Το τριετές έργο του Κέντρου Στήριξης και Επανένταξης ΣΧΕΔΙΑ παρουσίασε ο Δήμος Λεμεσού σε δημοσιογραφική διάσκεψη που πραγματοποίησε το μεσημέρι της Τρίτης 26 Ιουλίου 2022, στο Δημοτικό Μέγαρο, στην παρουσία της Υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας κα.Αναστασίας Ανθούση, του Δημάρχου Λεμεσού κ.Νίκου Νικολαϊδη, της Πρόεδρου της Επιτροπής Κοινωνικής Πρόνοιας του Δήμου κα.Αθηνάς Σπύρου, δημοτικών συμβούλων, λειτουργών του κέντρου και κοινωνικών/εθελοντικών φορέων της πόλης.
«Η παρουσία μου σήμερα εδώ θέλει να στείλει το μήνυμα ότι το Κράτος είναι αρωγός και υποστηρικτής και καλός συνεργάτης στα θέματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Το έχω πει άλλωστε, και είναι γεγονός, ότι θεωρούμε πως η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει σημαντικό ρόλο να επιτελέσει στα θέματα κοινωνικής πρόνοιας, αφού αποτελεί η πρώτη επαφή για τους δημότες και, συνεπώς, μπορεί να διαγνώσει ευκολότερα το πρόβλημα, έχει καλύτερα αντανακλαστικά ώστε να δει ποια είναι τα προβλήματα και οι κοινωνικές παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν έγκαιρα και σε συνεργασία μαζί με το κράτος να μπορεί να υλοποιεί προγράμματα», υπογράμμισε η κα Ανθούση.
Αναφερόμενη στο Κέντρο ΣΧΕΔίΑ και στη συνεργασία του Δήμου με την αείμνηστη Υπουργό Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου, η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας εξήρε τη σημαντικότητα της λειτουργίας τα τελευταία τρία χρόνια του Κέντρου, χαρακτηρίζοντας το πρωτοποριακό και ευέλικτο που στοχεύει σε σωστές παρεμβάσεις για το καλό των δημοτών.
Στις δηλώσεις της, η κα Ανθούση επικεντρώθηκε σε δύο θέματα: Αρχικά, όπως ανέφερε, ο στόχος της δημιουργίας του Κέντρου ΣΧΕΔίΑ ήταν να εξασφαλιστεί χώρος για τη φιλοξενία των άστεγων ατόμων. Παρόλα αυτά, εξήγησε, πολλές φορές όταν υφίσταται ζήτημα της αστεγίας συνυπάρχουν και άλλα προβλήματα κοινωνικής φύσης. Για αυτό, υπογράμμισε, χρειάζεται ολιστική στήριξη, ώστε οι πολίτες να είναι ενεργοί και ενταγμένοι στην κοινωνία και να αποφεύγεται ο κοινωνικός αποκλεισμός. «Και ακριβώς, το Κέντρο ΣΧΕΔίΑ έχει μια ολιστική προσέγγιση ως προς το πώς θα υποβοηθήσουμε τον κάθε ένα με το πρόβλημα της αστεγίας, να τον εντάξουμε στην κοινωνία», είπε η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας.
Το δεύτερο πιο σημαντικό, συμπλήρωσε, είναι ότι μετά από 3 χρόνια λειτουργίας του Κέντρου ΣΧΕΔίΑ μπορούμε πλέον να επικεντρωθούμε στον πυλώνα της πρόληψης. «Ένα από τα θέματα που προκύπτει από τα στοιχεία σας είναι ότι μπορείτε και μπορούμε και ως Κράτος να βλέπουμε το προφίλ, τα διάφορα προβλήματα, και να κάνουμε έγκαιρη πρόληψη. Γιατί και στις αρχές τις Ιατρικής καλύτερο του θεραπεύειν το προλαμβάνειν, να υπάρχει πρόληψη, ώστε να μην τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις για να βοηθούμε μετά που θα προκύψει ανάγκη, αλλά να κάνουμε έγκαιρη παρέμβαση για να μπορούμε με την πρόληψη να αποφεύγουμε αυτά τα φαινόμενα», τόνισε χαρακτηριστικά η κα Υφυπουργός.
Ακολούθως, κληθείσα να απαντήσει αν υπάρχει προβληματισμός και ανησυχία για ενδεχόμενη αύξηση του αριθμού των αστέγων δεδομένης της αύξησης που παρατηρείται σε πολλά αγαθά, η κα Ανθούση ανέφερε ότι το Υφυπουργείο, μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, έχει θεσπίσει διαδικασίες ώστε να στηρίζεται το οικονομικό κομμάτι των ενοικίων είτε μέσω επιδομάτων είτε για αγορά οικοσυσκευών. Όπως ανέφερε, «υπάρχουν αρκετά αιτήματα και στηρίζουμε και με προκαταβολή και με κάλυψη ενοικίου μέχρι να εγκριθεί το Επίδομα Ενοικίου ή ακόμη και πολλές φορές όταν βλέπουμε το μοντέλο και τη στήριξη που θα πρέπει να έχει η οικογένεια, μπορούμε να κάνουμε και συμπληρωματική στήριξη».
«Εκείνο που μας προβληματίζει και μας ανησυχεί είναι εκείνα που δόθηκαν ως στατιστικά στοιχεία, ως προς τα θέματα της ψυχικής υγείας ή του τρόπου ζωής. Δηλαδή υπάρχουν περιπτώσεις που υπάρχει θέληση να τους βρούμε οικία ή να τους στηρίξουμε οικονομικά, αλλά επιλέγουν να επιστρέφουν πάντα στον χώρο που μένουν. Αυτό νομίζω είναι ένα θέμα που θα πρέπει να δούμε πιο επισταμένα ως Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας μέσω των αρμόδιων Υπηρεσιών, και πώς μπορούμε να στηρίξουμε και αυτό το φαινόμενο και να το αντιμετωπίσουμε, ενδεχομένως με εξατομικευμένα προγράμματα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις», εξήγησε η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας.
Ερωτηθείς εάν υπάρχει προβληματισμός στον Δήμο για την έλλειψη αρκετών διαθέσιμων στεγών για κάλυψη των αναγκών, ο Δήμαρχος Λεμεσού ανέφερε ότι αυτό αποτελεί ένα εκ των σημαντικότερων προβλημάτων στην Λεμεσό, αφού είναι παραδεκτό γεγονός πως υπάρχει έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγης. Ο κ. Νικολαΐδης αναφέρθηκε σε κυβερνητικές πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται με στόχο να απαμβλυνθεί το πρόβλημα. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασία του Δήμου με κρατικές υπηρεσίες, εξήγησε ο Δήμαρχος Λεμεσού, εμπίπτει και το πρωτοποριακό έργο του Δήμου Λεμεσού και του Κυπριακού Οργανισμού Αναπτύξεως Γης για την ανέγερση σε τρία δημοτικά τεμάχια 600 οικιστικών μονάδων που θα διατίθενται είτε προς ενοικίαση είτε προς αγορά σε τιμές προσιτές, πολύ κάτω των τρεχουσών τιμών της αγοράς. Το πρόγραμμα είναι ήδη σε εξέλιξη, είπε, και ήδη οι υπηρεσίες του Δήμου και του ΚΟΑΓ εργάζονται πυρετωδώς για να γίνουν οι απαραίτητες αναπροσαρμογές τόσο στο πρόγραμμα όσο ενδεχομένως και στα ποσοστά πώλησης και ενοικίασης για να υπάρξει μια ενίσχυση της χρηματοδοτικής ικανότητας του ΚΟΑΓ, ούτως ώστε το πρόγραμμα να υλοποιηθεί όπως εξαγγέλθηκε. Στόχος, συνέχισε ο κ. Νικολαΐδης, είναι «εντός του 2022 να αρχίσει η ανέγερση της πρώτης πολυκατοικίας στον Άγιο Νικόλα, να συνεχίσει μετά από περίπου τρεις μήνες η έναρξη για άλλες τρεις πολυκατοικίες στον Άγιο Ιωάννη και όταν τελειώσει η ανέγερση της πρώτης στον Άγιο Νικόλα, να μπορέσουν να μεταφερθούν εκεί οι περίοικοι από το υπόλοιπο τεμάχιο του Άγιου Νικόλα για να συνεχίσουμε τις επόμενες φάσεις. Το έργο θα ολοκληρωθεί σε φάσεις και είναι ένα σημαντικό έργο, έχει ασφαλώς σχέση με το θέμα της αστεγίας, όμως ο στόχος του δεν είναι η άμεση αντιμετώπιση των ανθρώπων που βρίσκονται στον δρόμο, αλλά η αντιμετώπιση σε έναν μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, των ατόμων που αντιμετωπίζουν θέματα στέγασης».
Απαντώντας στην ίδια ερώτηση, η κα Ανθούση έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη συνεργασία που υπάρχει με τον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Περιοχών, στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Περιοχών. «Ως Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, είμαστε σε συνεργασία ώστε να γίνουν και διάφορες υποδομές για να κρατήσουμε τον κόσμο στις ορεινές ή μη αστικές περιοχές. Τον Σεπτέμβριο θα προκηρύξουμε το Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και της ΜΚΟ για τη δημιουργία παιδοβρεφοκομικών σταθμών, για να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες υποδομές για να μπορέσουν τα ζευγάρια να επιστρέψουν πίσω στην ύπαιθρο. Υπάρχουν, επίσης, διάφορα Σχέδια από το Υπουργείο Εσωτερικών για τα θέματα της στεγαστικής πολιτικής με κίνητρα, ώστε να παραμείνουν στην ύπαιθρο. Θα πρέπει να το δούμε, συνεπώς, ολιστικά και θεωρώ ότι είναι μια πολύ καλή πρωτοβουλία σε συνεργασία με τον Επίτροπο, όπου σε συνδυασμό και με τις άλλες υποδομές που δημιουργούμε, θα μπορέσουμε να κρατήσουμε τον κόσμο ή να επαναφέρουμε νεαρά ζευγάρια στην ύπαιθρο. Η γενική παραδοχή είναι ότι η γη δεν αυξάνεται, σε αντίθεση με τον πληθυσμό που αυξάνεται, άρα θα πρέπει να υπάρχουν τα κίνητρα για να υπάρχει και η επιστροφή στην ύπαιθρο και αυτός είναι και ο στόχος της Κυβέρνησης», επεσήμανε η κα Ανθούση.
Σε ερώτηση για το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το θέμα κάποιων μεταναστών που φεύγουν από το Πουρνάρα και διαμένουν σε χώρους, όπως ο Μόλος Λεμεσού, η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας εξήγησε πως, με βάση τις διαδικασίες, όταν ένας αιτητής ασύλου υποβάλει αίτηση για άσυλο και μέχρι αυτή να εκδικαστεί, φεύγει από το ΚεΠΥ Πουρνάρα και εντάσσεται στην κοινότητα.
Πρόσθεσε πως «δεν υπάρχει χώρος ή δομή κράτησης όταν και εφόσον αποφασιστεί η διαδικασία του ασύλου. Μέχρι την εξέταση, ο αιτητής ασύλου έχει συγκεκριμένες υποχρεώσεις, αλλά και στήριξη με επιδόματα. Δίνονται 260 ευρώ ανά άτομο τον μήνα για να μπορέσει να εξασφαλίσει τις συνθήκες διαβίωσής του και τα θέματα των ενοικίων πληρώνονται απευθείας στους ιδιοκτήτες με διάφορες ασφαλιστικές δικλείδες. Έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες και οι έλεγχοι στα υποστατικά που διαμένουν αιτητές ασύλου, ώστε να διαφανεί ότι τηρούνται οι βασικές προϋποθέσεις διαβίωσης». Απευθυνόμενη δε στον Δήμαρχο Λεμεσού, τον κάλεσε να ενημερώνει τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας σε περίπτωση που περιέλθει στην αντίληψή του Δήμου οποιοδήποτε υποστατικό δεν πληροί τις απαραίτητες συνθήκες για αξιοπρεπή διαβίωση, ώστε να αποκόπτεται το επίδομα. Συνεχίζοντας, η κα Υφυπουργός εξήγησε ότι σε περίπτωση που απορριφθεί η αίτηση για άσυλο, ο αιτητής καθίσταται παράνομος και σταματούν οι οικονομικές αποδοχές. «Για αυτό χρειάζεται η συνεργασία όλων, διότι εμείς δεν έχουμε οποιαδήποτε εξουσιοδότηση στο άτομο, άρα θα πρέπει με κάποιο τρόπο αυτός να απελαθεί. Είμαστε σε συνεννόηση με τα διάφορα Υπουργεία για να βρούμε τους αλλοδαπούς, των οποίων έχουν απορριφθεί οι αιτήσεις τους», ανέφερε.
Τέλος, η κα Ανθούση δήλωσε πως στην επιδοματική πολιτική του Υφυπουργείου υπάρχουν μόνο 6.000 αιτητές ασύλου που λαμβάνουν επιδόματα. Ως εκ τούτου και εάν τα στοιχεία που δίνει το Υπουργείο Εσωτερικών κάνουν αναφορά σε 20.000, αυτό συνεπάγεται πως «κάποιοι είναι στην κοινότητα και είτε παρανομούν είτε δεν δικαιούνται αυτά τα επιδόματα είτε έχουν επιλέξει να εγγραφούν στις κοινωνικές ασφαλίσεις και έχουν νόμιμη εργοδότηση. Είναι αυτά που πρέπει να δούμε γιατί όντως έχει αρχίσει να δημιουργείται πρόβλημα στη στέγαση των ατόμων αυτών σε όλες τις Επαρχίες».
