Με τα μάτια και τον στοχασμό ενός οκτάχρονου τότε....
Έζησα στη Λεμεσό οκτώ χρόνια χωρίς κατοχή. Το 1974 ήμουν οκτώ χρονών. Τα χρόνια εκείνα για μας ήταν όμορφα παρά τις στερήσεις. Το σχολείο μας ήταν σχολείο φτωχολογιάς. Πάνω άπο το σχόλειο ήταν μια γειτονιά με σπίτια πολύ φτωχά γεμάτα στερήσεις.
Απόηχοι διχασμού υπήρχαν. Συνθήματα στους τοίχους. Σάκκοι άμμου έξω από αστυνομικούς σταθμούς. Βόμβες, δολοφονίες.
Στο διχασμό αυτό υπήρχαν πρωταγωνιστές. Υπήρχαν και άνθρωποι νουνεχείς που ανησυχούσαν. Συνήθως όσοι δεν τους έσερναν τα κόμματα, οι προσωπολατρείες και τα συμφέροντα. Γιατί κακά τα ψέματα χρήμα εκινήτο εκείνα τα χρόνια και στις δύο όχθες νόμιμη και παράνομη.
Μια προσεχτική παρατήρηση των κατοπινών ετών και του ήθους της αυτοκριτικής που κόμιζε καθένας από τους μικρούς και μεγάλους πρωταγωνιστές είναι και ήταν πολύ διδακτική. Δεν αναφέρουμε σε όσους μετείχαν σε δολοφονίες και σε βασανιστήρια. Αυτοί θα έπρεπε να προσαχθούν σε δίκες. Καθώς και οι των διπλών παιχνιδιών.
Ο φανατισμός από το 1972 ήταν ακραίος. Το νοιώθαμε και εμείς τα παιδιά. Υπήρχαν γειτονιές που έπεφτε ξύλο μόνο γιατό ο πατέρας του μικρού άνηκε στο άλλο στρατόπεδο. Όποιο κι αν ήταν αυτό. Υπήρχε διχασμός στα Γυμνάσια. Αυτά ποτέ δεν συζήτησαν νηφάλια. Ποιοι ανέπτυσσαν αυτό τον φανατισμό κάποτε βασισμένο σε μύθους και ακρότητες. Οι μετέχοντες και στις δύο παρατάξεις ήταν εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες. Απόηχοι αυτών των αντιπαραθέσεων ορίζουν ακόμα την κοινωνική και πολιτική μας ζωή.
Υπάρχει οπτικό και οπτικοακουστικό υλικό της περιόδου που καταδεικνύει τον όγκο του διχασμού από τις διαδηλώσεις και τις δημόσιες παρουσίες και των δυο νεανικών τοποθετήσεων. Μετά άλλο θέμα η οπλοφορία και τα εκρηκτικά. Που τα έβρισκαν όλα αυτά; Ποιοι τα διένειμαν. Υπήρχαν πολυάριθμα κρυμμάνα. Ο υπόκοσμος και οι υπόγειες σχέσεις του και με τα δυο άκρα. Κοινό μυστικό για πολλούς πρωταγωνιστές και ερευνητές.
Και όλα αυτά λες και δεν υπήρχαν άλλοι στην υφήλιο λες και δεν υπήρχαν μυστικές υπηρεσίες με στοχεύσεις συμφέροντα. Αν δεν αναληθούν οι αντιλήξεις περί κινδύνου που είχαν αρκετοί των ηγετών μας κυριολεκτικά σε ζώνει η απελπισία. Οι μαρτυρίες του Χριστόδουλου Βενιαμίν , του Λάζαρου Σκαλιστή και κατάθεση Σημαιοφορίδη σε όλες τις Επιτροπές Φακέλλου της Κύπρου αρκούν για να δραπετεύσεις από την ανάγνωση της εποχής με συνθήματα και λύσεις ερμηνείες κατάποιν εορτήσ συνήθως λέγοντας μισές αλήθειες. Ταυτόχρονα κάποιοι επιτήδειοι πλούτιζαν και πλουτίζουν συχνά κρατώντας όλα τα σχοινιά.
Το πρα ξικόπημα και η εισβολή μας έκλεψαν ένα κομμάτι από την παιδική, εφηβική και νεανική ηλικία. Χιλιάδες ώρες μελέτης έρευνας συζητήσεων με πρωταγωνιστές και απλούς ανθρώπους. Μερόνυχτα κοπιώδους μελέτης ξένων εγγράφων και δημοσιευμάτων. Χρόνια στην έρευνα της μάχης των πληροφοριών από το 1900 μέχρι το 1980 μας ανάγκασαν να στοχαζόμαστε συχνά.
Για λόγους πολυσύνθετους η πολιτικοοικονομική ελίτ της Κύπρου ιδιαίτερα μετά το 1965 είναι εμπλέη παθών αντιζηλιών και αντικρουόμενων συμφερόντων. Με πρώτο πεδίο τη Λευκωσία όπου άπο το 1929 έχουμε τεκμήρια για πληροφοριοδότες και συνεργάτες ξένων συμφερόντων και υπηρεσιών.
Μετά το 1960 θεριεύει και η μάχη των αντιπροσωπειών από χώρες που πρωτομπαίνουν δυναμικά στο νησί και από το Δυτικό και το Ανατολικό Στρατόπεδο. Ολόκληρες δυναστείες συμφερόντων και χρήματος οικοδομούνται και κομίζουν ποικίλα ήθη κυρίως στις ελίτ των πόλεων και των ακόλουθων τους. Την ίδια περίοδο ακμάζει ο Συνεργατισμός αλλά ταυτόχρον αντιμετωπίζει τα δικά του προβλήματα συγκέντρωσεις εξουσιών και εκμετάλλευσης του από εξωσυνεργατιστικά κέντρα αλλά παρουσιάζουν και οι πρ΄ψτες εκμεταλλεύσεις του και ποικίλων ειδώ παραχρήσεις του.
Όλα αυτά τα πάθη και τα συμφέροντα μαζί με την απουσία προσγειωμένου διαλόγου οδήγησαν μαζί με τη χουντική παράνοια και τον παραμονεύοντα Κίσσιγκερ και τις δράσεις των Αμερικανικών Βρεττανικών και Σοβιετικών Υπηρεσιών σε μια διχόνοια μίσους. Τα υπόλοιπα τα ανέλαβε η χούντα του Ιωαννίδη που δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει και να ερμηνεύσει τα παίγνια του τότε Αμερικανού ΥΠΕΞ και των ακόλουθων του εν Αθήναις και αλλαχού.
Αυτά για προβληματισμό χωρίς πρόθεση αθώωσης κανενός.
Υ.Γ. ΑΝΗΚΩ ΣΕ ΜΙΑ ΓΕΝΙΑ που δεν τη χωρίζει ούτε μια σταγόνα αίματος. Μια γενιά που πληρώνει ακόμη λογαριασμούς ιδιαίτερα κοινωνικούς για τα πάθη των παλαιότερων. Συνειδητά επέλεξα μέχρι τώρα να μην ενταχτώ σε κόμμα. Και για αυτό πληρώσαμε πολλοί. Μήπως είναι καιρός να πούμε και το δικό μας λόγο. Μήπως και εμείς οι ουτιδάνοι των χωριών επιτρέπεται να χαράξουμε χνάριν πέραν των παθών των αππμένων κάθε χρωματιστής ελίτ άνευ μίσους για το χαττήρι της φτωχολογιάς που τζαι σήμερα πληρώνει λοαρκασμούς που ως επί το πλείστον άλλοι του εδημιούργησαν.
