Οι Interogators, οι ανακρίσεις και η πορεία τους.
Από μικρός όταν πρωτοείδα δημοσιευμένες κάποια σειρα φωτογραφιών από ανάκριση στην Ομορφίτα άρχισα να προβληματίζομαι για τη φύση και την τύχη των ανθρώπων ανακριτών της Αποικιοκρατίας.
Με τον καιρό ψηφίδα ψηφίδα μελέτησα την παρουσία αποικιοκρατικών ανακριτών και συλλεκτών πληροφοριών ανά την οικουμένη ολόκληρη κατα την περίοδο από την έναρξη το εικοστού αιώνα μέχρι την ειρήνευση στη Βορειό Ιρλανδία.Η εργασία αυτή με βοήθησε να μελετήσω με νηφαλιότητα και ευρύτερη θέαση τη μάχη των πληροφοριών και το ανακριτικό έργο στην Κύπρο από το 1931 μέχρι το τέλος του Αγώνα της ΕΟΚΑ το 1959.
Η επιμόρφωση είκοσι στελεχών του ειδικού κλάδου το 1954 αποτελεί την απαρχή των προσεγγίσεων στην Κύπρο στον τομέα της συγκεντρωσης πληροφοριών με
ανθρωπιστικά και ηθικά ελεγχόμενους τρόπους και τεχνικες ανακρίσεως.Είχε προηγηθεί μια κινητικότητα εκμαιευσης πληροφοριών στην Αθήνα όπου τα κλιμάκια πληροφοριών των Βρεττανών και των Αμερικάνων αναπτύσσουν προηγμένες για την εποχή μεθοδους τεχνολογικές για παρακολουθήσεις ενώ αξιοποιούν και τα κεκτημένα των συνεργασιών του Β Παγκοσμίου Πολέμου και του αιματηρού Εμφυλίου.
Η αλήθεια όμως ήταν σκληρή για τους Βρεττανούς . Η απώλεια πολλαπλών εγκαταστάσεων και βάσεων στη Μεσόγειο στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή δεν τους
άφηνε να αξιολογήσουν με νηφαλιότητα το Κυπριακό αίτημα Αυτοδιάθεσης.Ο οικονομικός χειρισμός της νήσου ιδιαίτερα των ορεινών όγκων ήταν σκληρός χωρίς τη μορφοποίηση οικονομικής απελευθέρωσης.Αυτό δυσκόλευε τον πληροφοριακό χειρισμό της πλειοψηφίας των κατοίκων της υπαίθρου και των βουνών
Έτσι η απόφαση για άρνηση του διαλόγου για αυτοδιάθεση στο τέλος του 1954 ενεργοποιούσε τις πρώτες ενέργειες αναδόμησης του Ειδικού κλάδου και τη σταδιακή άφιξη από διάφορούς χώρους δράσης επιχειρησιακών πρακτόρων και των μυθικών interogators που θα κατέφθαναν, τουλάχιστόν το πρώτο κύμα , οργανωμένοι στο δευτερο εξάμηνο του 1955.
Βέβαια οι πολυάριθμές ενέργειες ανάπτυξης νέων κέντρων πληροφοριών και σταδιακά ανακριτηρίων είναι κυρίως έργο του κυβερνήτη Χαρτιγκ και μιας ομάδας στενών συνεργατών του.Αυτοί θα κτίσουν σταδιακά μια σειρά κέντρων σε ολόκληρη την Κύπρο με τη συνδρομή της Αστυνομίας του Βρεττανικού Στρατού και του νεοσύστατού Σώματός επικουρικών. Τα περιφερειακά κέντρα δεν θα λειτουργούν όλα με επαγγελματίες ανακριτές.Αυτό θα οδηγήσει σε μια σειρα ανεξέλεκτων ανακριτηρίων με κάποια επιχειρησιακα αποτελέσματα για τους Βρεττανούς και πολυαριθμά δεινά για τους Έλληνες της Κύπρου.
Βασικό κέντρο των ανακριτών και μιας αρκετά πολυάριθμής όμάδας συνεργατών που προσετέθησαν σταδιακά ήταν οι Αστυνομικές εγκαταστάσεις της Ομορφίτας.Στη διεθνή βιβλιογραφία αυτό το κέντρο και το συνδεδεμένο δίκτυο ανακριτηρίων που συχνά του παρέπεμπε κρατούμενα πρόσωπα άνδρες και γυναίκες για πρόσθετους βασανισμούς και ανείππωτα μαρτύρια.
Ονόματα και φωτογραφίες αρκετών ανακριτών έχουν πλέον δημοσιευθει σε πρώτη οργανωμένη μορφή μετά το 1970 και έχουν αναπαραχθει χωρίς έντονή ερευνητική εμβαθυνση.Ιστορικά και ερευνητικά το μυστήριο των πολλαπλών προελευσεων του ανακριτικου σωματος αρχίζει να φωτίζεται μερικώς από μαρτυρίες και έγγραφα ιδιαιτέρως τα γνωστά ως κενυατικά.
Η ιστορική έρευνα σίγουρα θα αποκριθεί κι γι αυτό το ακανθώδες πεδίο της ιστορίας μας.
Η πορεία των ανακριτών και οι ειδικοι κλάδοι στις αποικίες
________________________
Μετα τον Β Παγκόσμιο πόλεμο και τα κινήματα αποαποικιοποίησης αριθμός ανακριτών και επιχειρησιακών ενισχύουν τους τοπικούς ειδικούς κλάδους και τις υπηρεσίες πληροφοριών.
Η ιστορική έρευνα καθώς και μαρτυρίες πρωταγωνιστών περιγράφουν και τοποθετούν σε συγκεκριμένες περιοχές αποικιών πρόσωπα , μονάδες και αστυνομικές
διοικήσεις.
Με προσεχτική μελέτη των πολλών πλέον πηγών μπορούμε με προσοχή να ιχνήλατήσουμε την πορεία αρκετών στρατιωτικών και αστυνομικών ανακριτών και
πρακτόρων από και προς την Κύπρο.
Οι σταθμοί ειναι συχνά πολλοί και οι βαθμοι διοικησης και δράσης ποικίλοι.Κένυα,Κύπρος,Μάλαγα,Ατεν,Βιετνάμ, Σαραγακ,Βόρειος Ιρλανδία....
Η ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ Σ ΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΟΡΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗ
Συζητώντας για τους ΑΝΑΚΡΙΤΕς ερευνουμε τον ανακριτικα μαρτυρησαντα Ευαγόρα Παλληκαρίδη και συγκεντώνοντας μια σειρά μαρτυριών μα και διηγησεων από
συντοπίτες μου ιχνογραφήσαμε και τον Γολγοθά του Ευαγόρα από το βράδυ της συλλήψεως του μέχρι την προσαγωγή του στο Δικαστήριο.Μια απίστευτης σκληρότητας διαδικασία ανακρίσεων που είχε μεγάλη διαρκεια και πολυάριθμους σταθμους. Κυριολεκτικά έσερναν ένα δεκαοκταχρονο παιδί αντρείο και πρόωρα ώριμο από στατόπεδο σε στρατοπεδο και από θαλαμο βασανισμου σε άλλα παραπήγματα κολαστήρια.Μέχρι να φτάσει στην Ομορφίτα και στους επαγγελματίες βασανιστες είχε υποστει τα πάνδεινα χωρίς να λυγίσει.Στην Ομορφίτα με τσακκισμένα τα μάτια και κακοποιημένη τη σπονδυλική στήλη έδωσε μαθήματα ήθους και αντοχής. Αφού βασανιστηκε με ακρότητα με τους ηλεκτρικους δυνατους λαμπτήρες προσώπων, στην απάνθρωπη ακολουθία των πέντε τεχνικών βασανισμου που έφεραν οι ανακριτες απο την Κένυα για να την εξελίξουν στα σώματα των παιδιών και των νέων μας ο Ευαγόρας άντεξε και τη γεμάτη σωματικους πόνους
μοναξιά κατα τον εγκλεισμό στο δωματίο "αναρρωσης", σκοτεινή επούλωση πληγών για περιπου επτα μερονυχτα. Αυτή ήταν η τακτική των πεπολιτισμένων...
Αυτός ο μήνας απάνθρωπών βασανισμών μπορει και περισσότερο.Ίσως σχεδόν δυο μήνες .Δεν ερευνήθηκε σε βάθος για να προβληθει το μεγαλείο του ποιητη ,του
δισκοβόλου , του επαναστάτη του συνειδητά ανυπότακτου στην Αποικιοκρατία του αντάρτη δασών .Του ΕΛΛΗΝΑ ΝΗΣΙΩΤΗ ακόλουθου του Διονύσιου Σολωμου.Του Ορθοδοξου Χριστιανου πουχε στο σακκάκι του μια εικόνα του Χριστού και μια μικρή ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ.
Μετά από όλους τους βασανισμους είχε το κουράγιο να σταθει στο Δικαστήριο των Βρεττανών και να εξηγηθει ωσαν Μακρυγιάννης ωσαν Διονύσης Καρδιανός.Ως Έλληνας Κύπριος που ηγάπα και ποθούσε την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ έπραξε ως αντάρτης.
Δεν τους άφησε να δώσουν τας δικαστικας τους παραστάσεις
Μετά απο όλη αυτή τη σταυρωση είχε το κουράγιο να τραγουδα και να ψέλνει τις τελευταίες οκτω ώρες του βίου του μέχρι να τον κοινωνήσει ο παπα Αντώνης να πει τους τελευταίους του πόνους και να κρατήσει το σταυρό του στο στήθος του.
Ο Ευαγόρας ο εσταυρωμένος ο της αγάπης και του αγνού έρωτος ρωμαλέος έφηβος περπάτησε μετά την εντεκάτην νυχτερινή στο ικριωμα χωρις να δειλιάσει μπρος στους δήμιους με το Διονύσιο Σολωμό σύντροφο τραγουδώντας με την ευχή να είναι ο τελευταίος της αγχόνης.
Ευαγόρα...
Μεσάνυχτα και λιγοστοι μείναμε
Να δανειστούμε λίγη απ την καρδια σου
το πυρωμα εννοώ
το Φως σου
για τους δύσκολούς χειμώνες.
Α ρε αδέρφι μας λεβεντικο.
Επλουμισες μας
ΑΓΑΠΗΝ ΕΡΩΤΑΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ...