Αξίζει να μεταφερθεί κάνεις νοερά στην Ελλάδα της ημέρας εκείνης του 1940, όταν τα ραδιόφωνα και οι σειρήνες καλούσαν όλο το λαό στο υπέρτατο προσκλητήριο. Η φαντασία μου δεν μπορεί να συλλάβει όλες τις σκηνές που διαδραματίζονταν τότε στον ελληνικό χώρο, μα η περήφανη ακοή μου μπορεί να διακρίνει ολοκάθαρα τον υπέρηχο που αντιλαλεί μ’ ένα στόμα η φωνή της πατρίδας. Τρία γράμματα περικλείουν το ηθικό μεγαλείο του Έλληνα στις κρισιμότερες φάσεις της ιστορίας. ΟΧΙ. Μ’αυτή τη λέξη απάντησε ο ηρωικός λαός μας στο άγγελμα του πολέμου. Κι έσπευσε να υπερασπιστεί την πατρίδα του: τα σπίτια του, τις οικογένειες του, τη θρησκεία του, το έθνος ολόκληρο.
Στις δραματικές εκείνες ώρες δεν χρειάστηκε να χρονοτριβήσει, για να σκεφτεί την απάντηση του ο Έλληνας. Απράξε μόνο το όπλο του και σκαρφάλωσε στα βουνά της Πίνδου, για να προτάξει το στήθος του άφοβα στον εχθρό. Κανένας συμβιβασμός δεν ήταν αρκετός για την οπισθοχώρηση. Ούτε οι ασύγκριτα τεράστιες δυνάμεις του εχθρού σε εξοπλισμό και έμψυχο υλικό τον δείλιασαν. Ντύθηκε στο χακί κι έτρεξε με το σύνθημα «Αέρα.. αέρα...» ενάντια στον εχθρό. Η μακραίωνες εθνικές παραδόσεις της φυλής μας βρήκαν την πραγμάτωση τους για άλλη μία φορά. Ούτε ο Λεωνίδας φοβήθηκε τον Ξέρξη, ούτε κι ο Παπαφλέσσας τον Ιμπραήμ. Το ΟΧΙ του ‘40 ακούστηκε σαν εκείνο το ηρωικό «Μολών λαβέ» του Λεωνίδα, κι ακόμη σαν την απάντηση του τελευταίου των Παλαιολόγων: «Τήν δέ πόλιν ού δίδομεν».
Τι μεγαλείο ψυχής φωλιάζει μέσα στην αδούλωτη ελληνική ψυχή! Ένας αδύναμος Δαβίδ ερχόταν να πολεμήσει τον Γολιάθ. Εξαπλάσιοι εκείνοι από εμάς. Πάνοπλοι εκείνοι και εμείς σχεδόν, άοπλοι. Και όμως, οι αριθμοί δεν έπαιξαν κανένα ουσιαστικό ρόλο. Η λογική ξεπερνιέται πολλές φορές, με το ψυχικό σθένος. «Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία» θα πει ο ποιητής μας Α. Κάλβος. Αντιτάξαμε ολόκληρο το είναι μας ενάντια στην αδικία και την καταπάτηση ξένων συμφερόντων. Ποτέ δεν θελήσαμε να κατακτήσουμε ξένη ιδιοκτησία. Αμυνθήκαμε, για να υπερασπίσουμε το χώρο που μας άνηκε εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια. Γι’ αυτό άλλωστε επικρότησαν την προσπάθειά μας όλες οι δημοκρατικές συνειδήσεις της Ευρώπης. Φυσικά, δεν περίμενα να πάρω μια παρόμοια ανδραγαθία από μία χούφτα Έλληνες και εξεπλάγησαν, ενώ οι εχθροί μανιώθηκαν ακόμα περισσότερο. Ειχαν εξευτελιστεί στα μάτια του κόσμου ολόκληρου. Αμέσως τότε μας επιτέθηκε και η Γερμανία. Ήρθαν ύστερα σκληρές μέρες, βέβαια. Μα δεν έχει σημασία το τελικό αποτέλεσμα. Μία και μόνη στιγμή νίκης και ευτυχίας, που κερδήθηκε τίμια, μπορεί να σου προσφέρει τόση ικανοποίηση, όση δεν μπορείς να νιώσεις χρόνους ολόκληρους.
Η σημασία του αγώνα των 40-41 στις ελληνικές βουνοκορφές είχε τεράστια απήχηση στους φοβισμένους λαούς της Ευρώπης. Διαλύθηκε ο θρύλος του ακαταγώνιστου ‘Αξονα και άρχισε να θαμποφέγγει η ελπίδα για τη νίκη. Οι αλλεπάλληλες νίκες στα Αλβανικά σύνορα γελοιοποίησαν τους κομπασμούς της φασιστικής Ιταλίας. Οι απειλές του Ιταλού δικτάτορα, δεν πέρασαν πέρα από τα ελληνικά σύνορα. Η πίστη στον αγώνα και η αυτοθυσία πέτυχαν όσα δεν κατάφερε ο όγκος και ο αριθμός που διέθεταν οι αντίπαλες δυνάμεις. Η δημοκρατική ιδέα είχε κερδίσει για άλλη μία φορά τον αγώνα κατά της φασιστικής βίας.
Η Ελλάδα θεματοφύλακας των εθνικών της παραδόσεων μ’ αυτές τις ηρωικές πράξεις παραδίδει στους μεταγενέστερους μια βαριά ευθύνη και περιμένει από αυτούς να καταξιωσούν τη θέση τους μέσα στον ελληνικό χώρο οποιαδήποτε στιγμή κριθεί αυτό αναγκαίο.
