«ΚΑΡΤΕΛ» ΤΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟΥ ΘΗΣΑΥΡΙΖΟΥΝ
Του Διονύσης Βοργιάς
Ακόμη και μέσα στο φως της ημέρας δρουν στη Θράκη κυκλώματα διακινητών, τα οποία απαρτίζονται από οργανωμένα σχήματα αλλοδαπών και ημεδαπών δραστών, με σαφή οργάνωση, στόχο την εργαλειοποίηση ανθρώπινων ζωών και τον πλουτισμό από αυτές.
Ο σημερινός «Χ» αποπειράται να φωτίσει όλες τις πτυχές του μεταναστευτικού στην περιοχή μας, από την πλέον πολυκαταγεγραμμένη δηλαδή την προσπάθεια διαχείρισης των ροών, αλλά όχι μόνο: πως η ενίσχυση του Έβρου προκαλεί αύξηση της πίεσης στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, τα μονοπάτια που επιλέγουν τα κυκλώματα, τα ποσά που καλούνται να καταβάλουν οι διακινούμενοι, η σχέση μεταναστευτικού και γενικής αστυνόμευσης στη Ροδόπη, συγκεντρωτικά στοιχεία του 2022 αναφορικά με τις συλλήψεις αλλοδαπών, καθώς επίσης τα αιτήματα συνοριοφυλάκων, η ασφυκτική κατάσταση σε δικαστικές αίθουσες και φυλακές.
Προσπαθούν να είναι ένα βήμα μπροστά
Ένα βήμα μπροστά από τον κρατικό μηχανισμό προσπαθούν να είναι τα κυκλώματα διακινητών. Με σύμμαχο την τεχνολογία, αφού πλέον όλος ο ορεινός όγκος της Θράκης είναι πλήρως χαρτογραφημένος, κι ένα καλά οργανωμένο σύστημα αλληλοπληροφόρησης, τα κυκλώματα δρουν μέρα-νύχτα προσπαθώντας να αποφύγουν μπλόκα που στήνουν συνοριοφύλακες και αστυνομικοί που είναι πασιφανές ότι δεν επαρκούν για να διαχειριστούν πλήρως την κατάσταση.
Άλλωστε, χαρακτηριστικά είναι τα δελτία Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας αναφορικά με τις καθημερινές συλλήψεις, αρκετές εκ των οποίων απαιτούν προηγούμενες καταδιώξεις ή και ατυχήματα. Εγνατία Οδός, Εθνική Οδός, επαρχιακοί, αγροτικοί και δασικοί δρόμοι εξυπηρετούν διαφορετικούς σχεδιασμούς των διακινητών. Στον ορεινό όγκο ιδίως, όπου γίνονται οι περισσότερες πεζές μετακινήσεις -αφού η προσέγγιση περιπολικού είναι αν όχι αδύνατη πολύ δύσκολη- τα κυκλώματα έχουν χαρτογραφημένα μονοπάτια, με μηνύματα σε βράχους ή ακόμη και… τετράδια, ενώ οι διακινούμενοι είναι «εφοδιασμένοι» με GPS και κατάλληλες οδηγίες για το δρομολόγιο, το που θα βρουν καταφύγιο τη νύχτα και πως να πράξουν ανάλογα το σημείο που βρίσκονται.
Οι καταγγελίες που έρχονται στον «Χ» από πολίτες του ορεινού όγκου, αλλά και κοντά στην πόλη είναι καθημερινές και χαρακτηριστικές. «Σχεδόν καθημερινά παρατηρούμε τη διέλευση ίδιων ατόμων που διερευνούν περάσματα για νέους μη νόμιμους μετανάστες» αναφέρει πηγή του «Χ» παρέχοντας φωτογραφικό ντοκουμέντο από το δρόμο Καρυδιάς-Πανδρόσου. Οι κάτοικοι των χωριών καλούν την Αστυνομία, ωστόσο πολλές φορές δέχονται την ίδια απάντηση, ότι το περιπολικό είναι απασχολημένο σε άλλο περιστατικό σχετιζόμενο με το μεταναστευτικό.
Άλλωστε, ακόμη κι όταν γίνεται μία σύλληψη, η διαδικασία που νομότυπα ακολουθείται, μέχρι να καταφτάσουν οι αλλοδαποί στο Τμήμα για εξακρίβωση στοιχείων, είναι αρκετά χρονοβόρα.
ΑΜΘ: 8 μήνες, 5.348 συλλήψεις με το Νόμο περί Αλλοδαπών
Τα συγκεντρωτικά στοιχεία που φέρνουμε στη δημοσιότητα είναι χαρακτηριστικά του φόρτου που επωμίζονται οι αστυνομικές υπηρεσίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, το οποίο ευρύτερα αφορά τρεις στις τέσσερις συλλήψεις.
Αναλυτικά, από τον Ιανουάριο έως και τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους, συνελήφθησαν 5.348 άτομα με το Νόμο περί Αλλοδαπών σε σύνολο 7.013 συλλήψεων που έγιναν αυτό το διάστημα για κάθε είδους έγκλημα (δηλαδή συμπεριλαμβανομένων κλοπών, όπλων, ναρκωτικών και λοιπών παραβάσεων). Επομένως, το 76% των συλλήψεων στην ΑΜΘ γίνονται φέτος με βάση το Νόμο περί Αλλοδαπών.
Ανά μήνα τα στοιχεία έχουν ως εξής: Ιανουάριος 220 συλλήψεις με το Νόμο περί Αλλοδαπών σε σύνολο 367 (60% επί του συνόλου), Φεβρουάριος 338 από 510 (66%), Μάρτιος 654 από 833 (78%), Απρίλιος 785 από 979 (80%), Μάιος 775 από 1009 (76%), Ιούνιος 685 από 922 (75%), Ιούλιος 884 από 1108 (80%), Αύγουστος 1007 από 1285 (78%). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, από τους 5.348 συλληφθέντες τουλάχιστον 500 είναι διακινητές.
SOS από την Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων
Η κατάσταση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που μέλη της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Ροδόπης πρόσφατα βγήκαν στο δρόμο, διαμαρτυρόμενα για υποστελέχωση, μη τήρηση κυβερνητικών υποσχέσεων και χτυπώντας καμπανάκι κινδύνου πως δεν υπάρχει εγγύηση ποιοτικής αστυνόμευσης στον τόπο.
Από τις 527 συνολικά οργανικές θέσεις της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ροδόπης, οι 95 εξ αυτών είναι κενές και επιπλέον 45 αστυνομικοί είναι αποσπασμένοι στην Περιφερειακή Διεύθυνση ΑΜΘ, παρότι ο Νομός έχει αυξημένο φόρτο εργασίας λόγω μεταναστευτικού, δικαστηρίων, μεταγωγών κι άλλων ιδιαιτεροτήτων αστυνόμευσης.
«Να πάρουν τους αστυνομικούς από τους VIP των Αθηνών, η Αστυνομία είναι για το λαό […]. Καθημερινά δέχομαι παράπονα και είναι δίκαια παράπονα: δεν βλέπουμε τροχονόμους έξω, δεν βλέπουμε ασφάλεια, δίκιο έχουν οι πολίτες. Αλλά κι εμείς τρέχουμε και δεν προλαβαίνουμε» δήλωσε πρόσφατα στο ράδιο Χρόνος 87.5fm η πρόεδρος της Ένωσης Σταυρούλα Τζατζανά, προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Έχει “πλημμυρίσει” ο Νομός από κάθε πλευρά λόγω μεταναστευτικού» και κατηγορώντας την πολιτεία για αθέτηση υποσχέσεων.
Ενίσχυση του Έβρου, «εκτροπή» προς τη Ροδόπη
Νέο κύκλο επαφών με την πολιτική και φυσική ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας πραγματοποίησε η Πανελλήνια Ένωση Συνοριακών Φυλάκων (ΠΟΣΥΦΥ) για τη διαχείριση του μεταναστευτικού.
Μιλώντας στο ράδιο Χρόνος 87.5fm ο πρόεδρος της ΠΟΣΥΦΥ Παναγιώτης Χαρέλας περιέγραψε την πραγματικότητα: «δεν είναι κρυφό αυτό που συζητάμε, όσο θωρακίζουμε τον Έβρο τόσο περισσότερο προσπαθούν τα κυκλώματα να βρουν νέες διαδρομές κι αυτό γίνεται αυτή τη στιγμή. Μέσω της Βαλκανικής οδού από τη Βουλγαρία και τις άλλες χώρες των συνόρων, προσπαθούν να βρουν διόδους για να περάσουν στην Ελλάδα. Κι αυτό γίνεται σήμερα».
Οι ροές από τον ορεινό όγκο της Θράκης, γίνονται είτε με είσοδο από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα στο Τρίγωνο Έβρου ή κατευθείαν από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα της ορεινής Ροδόπης. «Η πλειοψηφία των διακινητών είναι κυρίως αλλοδαποί, αλλά κάποιοι εγκέφαλοι ενδεχομένως είναι Έλληνες, αλλά δεν είναι αυτοί που κάνουν τις κούρσες. Συνήθως αυτοί που κάνουν τις διακινήσεις στην πλειοψηφία τους είναι αλλοδαποί, αλλά εμείς δεν περιοριζόμαστε σε αυτό, γιατί σκοπός μας είναι να εντοπίσουμε όλο το κύκλωμα δηλαδή όχι μόνο αυτούς που κάνουν τις κούρσες και συλλαμβάνονται με τους διακινούμενους, αλλά κι αυτόν που δίνει την εντολή ή θα πληρώσει τον οδηγό-διακινητή» δήλωσε για τη στόχευση της συνοριοφυλακής ο κος Χαρέλας.
Ακόμη και 4.000€ η ταρίφα
Δίνοντας περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τη δράση των διακινητών περιέγραψε πως «τα κυκλώματα αυτή τη στιγμή βρίσκονται στην Ελλάδα. Οι διασυνδέσεις που έχουν αυτή τη στιγμή βρίσκονται εδώ. Άρα, τα κυκλώματα πρέπει να τους οδηγήσουν σε ελληνικό έδαφος, να πληρωθούν μέσω του εξωτραπεζικού συστήματος από συγγενείς των αλλοδαπών, μετά ή μένουν ή φεύγουν από την Ελλάδα, έτσι γίνεται η διαδικασία».
Στόχος της συνοριοφυλακής είναι ο περιορισμός των διακινητών, καθώς όσο περισσότεροι συλλαμβάνονται, τόσο πιο… επικίνδυνα θεωρούνται τα δρομολόγια. «Τα πολλά μπλόκα που έχουμε σήμερα στο οδικό δίκτυο και την ύπαιθρο για την αναζήτηση μεταναστών, που δυσκολεύει τα κυκλώματα, τι έχουν κάνει; Έχουν αυξήσει τη λεγόμενη ταρίφα, που πλέον από την Αθήνα στον Έβρο μπορεί να κοστίζει ακόμη και 4000 ευρώ, ενώ κάποτε κόστιζε ακόμη και 300-400 ευρώ. Όσο μεγαλώνει ο βαθμός δυσκολίας διακίνησης, τόσο αυξάνεται η ταρίφα γιατί υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος (σύλληψης)» έκανε γνωστό ο πρόεδρος της ΠΟΣΥΦΥ Παναγιώτης Χαρέλας. Οι φθηνότερες ταρίφες παραμένουν σε μεγάλα φορτηγά, τα οποία όμως εντοπίζονται πιο εύκολα από τα υπόλοιπα οχήματα και λόγω όγκου και λόγω κίνησης σε αυτοκινητόδρομο ή εθνική οδό.
«Ο περιορισμός των διακινητών θα μας βοηθήσει πάρα πολύ στο να περιορίσουμε τη μεταναστευτική πίεση που ασκείται από την άλλη πλευρά, γιατί κανένας μετανάστης δεν θα έρθει μόνος του, αλλά μέσω ενός κυκλώματος με το οποίο συνεργάζεται» υποστήριξε ο πρόεδρος.
Γεμίζουν δικαστήρια και φυλακές
Μία άλλη πολύ σοβαρή πτυχή του μεταναστευτικού, που έχει αναδειχθεί από τον «Χ» από το 2018 με το θέμα να απασχολεί ακόμη και τη Βουλή, είναι η επιφόρτιση των δικαστικών αιθουσών -αλλά και λειτουργών- με το μεταναστευτικό.
Ο έμπειρος δικηγόρος της Ξάνθης Στέργιος Γιαλάογλου περιγράφει την κατάσταση: Σε πρόσφατο πινάκιο από τις 42 υποθέσεις του Μονομελούς Εφετείου Κακουργημάτων Θράκης οι 36 αφορούσαν διακίνηση, μεταφορά, παραλαβή μεταναστών. Κι αυτή δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας στα πινάκια τα τελευταία χρόνια. «Το πρόβλημα που βιώνει η Θράκη και τα νησιά δεν είναι απλό, ούτε συνιστά απλή καταγραφή γεγονότων. Είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και ο σύγχρονος κόσμος» σημείωσε ο δικηγόρος, περιγράφοντας ένα μηχανισμό που λειτουργεί στο όριο: «Συνοριοφύλακες, αστυνομικοί λειτουργούν στα κόκκινα, στα όρια τους. Φυλακές γεμάτες και κρατητήρια που ασφυκτιούν πέραν των Κέντρων Υποδοχής».
Ο κος Γιαλάογλου υπερθεμάτισε το γεγονός ότι υπάρχουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα πίσω από το μεταναστευτικό: «Η Ευρώπη πληρώνει δισεκατομμύρια σε χώρες μέλη για την αντιμετώπιση του προβλήματος, και στην Τουρκία για να τους συντηρεί στο εσωτερικό της. Αν είναι 3 ή 5 εκατομμύρια οι μετανάστες σε αναμονή, πολλαπλασιάστε επί 3.000 ευρώ για καθένα που θα επιχειρήσει να μετακινηθεί προς την Ευρώπη μέσω Ελλάδος ή Βουλγαρίας. Το ποσό είναι τεράστιο, ένας κρυφός προϋπολογισμός κράτους όπου πολλοί εισπράττουν εργαλειοποιώντας και πλουτίζοντας με τον ανθρώπινο πόνο».
Μάλιστα, ο δικηγόρος έδωσε και μία ακόμη διάσταση στο ζήτημα, αυτή τη φορά φωτίζοντας τη νομική εκπροσώπηση των φερόμενων δραστών: «Οι Τούρκοι διακινητές μέσω των Προξενείων τους στην Ελλάδα βρίσκουν και νομική στήριξη από δικηγόρους των Ν. Ξάνθης και Ροδόπης ακόμη και στα Δωδεκάνησα. Σκεφτείτε πόσο πληρώνουν για να μετακινείται δικηγόρος από τη Θράκη στη Ρόδο για να αναλάβει υπεράσπιση διακινητή».
Τα χρήματα είναι πολλά, το πρόβλημα πολυδιάστατο, η στήριξη της πολιτείας κατώτερη των περιστάσεων και όσοι τελικά επωμίζονται τις αρνητικές συνέπειες είναι οι μόνιμοι κάτοικοι της Θράκης αλλά κι οι ίδιοι οι αλλοδαποί διακινούμενοι, ιδίως όσοι είναι πράγματι πρόσφυγες πολέμου και πρέπει να τύχουν διεθνούς προστασίας.