Την αναστολή των εργασιών στον παιδότοπο του Κήπου Λεμεσού και διαβούλευση για την ανάπλαση του Κήπου ζήτησαν βουλευτές, ακαδημαϊκοί και οργανωμένα σύνολα την Πέμπτη, με τον Δήμαρχο Λεμεσού να αναφέρεται σε απόφαση Διοικητικού Δικαστηρίου ότι δεν συντρέχουν λόγοι για αναστολή των εργασιών.
Σε μία μακρά συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, βουλευτές, ο Δήμαρχος και μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Λεμεσού, εκπρόσωποι κρατικών υπηρεσιών, του ΕΤΕΚ, ακαδημαϊκών, περιβαλλοντικών οργανώσεων και της κοινωνίας των πολιτών, συζήτησαν το θέμα ανάπλασης στον Δημόσιο Κήπο Λεμεσού, έπειτα από εισήγηση της Βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Αλεξάνδρας Ατταλίδου. Οι πλειοψηφία των συμμετεχόντων ζήτησε την αναστολή των έργων που πραγματοποιούνται για την ανάπλαση του παιδότοπου που βρίσκεται στον χώρο του Κήπου αλλά και να σταματήσει ο κερματισμός, όπως είπαν, των έργων που γίνονται, ούτως ώστε να υπάρξει μια αθροιστική αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Απαντώντας στις επικρίσεις, ο κ. Νικολαΐδης είπε ότι ο δημοκρατικός διάλογος επιβάλλεται, αλλά ο συγκεκριμένος «είχε το στίγμα υπερβολών». Πρόσθεσε ότι έχουν λεχθεί αρκετές ανακρίβειες, και, ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί κανένα πλαστικό στον παιδότοπο, ενώ δεν έχει κοπεί ούτε ένα δέντρο. Είπε ακόμη ότι κανένας δεν μπορεί να στερήσει από ένα Δημοτικό Συμβούλιο το δικαίωμα να κάνει ένα παιδότοπο. Σε ότι αφορά τα αίτηματα για αναστολή των εργασιών ο κ.Νικολαϊδης ξεκαθάρισε πως έγινε σχετικό αίτημα προς το Διοικητικό Δικαστήριο και υπήρξε απόφαση ότι δεν συντρέχουν λόγοι για αναστολή των εργασιών.
Αυτούσια η ομιλία του κ.Νικολαϊδης στην Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής:
Ευχαριστώ για την πρόσκληση και την ευκαιρία να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα για ένα θέμα για το οποίο υπήρξε τις τελευταίες εβδομάδες αρκετή σύγχυση και παραπληροφόρηση.
Μετά από 100 και πλέον χρόνια ζωής του Δημόσιου Κήπου, ήταν ευρύτατη η άποψη στην πόλη μας για την ανάγκη αναβάθμισης του, πάντα μέσα στα πλαίσια της ιστορικότητας του και της σημασίας του ως του μεγαλύτερου πνεύμονα πράσινου στην πόλη.
Απηχώντας την ανάγκη αυτή, το Δημ. Συμβούλιο Λεμεσού, το 2010, εκπόνησε, ως μέρος των αντισταθμιστικών παρακείμενης ανάπτυξης, μια προκαταρκτική μελέτη αναβάθμισης του.
Δέκα περίπου χρόνια μετά, το νυν δημοτικό ανέθεσε, με βάση τις νενομισμένες διαδικασίες, την επικαιροποίηση του προκαταρκτικού αυτού σχεδιασμού σε ιδιώτη αρχιτέκτονα/πολεοδόμο, μέλος του ΕΤΕΚ.
Στο γενικό προκαταρκτικό σχέδιο (Master Plan) που ετοιμάστηκε δεν προβλέπονται ουσιώδεις παρεμβάσεις στο χώρο και ούτε αλλάζει ο ιστορικός χαρακτήρας του Δημοσίου Κήπου. Αντίθετα, και παρόλο που δεν εκπονήθηκε λεπτομερής σχεδιασμός, προβλέπεται ουσιαστική αναβάθμιση του φυτικού υλικού με παράλληλη δημιουργία θεματικών ενοτήτων.
Πρώτο ερώτημα: Γιατί δεν έγινε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για αυτό το γενικό προκαταρκτικό σχέδιο . Απλά γιατί η πρόθεση του Δήμου δεν ήταν να πραγματοποιήσει ουσιώδεις παρεμβάσεις στο χώρο ούτε και να αλλάξει τον ιστορικό του χαρακτήρα. Ο σεβασμός της ιστορικότητας του χώρου επέβαλλε και επιβάλλει τη διατήρηση τόσο της χωροταξικής διαμόρφωσης όσο και των δραστηριοτήτων/χρήσεων του δημόσιου κήπου στην αρχική τους μορφή. Διατηρείται το κηποθέατρο, διατηρείται ο ζωολογικός κήπος, π παιδότοπος, οι κήποι κλπ.
Δεύτερο ερώτημα: Γιατί δεν έκανε ο Δήμος δημόσια διαβούλευση για την αναβάθμιση του Δημόσιου Κήπου; Όπως κατ’ επανάληψη είπαμε, και το τονίζω και τώρα: Ο Δήμος Λεμεσού, έχει πρόθεση πριν την οποιαδήποτε ωρίμανση των σχετικών σχεδιασμών του γενικού προκαταρκτικού σχεδιασμού να θέσει το προαναφερόμενο εν λόγω σχέδιο σε δημόσια διαβούλευση.
Σημειώστε ότι ο Δήμος ανάρτησε στην ιστοσελίδα του το επικαιροποιημένο γενικό προκαταρκτικό σχέδιο από τον Αύγουστο του 2021 και το κυκλοφόρησε μέσα στα πλαίσια του περιοδικού του Δήμου ΕΝ ΟΙΚΩ σε 8000 υποστατικά, συλλόγους, κλπ.
Να αναφέρω ότι ο Δήμος μας πιστεύει απόλυτα στη δημόσια διαβούλευση και ακολουθεί κατά γράμμα τη νομοθεσία και τους κανονισμούς. Τα τελευταία 6 χρόνια έχει κάνει πέραν των 2 διαβουλεύσεων για έργα που είχε πρόθεση να εκτελέσει.
Ενδεικτικά να αναφέρω:
1. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΟΝΑ
2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΟΜΟΝΟΙΑΣ ΖΑΚΑΚΙ
3. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Α
4. ΕΝΑΕΡΙΟΣ
5. ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΣΟ
6. ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΕΜΕΣΙΑΝΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ
7. ΣΠΙΤΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
8. ΠΛΑΤΕΙΑ ΗΡΩΩΝ
9. ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΜΙΣΙΑΛΟΥΛΗ ΚΑΒΑΖΟΓΛΟΥ
10. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
11. ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ
12. ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΙΤΗ ΚΟΥΔΟΥΝΑΡΗ
13. ΠΛΑΤΕΙΑ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ
14. ΚΕΝΤΡΟ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
15. ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΠΛΟΥΤΗ ΣΕΡΒΑ
16. ΠΑΡΚΟ ΟΔΟΥ ΓΚΟΓΚΕΝ
17. ΓΗΠΕΔΟ ΑΕΤΟΥ
18. ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΣ
Να αναφέρω κάτι το ενδεικτικό. Για όλα αυτά τα έργα, που αλλάζουν μια κατάσταση που επικρατεί για χρόνια, υπήρξαν στην αρχή σε όλα αντιδράσεις. Κατά γενικό κανόνα, όταν τελειώσουν και δει ο κόσμος το έργο και το κατανοήσει, και αντιληφθεί το όφελος, τότε έρχεται και η αποδοχή του.
Να πάμε στο δεύτερο θέμα, το θέμα του παιδότοπου.
Πρόκειται για ένα παιδότοπο (σε μια συνολική έκταση 4000 τμ) , όπου τα παιχνίδια καταλαμβάνουν μια έκταση περίπου 2,500 τ.μ (περίπου το 5% του συνόλου των πέραν των 60,000 τ.μ. του Δημόσιου κήπου),ο οποίος εδώ και δεκαετίες δεν υπέστη καμιά ουσιαστική αναβάθμιση και αντικατάσταση των παιγνιδιών, εξ’ ου και η πολύ χαμηλή επισκεψιμότητα του.
Αυτός λοιπόν ο παιδότοπος χρειαζόταν ανανέωση ώστε να πληροί όλες τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές ενός σύγχρονου παιδότοπου. Να σημειώσω ότι ο Δήμος μας, ανάλογα και με τις δυνατότητες του, προχωρεί πάνω σε μόνιμη βάση στη βελτίωση και ανανέωση των 104 δημόσιων παιδότοπων της πόλης. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την αναβάθμιση του παιδότοπου αυτού, και μάλιστα συμπεριέλαβε στους προϋπολογισμούς του για το 2019, ένα ποσό €100,000.
Περί τον Σεπτέμβριο του 2019, μας πλησίασε μια ομάδα 3 ανθρώπων που ζουν με τις οικογένειες τους και εργάζονται στη Λεμεσό με την πρόταση να αναλάβουν πλήρως με ιδιωτική δωρεά την αναβάθμιση και τον εμπλουτισμό του υφιστάμενου παιδότοπου του δημόσιου κήπου. Μια δωρεά χωρίς καμιά προϋπόθεση και χωρίς κανένα αντάλλαγμα (όπως φαίνεται και από τη σχετική συμφωνία Δήμου-δωρητών).
Πριν από την εξέταση και αποδοχή της δωρεάς, οι δωρητές ανέθεσαν σε μελετητική ομάδα αποτελούμενη από προσοντούχους επαγγελματίες (αρχιτέκτονα, μηχανικό και ειδικό τοπίου), μέλη του ΕΤΕΚ, την εκπόνηση λεπτομερών σχεδίων αναβάθμισης του παιδότοπου περιλαμβανομένης και της εφαρμογής όλων των απαιτούμενων προτύπων ασφαλείας, σε σχέση τόσο με το δάπεδο όσο και με τον εξοπλισμό (παιχνίδια).
Εφόσον τα παραπάνω έτυχαν μελέτης, που διήρκησε πέραν των 2 ετών, και έγκρισης των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου, η πρόταση για την παραχώρηση της δωρεάς για αναβάθμιση του παιδότοπου τέθηκε ενώπιων του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου το οποίο ομόφωνα αποφάσισε την αποδοχή της, όπως θα έκανε κάθε δημοτικό συμβούλιο που σέβεται τα ταμεία του δήμου και θέλει την ευημερία και την χαρά των παιδιών.
Να αναφέρω ότι η αρχική πρόθεση των δωρητών ήταν να κάνουν μια δωρεά της τάξεως των €300,000, η οποία όπως ανέβηκε με τις αλλεπάλληλες μελέτες τους στο €1,700,000. (+500,000 ΦΠΑ που θα μπουν στα ταμεία του κράτους).
Πρέπει να τονιστεί, πως η δωρεά της παιδικής χαράς, αφορά μόνο την αναβάθμιση του υφιστάμενου παιδότοπου και αποτελεί ένα ξεχωριστό κομμάτι που μπορεί να συμπίπτει σχεδιαστικά και χρονικά με το γενικό προκαταρκτικό σχέδιο αλλά ουδεμία σχέση έχουν τόσο οι δωρητές όσο και η δωρεά τους με τον εκσυγχρονισμό άλλων τμημάτων του Δημόσιου Κήπου, άρα και του γενικού προκαταρκτικού σχεδίου.
Εγέρθηκαν κάποια ερωτήματα σχετικά με τον παιδότοπο:
Πρώτο ερώτημα: Γιατί δεν έγινε δημόσια διαβούλευση για τον παιδότοπο; Για τον απλούστατο λόγο ότι ήταν μια δωρεά που δεν αφορούσε αλλαγή χρήσης στην συγκεκριμένη περιοχή. Ήταν παιδότοπος και παραμείνει παιδότοπος. Κανένας δήμος δεν κάνει δημόσια διαβούλευση για αναβάθμιση δημοτικών παιδότοπων.
Δεύτερο ερώτημα: Πάρθηκαν όλες οι Απαιτούμενες άδειες /εγκρίσεις; Οι Δήμοι, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους, μεριμνούν για την συντήρηση/αναβάθμιση υφιστάμενων πλατειών/παιδότοπων κάτι για το οποίο δεν απαιτείται αδειοδότηση. Όλες οι σχετικές εργασίες ασφαλώς ελέγχονται από τις υπηρεσίες του Δήμου. Και στην περίπτωση της αναβάθμισης του παιδότοπου στο Δημόσιο Κήπο, επιπρόσθετα, όλες οι εργασίες/αναβαθμίσεις, επιβλέπονται από προσοντούχους μηχανικούς /αρχιτέκτονες, μέλη του ΕΤΕΚ.
Δώσαμε και τις δέουσες διευκρινήσεις και στο Τμήμα Περιβάλλοντος, ότι η ανάγκη για μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον απαιτείται για θεματικά πάρκα, όπως ο Δημόσιος Κήπος ως σύνολο του, και όχι για τον παιδότοπο που δεν εμπίπτει στον ορισμό των θεματικών πάρκων.
Είναι αυτονόητο ότι για σκοπούς συντήρησης/αναβάθμισης υφιστάμενων πλατειών/παιδότοπων πρέπει να γίνονται και οι ελάχιστες αναγκαίες υποδομές για τη δημιουργία θεμελιώσεων, δαπέδων ασφαλείας κλπ., σύμφωνα με τα ισχύοντα ευρωπαϊκά πρότυπα, κάτι που είναι απαραίτητο για να εξασφαλίζεται η ασφαλής χρήση /λειτουργία των χώρων/παιδότοπων.
Τρίτο ερώτημα: Τι επιπτώσεις θα έχει η αναβάθμιση του παιδότοπου στο φυσικό περιβάλλον και στο πράσινο; Ο σχεδιασμός δεν προβλέπει να επηρεαστεί κανένα δέντρο. Τα δέντρα, αποτελούν βασικό μέρος του έργου αναβάθμισης της παιδικής χαράς. Παρέχουν την απαραίτητη σκιά, μειώνουν τη θερμοκρασία κατά τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες και ενεργοποιούν περαιτέρω την αγάπη για τη φύση στα παιδιά συνδυάζοντας χαρούμενους χώρους παιχνιδιού με το φυσικό περιβάλλον. Το πράσινο ενισχύεται ακόμα περισσότερο, με τη φύτευση 3,600 επιπλέον θάμνων και φυτών ενώ διευκολύνεται η φροντίδα τους με την εγκατάσταση αρδευτικού συστήματος και διαδρόμων για την δυνατότητα κλαδέματος/φροντίδας κλπ.
Μετά το ατυχές γεγονός της εκσκαφής σε απόσταση μικρότερη του 1½ μέτρου σε μικρό αριθμό ευκαλύπτων, με υποδείξεις του Τμήματος Δασών λήφθηκαν όλα τα διορθωτικά μέτρα για να μηδενιστεί η πιθανότητα της όποιας μόνιμης βλάβης, έστω και μικρής. Επιπρόσθετα, με τις υποδείξεις από το Τμήμα Δασών για συγκεκριμένα σημεία, τα σχέδια αναθεωρήθηκαν για αυτές τις περιπτώσεις και παράλληλα έγινε και μια πιο γενική αναθεώρηση, προκειμένου να δοθεί ακόμη περισσότερος χώρος ασφαλείας στο έδαφος από αυτόν που ορίζει ο νόμος. Να αναφέρω ότι πέραν της καθημερινής επίβλεψης από τους μελετητές, διενεργούνται τακτικός έλεγχος και εποπτεία από τον γεωπόνο του Δήμου με βάση οδηγίες του Τμήματος Δασών.
Τέταρτο ερώτημα: Ποιότητα και υλικά των παιγνιδιών: Η αναβάθμιση του υφιστάμενου παιδότοπου πληροί τα ισχύοντα πρότυπα ασφαλείας με παραδοσιακά παιχνίδια (κούνιες,τραμπάλες, τσουλήθρες, σχοινιά) και άλλες πιο σύγχρονες ξύλινες κατασκευές. Δεν αφορά όπως λανθασμένα ελέχθη, δημιουργία πάρκου (τύπου λούνα παρκ με μεγάλες μηχανικές κατασκευές και τρενάκια υψηλών εντάσεων και αδρεναλίνης).
Αναφορικά με τα υλικά στα δάπεδα, που επίσης έγινε πολύ κουβέντα. Τι είδους υλικά θα χρησιμοποιηθούν; Υπάρχουν 3 τύποι επιφανειών σε αυτόν τον παιδότοπο: χώμα, χυτό δάπεδο ασφαλείας (epdm) και μονολιθικό διακοσμητικό δάπεδο (granostone).
- Το χώμα χρησιμοποιείται για τα υφιστάμενα δέντρα αλλά και για τη δημιουργία νέων χώρων πρασίνου.
- Το χυτό δάπεδο ασφαλείας (epdm), που θεωρείται η καλύτερη επιλογή για μια σύγχρονη παιδική χαρά και χρησιμοποιείται ήδη σε παιδότοπους που υπάρχουν στην περιοχή του Μώλου, χρησιμοποιείται για τη δημιουργία μεταβλητού ύψους δαπέδου ασφαλείας στους χώρους των παιχνιδιών. Διασφαλίζει την ασφάλεια των παιδιών με Ευρωπαϊκά πρότυπα ΕΝ 1177, και πρόκειται για ένα πορώδες, μη τοξικό υλικό (που δεν είναι πλαστικό) μέσω του οποίου περνά το νερό στο ειδικό πετρόστρωμα, από κάτω, και τελικά καταλήγει στο έδαφος.
- Το μονολιθικό διακοσμητικό δάπεδο (granostone), που χρησιμοποιείται επίσης στην περιοχή του Μόλου, αλλά και ευρύτερα, είναι το μόνο δάπεδο που δεν απορροφά το νερό και θα χρησιμοποιηθεί σε ποσοστό λιγότερο του 1/4 της συνολικής επιφάνειας, για τεχνικούς σκοπούς κυρίως σε χώρους εισόδου, προκειμένου να παρέχει στους επισκέπτες μια πιο σταθερή επιφάνεια, να διασφαλίζει προσβασιμότητα στο χώρο για άτομα με ειδικές ανάγκες, ηλικιωμένους, οικογένειες με καροτσάκια και επιπλέον για να μπορούν οι ομάδες συντήρησης να συντηρούν τα ψηλά δέντρα με βαριά μηχανήματα και εξοπλισμό. Επίσης, οι πλάκες από σκυρόδεμα χρησιμοποιούνται μόνο ως βάσεις για τα παιχνίδια και διαθέτουν ειδικές οπές αποστράγγισης για να περνά το νερό από κάτω.
- Τέλος, η κυκλική κατασκευή που βρισκόταν χώρο της προ- υπάρχουσας παιδικής χαράς, επιδιορθώνεται και παραμένει ως ένας χώρος με παγκάκια.
Έγινε μεγάλη συζήτηση από τι υλικά θα είναι φτιαγμένα τα παιχνίδια; H Lappset (https://www.lappset.com/) είναι ο σχεδιαστής και κατασκευαστής των παιχνιδιών του παιδότοπου, μια εταιρεία με 50 χρόνια εμπειρία που διαθέτει πράσινα εργοστάσια και όλα τα υλικά της είναι φιλικά προς το περιβάλλον.
Το βασικό υλικό που χρησιμοποιείται για την κατασκευή των παιχνιδιών είναι το ξύλο από πιστοποιημένα δάση, κάτι που σημαίνει ότι το υλικό είναι εγγυημένο ότι παράγεται οικολογικά.
Πρόκειται για ένα φυσικό και μαλακό υλικό για τα παιδιά.
Παραμένει ευχάριστο στη χρήση κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, αφού για παράδειγμα δεν ζεσταίνεται στον ήλιο.
Το πιστοποιητικό PEFC™ της παραγωγού εταιρείας Lappset, είναι το πιο διαδεδομένο πιστοποιητικό δασοκομίας στον κόσμο.
Τα πρόσθετα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι:
(α) το ανθεκτικό laminate υψηλής πίεσης (κυρίως για τα διακοσμητικά στοιχεία),
(β) τα σχοινιά και τα δίχτυα είναι ενισχυμένα με χάλυβα εσωτερικά,
(γ) οι υψηλής ποιότητας τσουλήθρες είναι κατασκευασμένες από πλαστικό MD-PE που πληροί τις απαιτήσεις REACH (κανονισμός ΕΕ σχετικά με την καταχώριση, την αξιολόγηση, την έγκριση & τον περιορισμό των χημικών ουσιών) και δεν περιέχει καμία επικίνδυνη για την υγεία ουσία, οι τσουλήθρες δεν χρειάζονται συντήρηση, είναι ανθεκτικές στα χτυπήματα και παραμένουν δροσερές και κάτω από τον καυτό ήλιο, και
(δ) τα σπειροειδές ελατήρια στα μικρά αλογάκια που αναπτύχθηκε από τη Lappset, προσφέρει για περισσότερα από 30 χρόνια στα παιδιά τη χαρά της γρήγορης κίνησης και είναι κατασκευασμένο από στιβαρό ατσάλι με επίστρωση LappCoat, το σπειροειδές ελατήριο δεν κινείται προς το πλάι, προσφέροντας στα παιδιά ευχάριστη αλλά ταυτόχρονα ασφαλή αιώρηση αφού η κίνηση του ελατηρίου μπρος-πίσω ηρεμεί τα παιδιά.
Κάθε παιδική χαρά της Lappset είναι διαφορετική, συμπεριλαμβανομένης αυτής που δημιουργείται για τη Λεμεσό.
Ωστόσο, για να έχετε μια αίσθηση του νέου παιδότοπου, μπορείτε να πάρετε μια γεύση από άλλους παιδότοπους που κατασκευάστηκαν από τη Lappset και βρίσκονται σήμερα εγκατεστημένοι σε Φινλανδία, Γαλλία, Σουηδία, Ισπανία, Ελλάδα, και Αυστραλία.
Και μια σημαντική πληροφορία: O παιδότοπος θα είναι προσιτός για όλες τις ηλικίες και με ειδικά παιχνίδια για ΑμεΑ.
Θέλω να τελειώσω με δυο προτάσεις: Ο Δήμος Λεμεσού, περισσότερο από όλους, επιθυμεί να διασφαλίσει την ιστορικότητα του Δημόσιου Κήπου της πόλης και αυτό πράττει απαρέγκλιτα. Και η διαφύλαξη της ιστορικότητας του χώρου, η προστασία του περιβάλλοντος και επέκταση των χώρων πρασίνου, η χρησιμοποίηση υλικών για τα παιχνίδια που διασφαλίζουν την υγεία και ασφάλεια των παιδιών μας, είναι παράμετροι που δεν τελούν υπό διαπραγμάτευση για τον Δήμο Λεμεσού.
