Η επίλυση των επίμαχων ζητημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τον απευθείας διάλογο μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών, δήλωσε σήμερα ο Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας, υπογραμμίζοντας πως "είναι πλέον υπόθεση της Τουρκίας να δημιουργήσει εκείνες τις συνθήκες και την ατμόσφαιρα για να υπάρχει εν τέλει η δυνατότητα διεξαγωγής των διερευνητικών συνομιλιών χωρίς περαιτέρω προκλήσεις".
Σε δηλώσεις του έπειτα από τις συνομιλίες, που είχε στη Λευκωσία με τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη, ο κ. Μάας ανέφερε πως οι διαπραγματεύσεις μπορούν να διεξαχθούν με επιτυχία μόνο σε ένα εποικοδομητικό περιβάλλον, υπογραμμίζοντας πως η τουρκική πλευρά «πρέπει επιτέλους να συμβάλει σε αυτό". Παράλληλα, χαιρέτισε την κατ’ αρχήν, όπως είπε, προθυμία της κυπριακής Κυβέρνησης για συνέχιση των προσπαθειών διεξαγωγής διαλόγου.
Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο κ. Μάας τόνισε πως η Γερμανία και η ΕΕ στέκονται αλληλέγγυες στο πλευρό της Κύπρου και της Ελλάδας. Πρόσθεσε πως «η Γερμανία συνεχίζει να είναι πρόθυμη να στηρίξει με όλες της τις δυνάμεις κάθε προσπάθεια αναζήτησης λύσεων και κυρίως στο πλαίσιο της Προεδρίας (της ΕΕ), που έχουμε αναλάβει αυτό το εξάμηνο».
Ο Γερμανός ΥΠΕΞ είπε πως οι τελευταίες κινήσεις του Όρουτς Ρέις «στις αμφιλεγόμενες θαλάσσιες περιοχές του Καστελόριζου δεν είναι παρά το αντίθετο ακριβώς ενός Μέτρου Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης όπως εμείς το αντιλαμβανόμαστε».
Πρόσθεσε πως «σε περίπτωση που θα προβεί το σκάφος αυτό σε νέες έρευνες για φυσικό αέριο στις αμφισβητούμενες θαλάσσιες περιοχές αυτό θα αποτελεί πραγματικά σοβαρό πλήγμα στις προσπάθειες αποκλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο και εκ μέρους της Γερμανίας και στις περαιτέρω εξελίξεις των ευρωτουρκικών σχέσεων».
Είπε ακόμη πως το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου των Βαρωσίων «ήταν εντελώς περιττό και προκλητικό βήμα που έρχεται σε αντίφαση με τις τρέχουσες προσπάθειες για εκτόνωση και εμείς ερμηνεύουμε ακριβώς έτσι αυτό το βήμα».
Από την πλευρά του, ο κ. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε πως μπροστά στα όσα απαράδεκτα συντελούνται στο έδαφος ενός κράτους μέλους της ΕΕ, οι Ευρωπαίοι πολίτες της Κύπρου μέλη της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας, προσβλέπουν στην αποτελεσματική αντίδραση της ΕΕ. Πρόσθεσε πως «αυτός είναι και ο ακρογωνιαίος λίθος της ΕΕ, η αλληλεγγύη και η προάσπιση του δικαίου».
Σημείωσε πως "η επιβολή κυρώσεων δεν είναι αυτοσκοπός. Εκείνο που μας ενδιαφέρει περισσότερο δεν είναι να υιοθετηθούν κυρώσεις. Είναι πώς αντιμετωπίζονται παράνομες ενέργειες τις οποίες κανείς στην ΕΕ δεν αμφισβητεί σε καμία απολύτως περίπτωση", επεσήμανε.
Ο κ. Χριστοδουλίδης, ακόμη, είπε πως η παρουσία του κ. Μάας επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον της Γερμανίας για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και την προσπάθεια του Βερολίνου «την οποία χαιρετίζουμε και εκτιμούμε ιδιαίτερα για την επικράτηση συνθηκών ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή, καθώς και την προάσπιση των ίδιων των συμφερόντων της ΕΕ. Θέλω να ευχαριστήσω δημόσια για το ενδιαφέρον και τη γερμανική πρωτοβουλία», πρόσθεσε.
Στις δηλώσεις του ο κ. Μάας επεσήμανε πως κατανοούμε απόλυτα το αίσθημα βαθιάς απογοήτευσης από πλευράς Κύπρου σε συνάρτηση με τα μονομερή βήματα της Τουρκίας, προσθέτοντας πως "το παιγνίδι των εναλλαγών μεταξύ ρητορικής κλιμάκωσης και ρητορικής εκτόνωσης πρέπει επιτέλους να σταματήσει».
Επεσήμανε πως όσο διαφορετικές και αν είναι οι στάσεις, η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει την ψυχραιμία της και οι αντιδράσεις της να γίνονται πάντα με γνώμονα τα συμφέροντα των κρατών μελών της ΕΕ και των λαών τους.
Είπε πως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συμφωνήθηκε ένα εξισορροπημένο πακέτο για την πολιτική της ΕΕ. «Και επιθυμούμε μια κατάσταση κατά την οποία οι αποφάσεις αυτές να συνεχίσουν να είναι κατευθυντήριες γραμμές για τις ενέργειές μας», σημείωσε.
Ανέφερε πως «η επίλυση των επίμαχων ζητημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τον απευθείας διάλογο μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών» για να προσθέσει πως «αυτό δεν ισχύει μόνο για την αντιπαράθεση σχετικά με τα αποθέματα φυσικού αερίου, αλλά ισχύει κατά κύριο λόγο και για το Κυπριακό στο σύνολό του».
Επεσήμανε πως ένας διάλογος λειτουργεί, εφόσον και οι δυο πλευρές είναι ειλικρινά πρόθυμες να τον διεξάγουν και διαπραγματεύσεις μπορούν να διεξαχθούν με επιτυχία μόνο σε εποικοδομητικό περιβάλλον.
«Η τουρκική πλευρά λοιπόν πρέπει επιτέλους να συμβάλει σε αυτό. Ο χρόνος ισχύος των λόγων της Τουρκίας θα πρέπει να μπορεί να ξεπερνάει τις δυο – τρεις μέρες. Το ζητούμενο σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση είναι αξιοπιστία και δεσμευτικότητα», ανέφερε.
Σημείωσε πως παρά τις οπισθοδρομήσεις των τελευταίων ημερών συνεχίζει να είναι πεπεισμένος ότι δεν πρέπει να κόψουν το νήμα των συνομιλιών «και αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους βρίσκομαι σήμερα εδώ».
Ερωτηθείς από το ΚΥΠΕ γιατί στο πλαίσιο αυτής της περιοδείας του δεν επισκέπτεται την Άγκυρα, ο Γερμανός ΥΠΕΞ είπε πως αποφάσισε σήμερα να επισκεφθεί μόνο τη Λευκωσία και την Αθήνα και πως αυτή είναι μια απόλυτα συνειδητή απόφαση υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων.
.
«Είναι πλέον υπόθεση της Τουρκίας να δημιουργήσει εκείνες τις συνθήκες και την ατμόσφαιρα για να υπάρχει εν τέλει η δυνατότητα διεξαγωγής των διερευνητικών συνομιλιών, χωρίς περαιτέρω προκλήσεις», είπε.
Σημείωσε ακόμη πως «τα αμφιλεγόμενα αυτά ζητήματα μπορούν να συζητηθούν μόνο στο πλαίσιο απευθείας διαλόγου και μόνο αυτή τη μορφή διαλόγου στηρίζει η Γερμανία».
Ερωτηθείς αν δεν θα ήταν πιο ουσιαστικό επειδή τα πράγματα είναι τόσο δύσκολα να μεταβεί στην Άγκυρα, ο κ. Μάας είπε πως είχε μεταβεί πριν λίγο διάστημα στην Άγκυρα και πρόσφατα συνάντησε τον Τούρκο ΥΠΕΞ στην Μπρατισλάβα και άρα αυτές οι επαφές υπάρχουν.
Προτιμήσαμε όμως αυτή τη φορά να συζητήσω πρώτα από όλα με την Κύπρο πώς θα αντιδράσουμε σε αυτή την προκλητική στάση της Τουρκίας, ανέφερε.
Είπε πως και κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα αμέσως μετά θα τονίσει ότι το παράθυρο που δίνει το Συμβούλιο μέχρι τέλος του χρόνου "θα πρέπει να είναι κάτι που θα έπρεπε να το εκμεταλλευτούμε και θα πρέπει να υπάρξει διάλογος".
«Αλλά για να υπάρξει διάλογος και συνέχιση διαλόγου χρειαζόμαστε επίσης και μια ατμόσφαιρα η οποία να χαρακτηρίζεται από εμπιστευτικότητα και αξιοπιστία πράγμα που δεν ισχύει αυτές τις τελευταίες μέρες», σημείωσε.
Ανέφερε πως θα συνεχίσουν να συζητούν με την Τουρκία όχι μόνο σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών αλλά και μεταξύ συμβούλων.
"Άρα εμείς θα κοιτάξουμε να διατηρήσουμε ζωντανό τον διάλογο προς όλες τις κατευθύνσεις και θα διατυπώνουμε πάντα τις δικές μας προθέσεις και προσδοκίες", ανέφερε, σημειώνοντας πως όλα αυτά θα πρέπει να οδηγήσουν στον τερματισμό κάθε μορφής προκλήσεων.
Είπε πως οι αποφάσεις που λήφθηκαν από την Τουρκία τις τελευταίες ημέρες είναι κάθε άλλο παρά υποστηρικτικές για έναν τέτοιο διάλογο.
Κληθείς να πει ποια πρακτικά μέτρα πρέπει να πάρει η ΕΕ ώστε να πειστεί η Τουρκία να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της ίδιας της ΕΕ, ο κ. Μάας αναφέρθηκε στα συμφωνηθέντα κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Επεσήμανε ακόμη πως το τελευταίο διάστημα «δεν είχαμε την αίσθηση ότι η τουρκική πλευρά είναι διατεθειμένη να συμβάλει με κάπως θετικό τρόπο».
Ο κ. Χριστοδουλίδης, εξάλλου, ανέφερε στις δηλώσεις του πως η επίσκεψη του κ. Μάας πραγματοποιείται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη χρονική συγκυρία, τόσο για την Κύπρο όσο και για την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και την ίδια την ΕΕ.
Επεσήμανε πως «λίγες μόνο μέρες μετά τη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο - κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση έστειλε ξεκάθαρα μηνύματα προς την Τουρκία μέσα από μια διττή προσέγγιση, καλώντας την, ανάμεσα σε άλλα, να τερματίσει και τις έκνομες ενέργειές της έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας ως προϋπόθεση για την επίτευξη μιας θετικής προσέγγισης, μιας αμοιβαία επωφελούς σχέσης ΕΕ-Τουρκίας - η Τουρκία επέλεξε δυστυχώς, να συντηρήσει την ένταση, να την κλιμακώσει ακόμη περισσότερο τόσο έναντι της Κύπρο όσο και εναντίον της Ελλάδας».
Σημείωσε πως σε συνέχεια και της χθεσινής συζήτησης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο, μίλησαν με τον κ. Μάας και για την προκλητική ενέργεια της Τουρκίας σε σχέση με το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων για χρήση από το κοινό.
Χαιρέτισε τη σημερινή Δήλωση των 27 Υπουργών Εξωτερικών των κρατών μελών για την περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων, σημειώνοντας πως «αναμένουμε ότι μπροστά στη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα η ΕΕ θα δράσει ουσιαστικά για τον άμεσο τερματισμό των όποιων παράνομων ενεργειών». Συμφώνησε εξάλλου με τη δήλωση του κ. Μάας ότι η Άγκυρα πρέπει να θέσει τέλος στο παιχνίδι της εναλλαγής μεταξύ αποκλιμάκωσης και πρόκλησης.
«Η σταθερή και διαρκής αποκλιμάκωση που θα προκύψει μέσα από τον τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων, θα ενισχύσει τη δεδηλωμένη πρόθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και της διεθνούς κοινότητας για ανάληψη πρωτοβουλίας προς την κατεύθυνση επανέναρξης διαπραγματεύσεων για συνολική επίλυση του Κυπριακού», είπε ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Και «είναι ακόμα ένας λόγος που είναι σημαντικό όπως όλοι όσοι συνομιλούν με την Άγκυρα, και ιδιαίτερα η Γερμανία υπό την ιδιότητα της και ως Προεδρεύουσα της ΕΕ, να τονίζουν με σαφή και ξεκάθαρο τρόπο τη σημασία τερματισμού των τουρκικών παράνομων ενεργειών», πρόσθεσε.
Επανέλαβε ότι «παραμένουμε απόλυτα προσηλωμένοι στον στόχο της επίλυσης του Κυπριακού μέσα από την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί που έμειναν στο Κρανς Μοντανά με μοναδικό στόχο την επίλυση του Κυπριακού στη βάση της συμφωνημένης μορφής λύσης της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας».
Είπε ακόμη πως «προσβλέπουμε σε ενεργό εμπλοκή της ΕΕ τόσο για επίτευξη επανέναρξης των συνομιλιών όσο και κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων».
Ερωτηθείς αν είναι πιθανόν να τεθεί από την Κύπρο το αίτημα για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, ενόψει των νέων προκλήσεων της Άγκυρας, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως η επιβολή κυρώσεων δεν είναι αυτοσκοπός και πως οι κυρώσεις είναι ένα μέσο στην εργαλειοαποθήκη της ΕΕ για να αντιδρά σε παράνομες ενέργειες. Πρόσθεσε πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητήσει τις νέες εξελίξεις την Πέμπτη και την Παρασκευή.
«Εμάς εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι οι προσεγγίσεις που αποφασίζονται, τα συμπεράσματα τα οποία υιοθετούνται να έχουν αποτέλεσμα και σε αυτή την περίπτωση το αποτέλεσμα είναι – όπως πολύ ορθά έχει πει και ο Χάικο – πώς επιτυγχάνεται αποκλιμάκωση για να μπορεί ο διάλογος να δώσει λύσεις», ανέφερε.
Λαμβάνοντας τον λόγο στο σημείο αυτό ο Γερμανός ΥΠΕΞ ευχαρίστησε την Κύπρο που τάχθηκε υπέρ της επιβολής κυρώσεων στην περίπτωση της Λευκορωσίας αλλά και στην περίπτωση της Ρωσίας.
Γερμανός ΥΠΕΞ: Υπόθεση της Τουρκίας να δημιουργήσει συνθήκες διαλόγου χωρίς περαιτέρω προκλήσεις
