εθνικής της Αργεντινής Ισμαελ Μπλάνκο, πούλησε 25μιση χιλιάδες διαρκείας, αλλά στο τέλος έμεινε με την πίκρα ενός τίτλου χαμένου στα χαρτιά λόγω της υπόθεσης Βάλνερ.
Κορυφαία στιγμή ήταν το 4-0 επί του Ολυμπιακού στο ΟΑΚΑ με τα γκολ των Μπλάνκο, Εντίνιο, Λυμπερόπουλου και Καφέ, στις 31 Μαρτίου του 2008. Στον πάγκο ήταν πια ο Νίκος Κωστένογλου που είχε αντικαταστήσει ένα μήνα νωρίτερα τον Σέρα Φερέρ.
Ηδη όμως ο Ολυμπιακός έπαιζε με συν τρεις βαθμούς, αφού είχε πάρει στα χαρτιά τον αγώνα με τον Απόλλωνα Καλαμαριάς, τον οποίον είχε χάσει στο γήπεδο με 1-0, λόγω αντικανονικής συμμετοχής του Αυστριακού επιθετικού Ρόμαν Βάλνερ. Στο τέλος είχε έναν βαθμό περισσότερο από την ΑΕΚ και κατέκτησε έτσι ένα ακόμα αμφιλεγόμενο πρωτάθλημα.
Η απογοήτευση οδήγησε την ΑΕΚ και σε πολύ κακές εμφανίσεις στα πλέι οφ, με αποτέλεσμα η ΑΕΚ να χάσει και την έξοδο στο Τσάμπιονς Λιγκ. Παράλληλα, επήλθε και σημαντικό ρήγμα στις σχέσεις του Νικολαΐδης με αρκετά μέλη και χρηματοδότες της μετοχικής ομάδας.
Ετσι ο Ντέμης ενημέρωσε τους άλλους μετόχους στα μέσα Ιουνίου με ηλεκτρονική αλληλογραφία πως στο τέλος της πενταετίας, τον Μάιο του 2009, θα αποχωρήσει από την προεδρία της ΠΑΕ. Ομως, η διαρροή της πρόθεσής του μέσα στο καλοκαίρι και το κακό ξεκίνημα της (πολύ αλλαγμένης) ομάδας υπό τον Γιώργο Δώνη, επέσπευσαν τις διαδικασίες.
Στις 2 Νοεμβρίου αμέσως μετά τον νικηφόρο αγώνα με τον Αστέρα Τρίπολης με 2-1 στο ΟΑΚΑ ο Ντέμης Νικολαΐδης ανακοίνωσε την παραίτησή του, ενώ δύο εβδομάδες αργότερα λύθηκε το συμβόλαιο και του προπονητή ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Ντούσαν Μπάγεβιτς.
Τα δύσκολα χρόνια
Στις 2 Νοεμβρίου 2008 ο Ντέμης Νικολαΐδης, ενοχλημένος από τις αποδοκιμασίες εις βάρος ποδοσφαιριστών, ενεργοποίησε την παραίτηση του από την προεδρία. Η ΑΕΚ γύρισε σελίδα και η πρώτη κίνηση ήταν το άνοιγμα προς προσωπικότητες της «κιτρινόμαυρης» ιστορίας. Οι Τάκης Κανελλόπουλος και Νίκος Κούλης ανέλαβαν πρωταγωνιστικό ρόλο και συμφώνησαν με τον Ντούσαν Μπάγεβιτς να αναλάβει για τρίτη φορά την τεχνική ηγεσία της ομάδας, ενώ κάλεσαν και με τον Στέλιο Μανωλά για την ανάληψη ρόλου τεχνικού διευθυντή.
Στις αρχές Δεκεμβρίου οι μέτοχοι αποφάσισαν να αναλάβει πρόεδρος της ΠΑΕ ο Γιώργος Κιντής, αλλά πριν τελειώσει ο Ιανουάριος του 2009 οι μέτοχοι όρισαν πρόεδρο τον ήδη διευθύνοντα σύμβουλο της ΠΑΕ, Νίκο Θανόπουλο. Αγωνιστικά, η ΑΕΚ έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου με τον Ολυμπιακό στο ΟΑΚΑ, όμως έμελλε να είναι έτοιμη μετά από μια ποδοσφαιρική οδύσσεια 120 λεπτών, οκτώ γκολ και συνολικά 31 πέναλτι! Αν και η ΑΕΚ σκόραρε δύο φορές με τον Ισμαελ Μπλάνκο στο πρώτο ημίχρονο, στο δεύτερο μέρος, η πίεση του Ολυμπιακού έφερε την ισοφάριση. Ομως το... θρίλερ είχε δρόμο ακόμα. Στο τελευταίο λεπτό της κανονικής διάρκειας, ο Νάτσο Σκόκο έκανε το 3-2 με φανταστική ατομική προσπάθεια. Ωστόσο, στην τελευταία φάση του ματς, ο Ολυμπιακός ισοφάρισε με τον Ματ Ντάρμπισιρ. Στην παράταση η ΑΕΚ βρέθηκε πίσω στο σκορ, αλλά κατάφερε να ισοφαρίσει με νέο απίστευτο γκολ του Σκόκο. Στα πέναλτι, η ΑΕΚ ηττήθηκε με 15-14.
Ο Σταύρος Αδαμίδης ανέλαβε πρόεδρος τον Μάρτιο του 2010 και έκλεισε άμεσα τη συμφωνία με τον Αρναρ Γκρέταρσον ως τεχνικό διευθυντή. Ενα χρόνο μετά, στο τέλος της σεζόν 2010-11, η ΑΕΚ κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας. Ο Ισπανός προπονητής Μανόλο Χιμένεθ που είχε αντικαταστήσει τον Μπάγεβιτς από τον Σεπτέμβριο του ’10, έμελλε να οδηγήσει την ομάδα στον πρώτο της τίτλο μετά το Κύπελλο του 2002.
Η ΑΕΚ απέκλεισε στα προημιτελικά τον Παναθηναϊκό, έστω και αν χρειάστηκε το γκολ φάουλ του Μίτσελ στις καθυστερήσεις, σχεδόν από τη σέντρα (!) ενώ στα ημιτελικά αντιμετώπισε τον ΠΑΟΚ, με την πρόκριση να επιτυγχάνεται με νίκη μέσα στην Τούμπα, με μια κεφαλιά του Δέλλα. Στον τελικό του κατακίτρινου ΟΑΚΑ με τον Ατρόμητο, η ΑΕΚ επικράτησε με 3-0. Ο Νίκος Λυμπερόπουλος ήταν εκείνος που άνοιξε τον δρόμο για τη νίκη και τον μοναδικό τίτλο της καριέρας του, ενώ οι Μπάχα και Καφές έδωσαν διαστάσεις θριάμβου στο δεύτερο ημίχρονο.
Διοικητικά όμως, η κατάσταση δεν ομαλοποιήθηκε. Η απόκτηση του Εϊντούρ Γκούντγιονσεν ήταν η μεγάλη κίνηση του καλοκαιριού, αλλά έφυγαν οι Σκόκο και Μπλάνκο. Μετά το κακό ξεκίνημα, αποχώρησε και ο Χιμένεθ και ανέλαβε ο Νίκος Κωστένογλου. Η ΑΕΚ εξασφάλισε αγωνιστικά την έξοδό της στην Ευρώπη, όμως η μη αδειοδότηση από την ΟΥΕΦΑ για τη συμμετοχή στο Γιουρόπα, Λιγκ σήμαινε ότι η ΑΕΚ θα έλειπε από την Ευρώπη μετά από 21 χρόνια!
Στα μέσα Ιουνίου ανέλαβε πρωτοβουλία ο Θωμάς Μαύρος και έδωσε τα ηνία στον προπονητή και πρώην συμπαίκτη του στην ΑΕΚ Βαγγέλη Βλάχο. Η ομάδα όμως είχε αποψιλωθεί λόγω των οικονομικών συνθηκών και είχαν φύγει όλοι οι έμπειροι παίκτες. Τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά και η ΑΕΚ έκανε την πρώτη νίκη της μόλις την 8η αγωνιστική, όταν είχε ήδη λυθεί η συνεργασία με τον Βλάχο (αντικαταστάθηκε από τον Εβαλντ Λίνεν) με τρόπο που οδήγησε και τον Μαύρο σε αποχώρηση, Τη θέση του πήρε ο Ανδρέας Δημητρέλος, όμως η μοίρα της ομάδας δεν άλλαξε.
Η ΑΕΚ δεν μπόρεσε να φύγει σχεδόν ποτέ από την επικίνδυνη ζώνη και αποκορύφωμα της τραγωδίας ήταν το ματς με τον Πανθρακικό που διακόπηκε λόγω επεισοδίων, όταν η Ενωση βρέθηκε πίσω στο σκορ. Το μοιραίο φινάλε καταγράφηκε στις 21 Απριλίου στο Περιστέρι, όταν η ΑΕΚ ηττήθηκε από τον Ατρόμητο και έχασε την κατηγορία.
Η μεγάλη αντεπίθεση
Στις 21 Απριλίου του 2013 η ΑΕΚ έφτασε στο χαμηλότερο σημείο της ιστορίας της με τον υποβιβασμό στη Football League 2. Δύο χρόνια μετά όμως, τίποτα δεν θυμίζει εκείνες τις μέρες.
Βασικός πυλώνας της προσπάθειας ήταν η επιστροφή της ΑΕΚ στο σπίτι της, στο Κέντρο Αθλητισμού, Μνήμης και Πολιτισμού “Αγιά Σοφιά”, στον ιερό χώρο της Νέας Φιλαδέλφειας. Με σύνθημα "σφουγγάρι στο παρελθόν", ο Δημήτρης Μελισσανίδης προσέγγισε παράγοντες όπως τους Πέτρο Παππά και Πόλυ Χατζηιωάννου και εξασφάλισε την ενεργή στήριξη τους στο σχέδιο για την ανέγερση του νέου γηπέδου.
Εδωσε μάλιστα και στον κόσμο την ευκαιρία να συμμετέχει ενεργά στο μεγάλο "πρότζεκτ", μέσω των εισιτηρίων διαρκείας των σεζόν 2013-14 και 2014-15, καθιστώντας τους κατόχους διαρκείας μετόχους στην εταιρεία "ΔΙΚΕΦΑΛΟΣ 1924 Α.Ε" της εταιρείας που συστάθηκε για την κατασκευή του γηπέδου. Το μεγάλο αυτό πρότζεκτ παρουσιάστηκε σε μεγαλειώδη εκδήλωση στη "Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών" του Ιδρύματος Ωνάση στις 6 Νοεμβρίου 2013.
Παράλληλα, αναδιοργανώνεται και το αγωνιστικό κομμάτι, με την ΑΕΚ να έχει ήδη αφήσει πίσω της, με συνοπτικές διαδικασίες την Football League 2 και να ετοιμάζεται για τη δεύτερη και τελευταία σεζόν της μακριά από τα μεγάλα σαλόνια.
Η νέα προσπάθεια στηρίχθηκε σε ανθρώπους που έχουν γράψει ιστορία στην ΑΕΚ. Σε ρόλο Εκτελεστικού Διευθυντή, ο Ντούσαν Μπάγεβιτς. Προπονητής της ομάδας ο Τραϊανός Δέλλας. Νέος τεχνικός Διευθυντής, στη θέση του Νίκου Λυμπερόπουλου που ήταν από τα σημαίνοντα στελέχη του νέου ξεκινήματος το 2013, είναι πλέον ο πρώην ποδοσφαιριστής της ομάδας Μπράνκο Μιλοβάνοβιτς και Γενικός Αρχηγός, ο Βασίλης Δημητριάδης.
Ο σχεδιασμός για τη Football League έχει ξεκινήσει από το χειμώνα και η ΑΕΚ ξεκίνησε την προετοιμασία της με διαμορφωμένο ένα ρόστερ που θα μπορούσε όχι απλά να συμμετέχει αλλά και να πρωταγωνιστεί στη Super League. Εξάλλου η θέση της ΑΕΚ είναι εκεί: στα σαλόνια και στην κορυφή. Είναι απλώς ζήτημα χρόνου να επιστρέψει και να γράψει την Ιστορία από την αρχή!
Η επιστροφή!
Από το καλοκαίρι του 2015 η ΑΕΚ ανήκει ξανά στην Super League. Η σεζόν 2014-15, η δεύτερη της «εξορίας» στις χαμηλότερες κατηγορίες, έμοιαζε με… πρόβα επιστροφής, αφού η ομάδα έκανε μια άνετη πορεία στην κανονική περίοδο και στα play-offs αλλά και δοκίμασε τις δυνάμεις της, μέσω του Κυπέλλου Ελλάδας, απέναντι σε ομάδες της μεγάλης κατηγορίας. Αποκορύφωμα της πορείας στο Κύπελλο ήταν οι δύο αγώνες των προημιτελικών με τον Ολυμπιακό και η συγκλονιστική παρουσία περίπου 65 χιλιάδων οπαδών της ΑΕΚ στη ρεβάνς του ΟΑΚΑ. Παράλληλα, βέβαια, με την πορεία πρωταθλητισμού στη Football League, η διοίκηση και η τεχνική ηγεσία φρόντισαν για την «επόμενη μέρα». Στο τέλος της περιόδου η ΑΕΚ είχε ήδη έναν κορμό ομάδας εν όψει Super League, αλλά η ενίσχυση της ομάδας συνεχίζεται και οι βλέψεις είναι πολύ υψηλές.
ΗΡΘΑΜΕ με Κύπελλο!
Η νέα εποχή της ΑΕΚ στη μεγάλη κατηγορία έχει πολλά νέα πρόσωπα, ενώ ήταν και αρκετοί και οι ποδοσφαιριστές που αποχώρησαν, έχοντας βοηθήσει πολύ στη δύσκολη διετία. Με τους Σιμόες, Βάργκας, Γκάλο, Αρθο, Μπαρόχα, Μπουονανότε, Ντίντακ, Τζεμπούρ να πλαισιώνουν τον ελληνικό κορμό παικτών και να φέρνουν ποιότητα και εμπειρία στο ρόστερ, η ΑΕΚ επανήλθε στον γνωστό πρωταγωνιστικό της ρόλο.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου γύρου, ο Γκουστάβο Πογιέτ αντικατέστησε τον Τραϊανό Δέλλα και επί των ημερών του η ΑΕΚ έγινε πιο αποτελεσματική και νίκησε στο ΟΑΚΑ και τους τρεις μεγάλους αντιπάλους της (ΠΑΟΚ, Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό κατά σειρά) με το ίδιο σκορ, το 1-0. Αποχώρησε, όμως, από την τεχνική ηγεσία και ο Στέλιος Μανωλάς ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της ομάδας στα ημιτελικά Κυπέλλου, τον τελικό και στα play-offs.
Στα χέρια αυτής της μεγάλης μορφής της ιστορίας της ΑΕΚ, η ομάδα έκανε την υπέρβαση. Αφού απέκλεισε στα ημιτελικά τον Ατρόμητο, νίκησε τον Ολυμπιακό στον τελικό του Κυπέλλου με 2-1 και κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο μετά από πέντε χρόνια!
Στο άδειο από φιλάθλους ΟΑΚΑ λόγω της σχετικής υπουργικής απόφασης, η ΑΕΚ ήταν σε όλα ανώτερη από τον αντίπαλό της. Τα γκολ του Πέτρου Μάνταλου και του Ράφικ Τζεμπούρ επισφράγισαν αυτή την ανωτερότητα απέναντι σε έναν Ολυμπιακό που άργησε να αντιδράσει και ήταν πια πολύ αργά όταν το έκανε με τον Τσόρι Ντομίμνγκες. Το 15o Κύπελλο της ΑΕΚ είναι γεγονός και η ιστορία γράφεται από την αρχή!
Με θετικό πρόσημο
Η ΑΕΚ μπήκε στη σεζόν 2016-17 με προπονητή τον Τιμούρ Κετσπάγια και με σημαντικές προσθήκες στο ρόστερ της (Τσιγκρίνσκι, Αλμέιδα, Μπακασέτας, Μπάρκας, Λέσκοτ και αργότερα οι Χριστοδουλόπουλος, Ροντρίγκες). Αρχισε τη σεζόν με την επιστροφή της στην Ευρώπη μετά από πέντε χρόνια, όπου ο αποκλεισμός από τη Σεντ Ετιέν στον τρίτο προκριματικό του Γιουρόπα Λιγκ συνέπεσε με τον 200ο αγώνα της ομάδας στην Ευρώπη και συνέχισε με την παράλληλη προσπάθεια σε Πρωτάθλημα και Κύπελλο.
Τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα και τον Οκτώβριο ο Πορτογάλος Ζοζέ Μοράις διαδέχθηκε στον πάγκο τον Γεωργιανό τεχνικό. Αλλά και αυτός αντικαταστάθηκε τον Ιανουάριο από τον παλιό γνώριμο Μανόλο Χιμένεθ. Ο τελευταίος, με ένα ρόστερ που είχε ενισχυθεί τον Ιανουάριο με τους Βράνιες, Αϊντάρεβιτς, Αραούχο, Βινίσιους και Μεληκιώτη, οδήγησε την ΑΕΚ σε έναν πολύ καλό δεύτερο γύρο.
Η λήξη της σεζόν βρήκε την ΑΕΚ να αποκλείει τον Ολυμπιακό στα ημιτελικά του Κυπέλλου, αλλά να χάνει τον τελικό του Βόλου από τον ΠΑΟΚ με 2-1 με οφσάιντ γκολ λίγο πριν το τέλος, αλλά να κερδίζει την πρώτη θέση στα play-offs και να βγαίνει στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ.
Επιστροφή στην κορυφή!
Η ΑΕΚ κατέκτησε τον τίτλο της Super League για τη σεζόν 2017-18 και επιβεβαίωσε με τον πιο εμφατικό τρόπο την επιστροφή της στην κορυφή του ελληνικού ποδοσφαίρου, την οποία είχε προαναγγείλει από το ξεκίνημα της μεγάλης της προσπάθειας το 2013. Η πιο ποιοτική, ανθεκτική και σοβαρή ομάδα του πρωταθλήματος επέστρεψε μετά από 24 χρόνια, συνδυάζοντας την κατάκτηση του τίτλου με πορεία ως τον τελικό του Κυπέλλου, αλλά και μια ευρωπαϊκή διαδρομή που έφτασε ως τους 32 του Europa League.
Συνολικά 52 αγώνες με μόνο 6 ήττες (από δύο σε κάθε διοργάνωση) έδωσε η ομάδα του Μανόλο Χιμένεθ, εντυπωσιάζοντας με την προσωπικότητά της και με το εύρος των επιλογών της, παρά το γεγονός ότι στερήθηκε από τον Νοέμβριο και μετά τις υπηρεσίες του αρχηγού Πέτρου Μάνταλου και του Γιάκομπ Γιόχανσον που υποβλήθηκαν σε επεμβάσεις χιαστών.
Οι δύο μεγάλες ανατροπές με τον Ολυμπιακό (3-2 από 0-2 στο ΟΑΚΑ και 1-2 από 1-0 με το γκολ του Γιακουμάκη στο 94’ στο Καραϊσκάκη) το 1-0 επί του ΠΑΟΚ στο ΟΑΚΑ με δέκα παίκτες λόγω αποβολής του Αραούχο, οι τέσσερις βαθμοί με τον Παναθηναϊκό, τα σημαντικά «διπλά» σε Νέα Σμύρνη, Λιβαδειά, Αγρίνιο, αλλά και κάποιες δύσκολες νίκες στο ΟΑΚΑ στο κρίσιμο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου (με Γιάννινα, Αστέρα, Πανιώνιο) ήταν τα αποτελέσματα που έκαναν τη διαφορά. To 2-0 επί του Λεβαδειακού στο Ολυμπιακό Στάδιο στις 22 Απριλίου ήταν αυτή που καθόρισε και μαθηματικά την κατάκτηση του τίτλου και η απονομή του επάθλου έγινε δύο εβδομάδες αργότερα, όταν η ΑΕΚ νίκησε τον Απόλλωνα στη Ριζούπολη και ακολούθησε το ξέφρενο πάρτι στους δρόμους της Νέας Φιλαδέλφειας με τη συμμετοχή περίπου 40 χιλιάδων οπαδών της ομάδας.
Στο Κύπελλο Ελλάδας, η ΑΕΚ απέκλεισε και πάλι τον Ολυμπιακό στα ημιτελικά (τον είχε νικήσει στον τελικό του 2016 και τον είχε αποκλείσει στα ημιτελικά του 2017) αλλά έχασε στον τελικό του ΟΑΚΑ από τον ΠΑΟΚ με 2-0, ενώ στην Ευρώπη άρχισε με έναν αποκλεισμό στα προκριματικά του Champions League από την πανίσχυρη και πιο έτοιμη στις αρχές Αυγούστου ΤΣΣΚΑ Μόσχας, αλλά συνέχισε εντυπωσιακά στο Europa League.
Αφού απέκλεισε τη βελγική Κλαμπ Μπριζ με 0-0 εκτός και 3-0 στο ΟΑΚΑ, τερμάτισε δεύτερη στον όμιλο με Μίλαν, Αούστρια Βιέννης και Ριέκα, έχοντας μία νίκη (2-1 στην Κροατία) και πέντε ισοπαλίες. Στη φάση των 32 η ΑΕΚ ήταν ανώτερη από τη Ντιναμό Κιέβου και στα δύο ματς, όμως το 1-1 του ΟΑΚΑ και το 0-0 του «Ολιμπίσκι» έδωσαν την πρόκριση στους Ουκρανούς.
Παράλληλα με την αγωνιστικό δραστηριότητα της ομάδας, η σεζόν 2017-18 χαρακτηρίστηκε από την εξέλιξη του έργου του νέου γηπέδου στη Νέα Φιλαδέλφεια. Στα μέσα Ιουλίου εξεδόθη η άδεια και οι εργασίες άρχισαν άμεσα. Στα μέσα Μαϊου του 2018, οπότε και ολοκληρώθηκε η αγωνιστική περίοδος, η «Αγιά Σοφιά» είχε αρχίσει να παίρνει πια μορφή και η Πρωταθλήτρια ΑΕΚ μετράει ανάποδα για τη μέρα που θα επιστρέψει στο σπίτι της!
Ξανά στο Champions League
Αποκλείοντας στα προκριματικά τις πρωταθλήτριες Σκωτίας και Ουγγαρίας Σέλτικ και την Βίντι αντίστοιχα, η ΑΕΚ επέστρεψε πανηγυρικά στη φάση των ομίλων του UEFA Champions League έπειτα από 12 χρόνια και αντιμετώπισε τον Άγιαξ, την Μπενφίκα και την Μπάγερν Μονάχου. Η πορεία της ομάδας του Μαρίνου Ουζουνίδη στο πρωτάθλημα δεν ήταν καλή και τον Φεβρουάριο ο παλαίμαχος διεθνής στόπερ αντικαταστάθηκε από τον Μανόλο Χιμένεθ, στην τρίτη θητεία του Ανδαλουσιανού προπονητή στον πάγκο της Ένωσης. Υπό τις οδηγίες του Χιμένεθ η ΑΕΚ τερμάτισε στην 3η θέση της βαθμολογίας της Super League ΣΟΥΡΩΤΗ και έφτασε για τέταρτη συνεχόμενη σεζόν στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας, όπου ηττήθηκε με 1-0 από τον ΠΑΟΚ στο άδειο ΟΑΚΑ. Πρώτος σκόρερ της ομάδας τη σεζόν 2018-19 ήταν ο Αργεντινός Έκι Πόνσε, με 21 τέρματα στις εγχώριες διοργανώσεις.
Τα 97α γενέθλια από την ίδρυση της ΑΕΚ είναι αφιερωμένα στους φιλάθλους της!
Της μάνας όλων των προσφύγων!
Αφιερωμένα σε αυτούς, που αποτελούν τη διαχρονική δυναμική της, που στηρίζουν το μεγαλείο της και που εδώ και 430 μέρες βρίσκονται -αναγκαστικά- μακριά της!
Πλησιάζει η ώρα για να βρεθούν και πάλι κοντά της!
Η ιστορία είναι εσείς!
Χρόνια πολλά ΑΕΚ!