Κυρ, Νοε 24, 2024

Σπύρος Κυπριανού (1932-2002)

Σπύρος Κυπριανού (1932-2002)

Γεννήθηκε στη Λεμεσό στις 28 Οκτωβρίου 1932. Ήταν νυμφευμένος με τη Μιμή Κυπριανού και απέκτησαν δύο γιους, τους Αχιλλέα και Μάρκο.

Σπούδασε οικονομικές και εμπορικές επιστήμες στο City of London College και νομική στο Gray's Inn, απ’ όπου έλαβε πτυχίο νομικής το 1954. Ως φοιτητής στο Λονδίνο υπήρξε εκ των ιδρυτών της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Κυπρίων Αγγλίας (ΕΦΕΚΑ), της οποίας υπήρξε και ο πρώτος πρόεδρος (1953-1954). 

Τον Φεβρουάριο του 1952 ο Μακάριος τον διόρισε γραμματέα του στο Λονδίνο. Το 1954 ανέλαβε το Γραφείο της Κυπριακής Εθναρχίας στο Λονδίνο, με σκοπό κυρίως τη διαφώτιση της βρετανικής κοινής γνώμης για το κυπριακό ζήτημα. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου 1955-56, η δράση του εντάθηκε. Τον Ιούνιο του 1956 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Λονδίνο και μετέβη στην Ελλάδα συνεχίζοντας τον αγώνα του σε συνεργασία με την Πανελλήνια Επιτροπή Αυτοδιάθεσης Κύπρου(ΠΕΑΚ). Από τον Αύγουστο του 1956 ως το Μάρτιο του 1957 αντιπροσώπευσε την Εθναρχία Κύπρου στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Στη συνέχεια, αφού επανήλθε στην Αθήνα, του επετράπη λίγο αργότερα να επιστρέψει στο Λονδίνο, όπου και παρέμεινε μέχρι την υπογραφή των Συμφωνιών Ζυρίχης- Λονδίνου το 1959. Μέχρι τότε αναλάμβανε τη διεκπεραίωση «λεπτών αποστολών». 

Δύο ημέρες μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου (16-8-1960) στις 18 Αυγούστου του 1960 διορίστηκε από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Υπουργός Δικαιοσύνης και λίγες μέρες αργότερα Υπουργός Εξωτερικών.Εκπροσώπησε επανειλημμένα την Κύπρο στοΣυμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, στις συνόδους της Γενικής Συνέλευσης, ενώ παράλληλα συνόδευε τον Μακάριο σε χώρες Ευρώπης, Αφρικής, Ασίας και Αμερικής. Το Σεπτέμβριο του 1964 υπέγραψε στη Μόσχα τη Συμφωνία για μεγάλη στρατιωτική βοήθεια προς την Κύπρο. Η προμήθεια αυτή που έγινε «εν αγνοία» της ελληνικής κυβέρνησης υπήρξε η κύρια αιτία της πολιτικής κρίσης που ακολούθησε στην Ελλάδα. Το 1972, παραιτήθηκε από υπουργός, ύστερα από σοβαρή διαφωνία του με τη Χούντα των Συνταγματαρχών στην Ελλάδα. Τότε αποσύρθηκε από την πολιτική και περιορίστηκε στο επάγγελμα του δικηγόρου. Τον Αύγουστο του 1974 μετά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, αναλαμβάνει διεθνείς διπλωματικές αποστολές για την επίλυση του Κυπριακού, στην Ελλάδα, το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη

Στις 12 Μαΐου 1976 ίδρυσε το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗ.ΚΟ.), με κεντρώες φιλελεύθερες αρχές, ενώ στις εκλογές του 1976 εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής. Στις 3 Αυγούστου του 1977 με τον θάνατο του Μακαρίου ανέλαβε σύμφωνα με το Σύνταγμα, Προεδρεύων της Δημοκρατίας και ένα μήνα μετά στις 3 Σεπτεμβρίου 1977 εκλέχθηκε ομόφωνα Πρόεδρος της Δημοκρατίας για τη συμπλήρωση του υπόλοιπου της προεδρικής θητείας του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, που έληγε στις 27 Φεβρουαρίου του 1978. Στις προεδρικές εκλογές που ακολούθησαν την επομένη, την 28η Φεβρουαρίου 1978 επανεξελέγη αναγκαστικάαφού δεν υπήρχε άλλος ανθυποψήφιος. Στις προεδρικές εκλογές του 1983 επανεκλέγεται πρόεδρος με την υποστήριξη του ΑΚΕΛ

Το Δεκέμβριο του 1983, ο ΟΗΕ σε νέα προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού κάνει πρόταση στους εκπροσώπους και των δύο κυπριακών κοινοτήτων να μελετήσουν ένα νέο σχέδιο που θα επέτρεπε την επανάληψη των συνομιλιών γνωστό με την ονομασία "Δείκτες του Ντε Γκουεγιάρ". Απορρίφθηκε και αυτό το σχέδιο από τον Κυπριανού, παρότι προνοούσε για εδαφικό της Τ/Κ πλευράς ποσοστά 26-27% και παρά τη σθεναρή θέση περί αποδοχής του από τον πρώην συνεργάτη του, Υπουργό Εξωτερικών Ν. Ρολάνδη. Η αντίδραση του Ντενκτάς μετά την άρνηση του Κυπριανού υπήρξε αρκετά έντονη, δρομολογώντας τα διχοτομικά του σχέδια. Έτσι προχώρησε αδίστακτα, με παράλληλη καταγγελία στον ΟΗΕ, στη μονομερή και αυθαίρετη ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου, την οποία αναγνώρισε επίσημα μόνο η Τουρκία. Αντίθετα η Ελλάδα το χαρακτήρισε "Ψευδοκράτος".

Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ κάλεσε στις 1 Οκτωβρίου του 1984 τον Κυπριανού και τον Ντενκτάς να προσέλθουν στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη για ξεχωριστές μετ’ αυτόν συνομιλίες, οι λεγόμενες "εκ του σύνεγγυς συνομιλίες" (proximity talks), που πραγματοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο του 1984.

Μετά τις βουλευτικές εκλογές του 1996 εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Κύπρου. Το 1998 επανεκλέγεται με μεγάλη πλειοψηφία πρόεδρος του ΔΗΚΟ. Τον Οκτώβριο του 2000 παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου του ΔΗΚΟ, ενώ το 2001 αποσύρθηκε από την πολιτική σκηνή της χώρας. 

Το Γενάρη του 2000 υποβάλλεται σε χειρουργική επέμβαση ανοιχτής καρδιάς στις ΗΠΑ. Το Δεκέμβρη του ίδιου έτους υποβάλλεται σε νέα χειρουργική επέμβαση στο Λονδίνο, λόγω επιπλοκών από την προηγούμενη εγχείρηση. Τον Ιούνιο του 2001 ανακοινώνεται ότι πάσχει από μεταστατικό καρκίνο των οστών.

Απεβίωσε στις 12 Μαρτίου 2002

Listen Live