Η Jamila Sherzayee, 40 ετών, φτιάχνει τσάι στο σπίτι της στο χωριό Dasht-e-Mustafa στην περιοχή Kang του Αφγανιστάν, στην επαρχία Nimroz. Λίγοι Αφγανοί χωρικοί παραμένουν στα μαυρισμένα από την ξηρασία χωριά Kang και Chakhansur στο Nimrooz, στο δυτικό Αφγανιστάν. οι περισσότεροι έχουν καταφύγει στο γειτονικό Ιράν αναζητώντας νερό και δουλειά. 18 Οκτωβρίου 2023. Φωτογραφία: Lynsey Addario για το National Geographic
Μόλις λίγες μέρες απομένουν πριν από την ώρα της κρίσης στο COP29 στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, ο γερουσιαστής Shantal Munro-Knight, υπουργός στο γραφείο του πρωθυπουργού των Μπαρμπάντος, είπε στο OCHA: «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε άλλο».
Για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια, οι χώρες πρέπει να θέσουν έναν νέο παγκόσμιο στόχο χρηματοδότησης για το κλίμα για να αντικαταστήσουν τον ετήσιο στόχο των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων που καθορίστηκε το 2009. Ο νέος συλλογικός ποσοτικός στόχος (NCQG) για τη χρηματοδότηση του κλίματος τίθεται σε ισχύ το 2025.
«Οι επιπτώσεις του κλίματος επιταχύνονται και το ίδιο πρέπει και οι λύσεις», δήλωσε ο Munro-Knight. «Τα Μπαρμπάντος, για παράδειγμα, έχουν ήδη ολοκληρωμένα σχέδια προσαρμογής και ανθεκτικότητας έτοιμα. Κάναμε τη δουλειά, γνωρίζουμε πού χρειάζονται επενδύσεις – αλλά χωρίς διαρκή, οικονομικά προσιτή χρηματοδότηση, αυτά τα σχέδια παραμένουν στα χαρτιά».
Οι κάτοικοι πλοηγούνται στα νερά της πλημμύρας με βάρκα στο Bongor, στο νότιο Τσαντ, μετά από σοβαρές πλημμύρες τον Σεπτέμβριο του 2024. Φωτογραφία: OCHA/Augustin Zusanne
Ακραία γεγονότα που σπάνε ρεκόρ
Για πόσο ακόμη μπορούν οι πιο ευάλωτοι άνθρωποι του κόσμου να συντηρηθούν έναντι των επιπτώσεων των υψηλών θερμοκρασιών; Το 2024 έσπασε τόσα πολλά ρεκόρ ακραίων καιρικών φαινομένων: η πιο καυτή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ. ο πιο ζεστός μήνας, τις πιο καυτές τρεις συνεχόμενες μέρες. θερμόμετρα-καταστροφικά κύματα καύσωνα, έντονες ξηρασίες και ισχυρές καταιγίδες και πλημμύρες, όπως κάποιες χώρες δεν είχαν δει εδώ και δεκαετίες.
Η κλιματική κρίση οδηγεί ήδη σε τεράστιες αυξήσεις στις ανθρωπιστικές ανάγκες παγκοσμίως.
Πολλοί από τους πληγέντες ζουν σε εξαιρετικά ευάλωτες χώρες, όπως το Μπαγκλαντές, τα Μπαρμπάντος, το Τσαντ , η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Μαδαγασκάρη, το Νεπάλ, το Νότιο Σουδάν και το Σουδάν.
Από τις 16 χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, οι 11 έχουν ανθρωπιστικές εκκλήσεις για επείγουσα βοήθεια.
Αυτή τη Δευτέρα, 11 Νοεμβρίου, θα καταθέσουν την υπόθεσή τους στο COP29 για περισσότερη υποστήριξη και πόρους.
Μαζί με εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, οι χώρες θα ζητήσουν επίσης μια πιο συντονισμένη παγκόσμια προσπάθεια για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5 °C και την αποφυγή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Ακολουθεί μια γρήγορη ανακεφαλαίωση μερικών από τα μεγαλύτερα και πιο τραγικά ακραία καιρικά φαινόμενα φέτος.
Ο πεντάχρονος Moaz Al-Hammoud είναι τυλιγμένος σε μια βρεγμένη πετσέτα για να τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει την καύσωνα στη Συρία. Ο Moaz ζει με την οικογένειά του στον καταυλισμό Al-Hamra στο Idleb της βορειοδυτικής Συρίας. Φωτογραφία: OCHA/Bilal Al-Hammoud
Καύσωνες σε όλο τον κόσμο
Η Συρία και άλλες χώρες σε όλη την Ασία γνώρισαν ζέστη ρεκόρ αυτό το καλοκαίρι. Δεκάδες άνθρωποι πέθαναν στη Σαουδική Αραβία και την Ινδία.
Η κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο έκανε αυτό το κύμα καύσωνα δύο φορές πιο πιθανό, επιβεβαίωσε μια μελέτη της World Weather Attribution (WWA), μια πρωτοβουλία που δημιουργήθηκε από κορυφαίους παγκόσμιους ερευνητές για το κλίμα. Η μελέτη σημειώνει επίσης ότι η κλιματική κρίση θα κάνει τέτοιους καύσωνες μεγαλύτερους και πιο συχνούς και ακραίους.
Οι άνθρωποι πλέον αναγκάζονται να βρουν τρόπους να επιβιώσουν από την υπερβολική ζέστη. Η Rasmiya Al-Muhammad, η οποία πέρασε την τελευταία δεκαετία στον καταυλισμό Al-Hamra για εσωτερικά εκτοπισμένους στην επαρχία Idleb της Συρίας, μοιράστηκε τη λύση της:
«Βάζουμε τα σεντόνια στο ζεστό νερό της δεξαμενής και τα ανακινούμε στον αέρα για να κρυώσουν. Μετά σκεπαζόμαστε, τα παιδιά και όλους και μέσα σε δευτερόλεπτα στεγνώνουν τα σεντόνια».
Η WWA σημείωσε ότι μεταξύ Μαΐου 2023 και Μαΐου 2024, καταγράφηκαν 76 ακραίοι καύσωνες σε 90 χώρες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, 6,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι (περίπου το 78 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού) βίωσαν τουλάχιστον 31 ημέρες υπερβολικής ζέστης.
Γυναίκες και παιδιά γεμίζουν νερό από τη βρύση της κοινότητάς τους στην πλημμυρισμένη γειτονιά τους στο Rann, μια πόλη στο Borno της Νιγηρίας. Φωτογραφία: OCHA/Chima Onwe
Καταστροφικές πλημμύρες στην Κεντρική και Δυτική Αφρική
Περισσότεροι από 7 εκατομμύρια άνθρωποι σε 16 χώρες στην περιοχή της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής έχουν πληγεί από τις αδιάκοπες βροχοπτώσεις που προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες.
Τουλάχιστον 1.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και σχεδόν 1 εκατομμύριο άνθρωποι εκτοπίστηκαν.
Το Τσαντ, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Μάλι, ο Νίγηρας και η Νιγηρία αντιπροσωπεύουν το 80 τοις εκατό όλων των ανθρώπων που επηρεάζονται. Οι πλημμύρες, που προκάλεσαν επίσης την κατάρρευση του φράγματος Alau της Νιγηρίας, επιδεινώνουν τις υπάρχουσες προκλήσεις που προκύπτουν από συγκρούσεις και προηγούμενα ακραία καιρικά φαινόμενα.
«Τρία άτομα με βοήθησαν να ξεφύγω από τις πλημμύρες», είπε η Φατίμα Ουμάρ, μητέρα τριών παιδιών με σοβαρή αναπηρία, στην Ούνα Μπρόσναν του OCHA. Η Φατίμα και τα παιδιά της ήταν στο σπίτι στις 10 Σεπτεμβρίου όταν κατέρρευσε το φράγμα του Αλάου, προκαλώντας πλημμύρες στις κύριες πόλεις στην πολιτεία Μπόρνο της βορειοανατολικής Νιγηρίας.
Μια νέα μελέτη του WWA είπε ότι η κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο επιδείνωσε τις πλημμύρες και θα μπορούσαν να συμβαίνουν κατά μέσο όρο κάθε 3 έως 10 χρόνια.
Επακόλουθα του τυφώνα Beryl στη Petite Martinique, Γρενάδα. Ο τυφώνας προκάλεσε σοβαρές ζημιές σε υποδομές, υπηρεσίες και μέσα διαβίωσης στη Γρενάδα, τον Άγιο Βικέντιο και τις Γρεναδίνες και την Τζαμάικα. Φωτογραφία: UN/Arthur Daniel
Ο τυφώνας Beryl
Ως ο πρώτος τυφώνας της κατηγορίας 5 του Ατλαντικού, ο τυφώνας Beryl ξάφνιασε τους πάντες. μετατράπηκε από τροπική καταιγίδα σε μεγάλο τυφώνα σε λιγότερο από 48 ώρες.
Αυτή η ταχεία ένταση άφησε τη Γρενάδα και τον Άγιο Βικέντιο και τις Γρεναδίνες –τις χώρες στο πιο άμεσο μονοπάτι του Beryl– με λίγο χρόνο για να προετοιμαστούν για την απόρριψή του την 1η Ιουλίου, έγραψε ο Marc Belanger του OCHA.
Μίλησε με τον 15χρονο Amari από το Union Island, ο οποίος παραδέχτηκε ότι δεν πήρε τον τυφώνα στα σοβαρά έως ότου η οικογένειά του είδε το ουρλιαχτό λευκό σεντόνι της διαπεραστικής βροχής να κατευθύνεται.
«Το νησί της Ένωσης ήταν ένα ωραίο νησί. Ο Μπέριλ απλώς κατέστρεψε τα πάντα», είπε.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα της βοήθειας αξιολογούν ένα κατεστραμμένο ξενοδοχείο που χρησιμοποιείται ως καταφύγιο στο Carriacou της Γρενάδας. Φωτογραφία: OCHA/Jolene Muir
Πλημμύρες στο Νεπάλ
Η έντονη και συνεχής βροχόπτωση στο Νεπάλ προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές, σκοτώνοντας περισσότερους από 200 ανθρώπους. Οδήγησε σε εκτεταμένες πλημμύρες, κατολισθήσεις και αποκλεισμούς δρόμων, προκαλώντας σοβαρές διαταραχές στις συγκοινωνίες, τη γεωργία, τα μέσα διαβίωσης και τη δημόσια ασφάλεια.
Καθώς οι πλημμύρες εντάθηκαν στις 29 Σεπτεμβρίου, το Κεντρικό Ταμείο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης που διαχειρίζεται το OCHA διέθεσε 3,4 εκατομμύρια δολάρια για να προχωρήσει ώστε να αποφευχθούν οι χειρότερες επιπτώσεις σε ορισμένα από τα πιο ευάλωτα άτομα.
Η ταχεία αστικοποίηση και η κλιματική αλλαγή ήταν οι βασικοί οδηγοί αυτού του ακραίου γεγονότος, σύμφωνα με το WWA.
Μετά τις έντονες βροχοπτώσεις, μέλη μιας ομάδας διάσωσης από τις δυνάμεις ασφαλείας του Νεπάλ πραγματοποιούν επιχείρηση έρευνας και διάσωσης μετά από κατολίσθηση στο Jhyaple Khola, στην περιοχή Dhading, στο Νεπάλ, 29 Σεπτεμβρίου 2024. Φωτογραφία: UN Nepal/Narendra Shrestha
Πλημμύρες στο Νότιο Σουδάν και το Σουδάν
Και οι δύο χώρες υπέστησαν έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες. Οι βροχές στο Νότιο Σουδάν επηρέασαν 1,4 εκατομμύρια ανθρώπους και εκτόπισαν περίπου 375.000. Με τους δρόμους βυθισμένους, η ανθρωπιστική βοήθεια εξακολουθεί να αντιμετωπίζει καθυστερήσεις καθώς οι ανταποκριτές εργάζονται σε δύσκολες συνθήκες για να φτάσουν στις πληγείσες κοινότητες.
Μια μελέτη του WWA είπε ότι το γεγονός στο Σουδάν και οι ακραίες βροχοπτώσεις στη λίμνη Τσαντ και στη λεκάνη του Νίγηρα «δεν είναι σπάνιες στο σημερινό κλίμα, το οποίο είναι 1,3 °C θερμότερο από ό,τι θα ήταν στην αρχή της βιομηχανικής περιόδου».
Βροχές αυτού του μεγέθους αναμένονται περίπου μία φορά κάθε 3 χρόνια στο Σουδάν, μία στα 10 χρόνια στη λίμνη Τσαντ και μία φορά κάθε 5 χρόνια στον Νίγηρα.
Οι μαθητές περνούν μέσα στο νερό μετά από έντονες βροχοπτώσεις που πλημμύρισαν το Δημοτικό Σχολείο Rotriak στο Unity State του Νοτίου Σουδάν. Φωτογραφία: OCHA/Alex Oleksandr
Τι πρέπει να προσφέρει το COP29
Οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην ανθεκτικότητα χρειάζονται απεγνωσμένα σε κοινότητες που πλήττονται από συγκρούσεις και ευθραυστότητα. Ωστόσο, η προσαρμογή του κλίματος υποχρηματοδοτείται δραστικά και δεν προσεγγίζει τα πιο ευάλωτα άτομα με την ταχύτητα ή την κλίμακα που απαιτείται.
Ο Greg Puley, Επικεφαλής της Ομάδας για το Κλίμα του OCHA, δήλωσε: «Στο COP29, τα Ηνωμένα Έθνη και η ευρύτερη κοινότητα βοήθειας θα υποστηρίξουν μια αρχιτεκτονική χρηματοδότησης για το κλίμα που θα είναι καλύτερα προσαρμοσμένη για να υποστηρίζει κοινότητες σε κρίση και να κάνει μεγαλύτερες επενδύσεις σε ανθρωπιστικά πλαίσια».
Η Σουδανή ακτιβίστρια για την κλιματική αλλαγή Nisreen Elsaim είπε: «Το μόνο κρίσιμο πράγμα που πρέπει να προσφέρει ο κόσμος στο COP29 είναι ένας σαφής και εφαρμόσιμος μηχανισμός για την κλιμάκωση της χρηματοδότησης για το κλίμα που δίνει προτεραιότητα στις πιο ευάλωτες χώρες – κλίμα και συγκρούσεις – όπως το Σουδάν. Αυτό θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση των άμεσων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ενώ παράλληλα θα δημιουργήσει μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα».
Ο Munro-Knight of Barbados επεσήμανε ότι το COP29 παρουσιάζει «μια μοναδική και κρίσιμη στιγμή για να αναλάβουμε τη δέσμευση που χρειάζονται απεγνωσμένα τα Μικρά Νησιωτικά Αναπτυσσόμενα Κράτη [SIDS] όπως τα Μπαρμπάντος».
Και πρόσθεσε: «Ζητούμε κάτι μετασχηματιστικό – ένα νέο πρότυπο χρηματοδότησης για το κλίμα που είναι μεγαλύτερο, πιο προσιτό και δομημένο για να διαρκέσει. Για να είμαστε σαφείς, αυτό σημαίνει εξασφάλιση επιπλέον 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως σε χρηματοδότηση που είναι και ευνοϊκή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, χορηγείται ως επιχορηγήσεις για ευάλωτα κράτη».
Οι περισσότερες παραδοσιακές χρηματοδοτήσεις υπολείπονται θλιβερά για την κάλυψη των επιταχυνόμενων αναγκών.
«Τα δάνεια υψηλού επιτοκίου προσθέτουν μόνο στο χρέος μας, καθιστώντας πιο δύσκολη την ανάκαμψη μετά από κάθε ακραίο καιρικό συμβάν», δήλωσε ο Munro-Knight. «Αυτό που χρειαζόμαστε είναι προσβάσιμη, οικονομικά προσιτή χρηματοδότηση, με χαμηλά επιτόκια και περιόδους αποπληρωμής 50 ετών, που αντικατοπτρίζει τις μοναδικές ευπάθειες του SIDS και μας επιτρέπει να οικοδομήσουμε ανθεκτικές υποδομές, να προσαρμόσουμε τις οικονομίες μας και να προστατεύσουμε τις κοινότητές μας μακροπρόθεσμα».
Υπογράμμισε ότι αυτό «ευθυγραμμίζεται με την παγκόσμια ώθηση» για μια NCQG για τη χρηματοδότηση του κλίματος, την οποία η Συμμαχία Μικρών Νησιωτικών Κρατών έχει «πρωταθλήσει για να διασφαλίσει ότι η χρηματοδότηση για προσαρμογή, ανθεκτικότητα και μετριασμό είναι διαθέσιμη στις χώρες που τη χρειάζονται περισσότερο. Στο COP29, ο κόσμος πρέπει να υλοποιήσει αυτό το όραμα… Το μέλλον μας εξαρτάται από αυτό».
Η Mary Nyamondo, η οποία ζει στην κομητεία Nyando - Kisumu της Κένυας, έχασε τις αγελάδες της από πλημμύρες φέτος. Μια μεταφορά μετρητών από το WFP μέσω του CERF τη βοήθησε να πληρώσει τα σχολικά δίδακτρα των παιδιών της, να αγοράσει τρόφιμα και άλλα απαραίτητα. Ένα μέρος των χρημάτων τη βοήθησε επίσης να ξεκινήσει μια μικρή επιχείρηση. Φωτογραφία: OCHA/Jane Kiiru
ΠΗΓΗ:OCHA
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΓΕΙΩΤΗΣ