Μοναχός, κτίτωρ της μονής της Πάτμου. Η μνήμη του τιμάται από την εκκλησία στις 16 Μαρτίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν τα ονόματα Χριστόδουλος, Χριστοδουλία και Χριστοδούλη.
Ο Χριστόδουλος, γεννήθηκε το 1020 στη Νίκαια της Βιθυνίας από ευσεβείς γονείς, τον Θεόδωρο και την Άννα. Το κοσμικό του όνομα ήταν Ιωάννης. Διακρίθηκε ανάμεσα στους συμμαθητές του για τον ζήλο του, την ευφυΐα του, το χρηστό του χαρακτήρα και τις άλλες αρετές του. Αργότερα, και με την ευγενική συνδρομή του αυτοκράτορα Αλέξιου του Κομνηνού, έκτισε το μοναστήρι της Πάτμου (αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο), όπου και μόνασε. Όμως, οι επιδρομές των Αράβων τον ανάγκασαν να καταφύγει στην Εύβοια, όπου και εκοιμήθη το 1101.
Το λείψανο του Οσίου Χριστοδούλου βρίσκεται στη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο.
