Αναφορά Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κας Μαρίας Στυλιανού Λοττίδη για την υπόθεση του ανηλίκου Στυλιανού ΧΧΧ
Στις 27, Νοεμβρίου 2019, υπέβαλα την Έκθεσή μου σε όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίας, σε σχέση με τυχόν ευθύνες για τα γεγονότα που οδήγησαν στον τραγικό θάνατο, λόγω αυτοχειρίας, του ανήλικου Στυλιανού, έχοντας λάβει σχετική απόφαση από το Υπουργικό Συμβούλιο, για την διεξαγωγή έρευνας εναντίον όλων των εμπλεκομένων υπηρεσιών για ενέργειες ή παραλείψεις που πιθανόν να οδήγησαν στον θάνατο τον ανήλικο Στυλιανό ΧΧΧ.
Η ενδελεχής έρευνα που διενεργήθηκε από το Γραφείο μου κατέδειξε σημαντικές ελλείψεις στους χειρισμούς των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, και συγκεκριμένα των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και της Αστυνομίας, αναφορικά με την ελλιπή αναγνώριση από τους λειτουργούς πρώτης γραμμής της σοβαρότητας των καταγγελιών, που άγγιξαν τελικά την απουσία εκτίμησης κινδύνου στην όλη υπόθεση.
Όπως, ειδικότερα, διαπιστώθηκε, η Αστυνομία, παρότι ήταν σε γνώση της σωρεία καταγγελιών που αφορούσαν ύπαρξη ενδοοικογενειακής βίας στην οικογένεια του Στυλιανού, θεώρησε, λανθασμένα ότι, για να κινηθούν οι ανακριτικές ή/και ποινικές διαδικασίες προς τον σκοπό, ενδεχομένως, της ποινικής δίωξης του φερόμενου ως δράστη, ήταν αναγκαία η υποβολή γραπτής καταγγελίας από το θύμα. Η προσέγγιση αυτή της Αστυνομίας, διαπιστώθηκε ότι τελούσε σε πλήρη αντίθεση με σχετική Εγκύκλιο του Αρχηγού Αστυνομίας (ημερ.2/2/2007) σύμφωνα με την οποία «τα αδικήματα βίας στην οικογένεια δεν θεωρούνται κατ’ έγκληση διωκόμενα, και ως εκ τούτου δεν απαιτείται η ύπαρξη γραπτού παραπόνου για να διερευνηθούν».
Παραλείψεις διαπιστώθηκαν και σε ότι αφορά το Γραφείο Χειρισμού Θεμάτων Βίας της Αστυνομίας, το οποίο, παρότι είχε πρόσβαση στο ημερολόγιο Παραπόνων και Συμβάντων των εμπλεκόμενων στην υπόθεση Αστυνομικών Σταθμών, δεν είχε πλήρη εικόνα σε σχέση με τον αριθμό των περιστατικών που είχαν καταγγελθεί στους Σταθμούς. Η ελλειμματική πληροφόρηση του εν λόγω Γραφείου, οδήγησε, προφανώς και στην παράλειψη εξέτασης της δυνατότητας αυτεπάγγελτης παρέμβασής του στην περίπτωση, ώστε να αξιολογηθεί ο κίνδυνος και η σοβαρότητα της κατάστασης προς τον σκοπό παροχής προστασίας και ασφάλειας στα θύματα.
Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας ήταν η υπηρεσία που διαπιστώθηκε, μέσα από την έρευνα, ότι έφερε το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης αναφορικά με τη διαχείριση της υπόθεσης, λόγω του ρόλου και των αρμοδιοτήτων της.
Ειδικότερα, διαπιστώθηκε απουσία εκτίμησης κινδύνου σε σχέση με την ύπαρξη σωματικής όσο και ψυχολογικής βίας στην οικογένεια και παράλειψη κατάλληλου κα έγκυρου συντονισμού, καθώς και λήψης μέτρων, τόσο κατά τα πρώτα στάδια παρακολούθησης της οικογένειας από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, όσο και μεταγενέστερα, κατά παράβαση όλων σχεδόν των σχετικών Διοικητικών Διατάξεων και Εγχειριδίων.
Παντελής απουσία εκτίμησης κινδύνου διαπιστώθηκε και σε ότι αφορά τον χρόνο αμέσως μετά την απόπειρα αυτοκτονίας που ο Στυλιανός είχε διαπράξει, στον οποίον διαφάνηκε ότι δεν δόθηκε καμία εξειδικευμένη στήριξη από την υπηρεσία.
Τα πρωτοφανή για τα κυπριακά δεδομένα ευρήματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα στις 27 Νοεμβρίου 2019 με την υποβολή της εν λόγω έκθεσης στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ακόμη αξιολογούνται από του ποινικούς ανακριτές που ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας διόρισε για την διερεύνηση ποινικών αδικημάτων έναντι όλων των εμπλεκομένων προσώπων.
Ένα ακριβώς χρόνο μετά και ακόμη να αναγνωριστεί αν η παράλειψη υποχρέωσης για ενημέρωση του Γενικού Εισαγγελέα για περιστατικό βίας ανηλίκου μέσα σε τρείς μέρες από την ημέρα που αυτό έλαβε χώρα, σύμφωνα με τους κανονισμούς, δεν έγινε ποτέ προηγουμένως, παρά μόνο μετά τον θάνατο του, εννέα μήνες αργότερα.
Ένα ακριβώς χρόνο μετά και οι διαπιστώσεις του Αρχηγού Αστυνομίας για την εκ πρώτης όψεως παραβίαση των αστυνομικών διατάξεων που επέβαλλαν την υποχρέωση ενημέρωσης του Γραφείου Βίας στην Οικογένεια από τους αστυνομικούς πρώτης γραμμής ακόμη παραμένει υπό διερεύνηση, ενόψει της αναμονής του πορίσματος των ποινικών ανακριτών.
Ένα χρόνο μετά και ακόμη είναι σε αναστολή κάθε πειθαρχική διαδικασία, ενόψει της αναμονής του πορίσματος των ποινικών ανακριτών σε ΥΚΕ και Αστυνομία.
Ένα χρόνο μετά σημειώνουμε μόνο με συνθήματα την 25η Νοεμβρίου για να διακηρύξουμε την αντίθεση μας και να καταδικάσουμε την βία κατά των γυναικών η οποία αντανακλά άμεσα στις παιδικές ψυχές, πληγώνοντας ανεπανόρθωτα την ύπαρξη τους και βιάζοντας κάθε μέρα τα συναισθήματα τους.
Γιατί αν η σωματική βία έχει ένα προσωρινό τέλος πριν την επανάληψη, η ψυχολογική βία παραμένει σταθερή και συνεχής στην ψυχή του ανηλίκου, μέχρι να τον οδηγήσει στην απελπισία... για μια κραυγή που δεν άγγιξε ποτέ τους «υπεύθυνους» κι ας φώναζε με όλη του την δύναμη...
Ένα χρόνο μετά και το μόνο που ακούσαμε ήταν η εκκωφαντική σιωπή!
Για τον Στυλιανό και κάθε Στυλιανό που ακόμη περιμένει δικαίωση στην γειτονιά των αγγέλων!
