Σήμερα, Δευτέρα μετά την εορτή της Πεντηκοστής, γνωστή ως Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, η Εκκλησία μας εορτάζει τη φανέρωση στον κόσμο του Τρίτου προσώπου της Αγίας Τριάδος, του Αγίου Πνεύματος. «….Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν. …».
Ο Ένας Θεός αποκαλύπτεται στον κόσμο με τρεις υποστάσεις, Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα, δηλ. το Άγιο Πνεύμα είναι ένα από τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδας, το οποίο εκπορεύεται εκ του Πατρός αιώνια και πέρα από τα όρια του χρόνου. Αποστέλλεται, στον κόσμο την ημέρα της Πεντηκοστής, εν χρόνω, και από το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, τον Υιό και Λόγο του Θεού. Είναι ομοούσιο με τα πρόσωπα του Πατρός και του Υιού και, σύμφωνα με το Σύμβολο της Πίστεως, ίσο κατά τη λατρεία και την τιμή.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει: «Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος ξεπερνούν την ανθρώπινη λογική. Γι’ αυτό ας χαρούμε όλοι μαζί και σκιρτώντας από αγαλλίαση ας ανυμνήσουμε τον Κύριό μας. Γιατί η σημερινή ημέρα είναι για μάς εορτή και πανήγυρις. Πριν από λίγο καιρό εορτάσαμε το σταυρό, το πάθος και την Ανάσταση, και ύστερα από αυτά την Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στους ουρανούς. Σήμερα φθάσαμε στην κορωνίδα των εορτών, και βρισκόμαστε πια στην πραγματοποίηση των επαγγελιών του Κυρίου.
Χάρη στη δύναμη του Αγίου Πνεύματος, απαλλαχτήκαμε από τις αμαρτίες και ξεπλύναμε την ψυχή μας από κάθε ρύπο. Ενώ ήμαστε άνθρωποι, γίναμε άγγελοι, χωρίς να αλλάξει η φύση μας, αλλά, κι αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο, διατηρήσαμε την ανθρώπινη φύση μας και με αυτή επιδείξαμε αγγελική συμπεριφορά».
Επισημαίνει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Το Άγιο Πνεύμα πάντοτε υπήρχε και υπάρχει και θα υπάρχει, δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, αλλ’ είναι πάντοτε ενωμένο και αριθμείται μαζί με τον Πατέρα και τον Υιό».
«Τὴν μεθέορτον, πιστοί, καὶ τελευταίαν ἑορτὴν ἑορτάσωμεν φαιδρῶς· αὕτη ἐστὶ Πεντηκοστή, ἐπαγγελίας συμπλήρωσις καὶ προθεσμίας· ἐν ταύτῃ γὰρ τὸ πῦρ τοῦ Παρακλήτου εὐθὺς κατέβη ἐπὶ γῆς, ὥσπερ ἐν εἴδει γλωσσῶν, καὶ Μαθητὰς ἐφώτισε καὶ τούτους οὐρανομύστας ἀνέδειξε. Τὸ φῶς ἐπέστη τοῦ Παρακλήτου καὶ τὸν κόσμον ἐφώτισε.»
Έτσι, με την αποφυγή της νηστείας, διδάσκονται οι πιστοί ακόμη μια φορά, μέσα στην πορεία του εκκλησιαστικού έτους, ότι η νηστεία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά είναι μέτρο άσκησης και εγκράτειας για απόκτηση των αρετών εν Αγίω Πνεύματι.
