ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ κ.ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ ΣΤΟ CYPRUS FORUM - CITIES
Εκ μέρους των συνδιοργανωτών, του ΜΚΟ ΟΞΥΓΟΝΟ, του Δήμου Λεμεσού και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, σας καλωσορίζω στο CYPRUS FORUM – CITIES, που έχει ως θέμα το ρόλο και τις προκλήσεις των πόλεων και των κοινοτήτων στη σύγχρονη εποχή.
Υπάρχουν 2 αλληλένδετα μεταξύ τους στοιχεία που χαρακτηρίζουν την εποχή μας. Το πρώτο είναι η ανάγκη αντιμετώπισης προβλημάτων που απασχολούν τον πλανήτη μας σε παγκόσμιο επίπεδο, τα οποία απαιτούν δράσεις επίσης σε παγκόσμιο επίπεδο. Προβλήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η παγκόσμια οικονομική κρίση που εξελίσσεται σε κοινωνική κρίση, οι μεταναστευτικές ροές και άλλα.
Το δεύτερο στοιχείο, είναι το ότι η αποτελεσματική εφαρμογή λύσεων σε αυτά τα προβλήματα περνά μέσα από την εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών, την εμπλοκή των πολιτών. Γιατί τα μέτρα αυτά, για να είναι αποτελεσματικά, χρειάζονται ευρύτατες κοινωνικές συναινέσεις, που για να εξασφαλιστούν χρειάζεται η ενεργός εμπλοκή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Οι πόλεις έχουν κάθε λόγο να θέλουν να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα, γιατί η λύση των προβλημάτων αυτών εξυπηρετεί ένα βασικό στόχο: τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων που ζουν σε αυτές.
Συνεπώς ο ρόλος των πόλεων, στην προώθηση αποτελεσματικών λύσεων στα προβλήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα, ουδέποτε υπήρξε πιο σημαντικός από αυτόν που καλούνται να διαδραματίσουν σήμερα.
Οι πόλεις βρίσκονται σε μοναδική θέση για να προωθήσουν λύσεις σε πιεστικά κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα του σήμερα και του αύριο. Μια διαδικασία που απαιτεί δημιουργικότητα, συνεργασίες και συνέργειες, χρήση καινοτόμων τεχνολογιών και προπαντός σκέψη έξω από το κουτί.
Υπάρχει μια βασική προϋπόθεση για να μπορέσουν οι πόλεις να διαδραματίσουν αυτό το ρόλο: να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα μέσα. Συνεπώς τίθεται θέμα ενίσχυσης των πόλεων σε ότι αφορά τις θεσμικές τους δυνατότητες και τους διαθέσιμους πόρους τους, και αυτό αφορά όλες τις πόλεις σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό.
Το γεγονός αυτό, έχει γίνει απόλυτα αντιληπτό από τη Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία προσπαθεί να προωθήσει προγράμματα που να δίνουν στις πόλεις, αυτές τις αυξημένες δυνατότητες. Ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι και η Αποστολή Πόλεων, ένα πολύ φιλόδοξο Σχέδιο που έχει σχέση με την πιο μεγάλη ίσως πρόκληση σε παγκόσμιο επίπεδο, την κλιματική αλλαγή.
Οι πόλεις συμβάλλουν σε ένα ποσοστό πέραν του 70% στην εκπομπές αερίων και συνεπώς ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις αστικές δράσεις. Αυτός είναι ο λόγος που η ΕΕ αποφάσισε να στηρίξει τις πόλεις στην επιτάχυνση του πράσινου και ψηφιακού μετασχηματισμού τους, μέσα από το μεγαλύτερο σε έκταση και χρηματοδοτικές δυνατότητες πρόγραμμα, το -EU- Mission Cities.
Αυτό το πρόγραμμα, έχει ως στόχο την Κλιματική Ουδετερότητα και το καθεστώς Έξυπνης Πόλης μέχρι το 2030, για 100 πόλεις της ΕΕ, οι οποίες έχουν επιλεγεί μέσα από μια ανταγωνιστική διαδικασία. Αυτές οι πόλεις θα λειτουργήσουν ως κόμβοι πειραματισμού και καινοτομίας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους έως το 2050, που είναι και ο στόχος της Πράσινης Συμφωνίας.
Η πόλη μας, ζήτησε να ενταχθεί στο πρόγραμμα των 100 πόλεων, θεωρώντας υποχρέωση της να συμμετάσχει πιο ενεργά στην παγκόσμια προσπάθεια αντιμετώπισης της πιο μεγάλης κρίσης του πλανήτη μας, της κλιματικής αλλαγής. Η επιλογή της Λεμεσού στο πρόγραμμα των 100 πόλεων μας ικανοποιεί, αλλά ταυτόχρονα βάζει πάνω στους ώμους μας ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα και μια τεράστια πρόκληση.
Μας δίνεται όμως μια ιστορική ευκαιρία για μια μεταμόρφωση, ένα μετασχηματισμό της τοπικής κοινωνίας μας προς όφελος των πολιτών, οι οποίοι θα έχουν να επωφεληθούν από μια σειρά από οφέλη: ενεργειακή απόδοση, ήπιοι τρόποι διακίνησης, καλύτερη ποιότητα του αέρα, υγιέστερος τρόπος ζωής.
Ο Δήμος Λεμεσού ανέλαβε ήδη δράση για τη σύνταξη της «Σύμβασης της πόλης για το κλίμα», η οποία θα περιλαμβάνει την στρατηγική, τα έργα και το επενδυτικό πλάνο σε 5 θεματικές ενότητες:
Ενέργεια
Κτίρια
Μεταφορές
Κυκλική Οικονομία
Ακτές και θάλασσες
Για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη της στρατηγικής της Λεμεσού για την κλιματική ουδετερότητα ο Δήμος μας έχει προχωρήσει στην κινητοποίησή όλου του σχετικού οικοσυστήματος: κυβερνητικά τμήματα, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς, φορείς, εταιρείες και επενδυτικούς οργανισμούς. Παράλληλα, με έμφαση στη συμμετοχική προσέγγιση, οι πολίτες θα ενθαρρυνθούν μέσα από μια σειρά από δημόσιες διαβουλεύσεις και άλλες δράσεις να αναλάβουν ενεργό ρόλο για να οδηγήσουν τη μετάβαση της πόλης της Λεμεσού στην κλιματική ουδετερότητα ως συν-σχεδιαστές, συν-δημιουργοί, συν-υλοποιητές και συν-δικαιούχοι.
Η επιτυχία της συμμετοχής μας στο πρόγραμμα αυτό, έχει πολλές προϋποθέσεις, οι πιο στρατηγικές όμως είναι 2:
Η πρώτη προϋπόθεση αφορά στη συνεργασία και στήριξη από το κεντρικό κράτος και η ένταξη των δράσεων του προγράμματος MISSION CITIES μέσα στο συνολικό κρατικό σχεδιασμό για την κλιματική αλλαγή. Η παρουσίαση σας στο σημερινό συνέδριο, κύριε Πρόεδρε, δείχνει την ισχυρή πολιτική βούληση για στήριξη των στόχων του προγράμματος αλλά και της ΤΑ γενικότερα.
Η δεύτερη εξίσου σημαντική προϋπόθεση είναι η συνεργασία μεταξύ των δήμων μας. Αυτή η συνεργασία θα πρέπει να εμπεδωθεί μέσα από τη δημιουργία ενός Δικτύου Κυπριακών Πόλεων για την Κλιματική Ουδετερότητα. Μέσα από αυτό το δίκτυο, όλες οι πόλεις και οι κοινότητες θα έχουν την ευκαιρία της αξιοποίησης των θετικών αποτελεσμάτων των δράσεων που θα προωθηθούν και θα εφαρμοστούν μέσα από το MISSION CITIES. Ο Δήμος μας επεξεργάζεται πρόταση, στα πρότυπα του Δικτύου Ελληνικών πόλεων στο οποίο εντάχτηκε και η Λεμεσός, πρόταση την οποία θα θέσουμε ενώπιον όλων των δήμων της Κύπρου.
Δεν έχω αμφιβολία ότι η πρόταση αυτή θα αγκαλιαστεί από όλους, γιατί το Mission Cities και η κλιματική ουδετερότητα δεν είναι θέμα της Λεμεσού, είναι θέμα όλης της Κύρου και ασφαλώς όλης της Ευρώπης.
Ευχαριστώ όλους όσοι με προθυμία ανταποκρίθηκαν και θα συμμετάσχουν στα διάφορα πάνελ συζητήσεων σήμερα.
Ευχαριστώ, τέλος όλους εσάς που μας τιμάτε με την παρουσία σας και δίνετε στο συνέδριο αυτή την πρέπουσα αξία.
Σας ευχαριστώ.
