Ένας από τους 12 μαθητές του Χριστού, γνωστός και με το προσωνύμιο «Ο Μικρός» για να διακρίνεται από τον έτερο μαθητή του Χριστού, Ιάκωβο τον Πρεσβύτερο.
Η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 9 Οκτωβρίου, από την Αγγλικανική την 1η Μαΐου και από την Καθολική Εκκλησία στις 3 Μαΐου.
Ο Ιάκωβος ήταν γιος του Αλφαίου και γεννήθηκε στη Γαλιλαία. Σύμφωνα με την παράδοση δίδαξε το Ευαγγέλιο στην Παλαιστίνη και την Αίγυπτο, καθώς επίσης και στις ενδιάμεσες περιοχές. Η Καινή Διαθήκη δεν παρέχει περισσότερες πληροφορίες για το πρόσωπο και το έργο του.
Μαρτύρησε με σταυρικό θάνατο στην Οστρακίνη της Κάτω Αιγύπτου περί το 62 μ.Χ.
Στη Δυτική Χριστιανοσύνη ο Απόστολος Ιάκωβος του Αλφαίου είναι προστάτης της Ουρουγουάης, των φαρμακοποιών και των πιλοποιών.
