Η προηγούμενη βδομάδα ήταν η χειρότερη στην Κυπριακή Δημοκρατία όσον αφορά τον αριθμό των θανάτων ασθενών με COVID-19, ωστόσο, η Κύπρος συνεχίζει να διατηρεί καλή πρωτιά σε σχέση με τις άλλες χώρες όσον αφορά τη θνησιμότητα από τον ιό.
Αυτό αναφέρθηκε στο πλαίσιο δημοσιογραφικής διάσκεψης, που έδωσαν σήμερα μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, τα οποία παράλληλα εξέφρασαν την εκτίμηση ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα ως προς την άρση των μέτρων που είναι σε ισχύ αυτή την περίοδο, σημειώνοντας παράλληλα πως στην Πάφο διαφαίνεται καθαρά μια μείωση στην επιδημική καμπύλη και στη Λεμεσό μια μικρή βελτίωση. Εξάλλου, στη Λευκωσία τα στοιχεία δείχνουν μια αυξητική τάση, όχι όμως μια δραματική μεταβολή στην επιδημική καμπύλη.
Οι επιστήμονες επεσήμαναν επίσης πως κατά την περίοδο των γιορτών των Χριστουγέννων σίγουρα θα υπάρχουν περιορισμοί και αυτή θα είναι μια περίοδος εξαιρετικά υψηλού κινδύνου μετάδοσης για αυτό και ο φόβος ανά το παγκόσμιο είναι πως μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για ένα νέο κύμα.
Κατά τη δημοσιογραφική διάσκεψη που έδωσαν ο Επικεφαλής της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής Καθηγητής Κωνσταντίνος Τσιούτης, η Σύμβουλος του Υπουργού Υγείας και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ζωή-Δωροθέα Πανά και ο Πρόεδρος της Τεχνικής Επιτροπής για την κατηγοριοποίηση των χωρών και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Γιώργος Νικολόπουλος παρουσιάστηκε η επικαιροποιημένη Εθνική Αναφορά μέχρι τις 16 Νοεμβρίου.
Παρουσιάζοντας την Εθνική Αναφορά, ο κ. Νικολόπουλος είπε πως στην Πάφο διαφαίνεται καθαρά μια μείωση στην επιδημική καμπύλη κάτι που όπως σημείωσε είναι από τα πιο ενθαρρυντικά μηνύματα, ενώ φαίνεται να βελτιώνεται λίγο η Λεμεσός. Για τις άλλες επαρχίες είπε πως δείχνουν να έχουν μια επιβάρυνση "αλλά αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να έχουμε πλήρη αποτύπωση και θα πρέπει να δούμε και τα υπόλοιπα περιστατικά της εβδομάδας και αρχές της επόμενης να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα. Δεν φαίνεται να διαφαίνεται προς το παρόν κάποια απότομη αύξηση στις άλλες επαρχίες με βάση την επιδημική καμπύλη", πρόσθεσε.
Όσον αφορά το ποσοστό θετικότητας στους εργαστηριακούς ελέγχους PCR, είπε πως αυτό ήταν την προ-προηγούμενη και την προηγούμενη βδομάδα στο 4,9%. Δεν είναι το μικρό ποσοστό που θέλαμε να έχουμε αλλά σίγουρα δεν έχει ξεφύγει, επεσήμανε, σημειώνοντας πως άλλες ευρωπαϊκές χώρες έφθασαν σε ποσοστό θετικότητας μέχρι και 30% την εβδομάδα.
Για τα γρήγορα τεστ είπε πως έχουν ένα βαθμό θετικότητας στο 1,5% συνολικά, με τη Λεμεσό να βρίσκεται λίγο κάτω από το 2% και την Πάφο στο 0,5%, τη Λευκωσία λίγο κάτω από το 2% και τη Λάρνακα και την Αμμόχωστο να είναι στο 2% ή και λίγο παραπάνω.
Σε ό,τι αφορά τον ρυθμό αναπαραγωγής είπε πως η Λεμεσός και η Πάφος είναι κάτω από το 1 «άρα φαίνεται ότι έχουμε ελέγξει τη μετάδοση στις περιοχές αυτές». Πρόσθεσε πως οι άλλες τρεις επαρχίες κινούνται μεταξύ του 1,1 και του 1,2 δηλαδή υπάρχει μια αυξητική τάση.
Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για τις επόμενες τρεις με τέσσερις ημέρες είπε πως θα εξακολουθήσουμε να βλέπουμε τριψήφιους αριθμούς κρουσμάτων.
Προειδοποίησε πως ακόμα και εάν η επιδημία ελεγχθεί σε επίπεδο κοινότητας ακόμα και δυο μικρές επιδημίες σε ένα μικροπεριβάλλον, όπως σε έναν οίκο ευγηρίας, μπορούν να αλλάξουν τελείως τα πλάνα και για αυτό χρειάζεται προσοχή.
«Σε κάθε περίπτωση να είμαστε προετοιμασμένοι ότι έχουμε δρόμο μπροστά μας, έχουμε κάποιους μήνες και επομένως οι παρεμβάσεις και τα μέτρα που έχουν αποφασιστεί θα συνεχίσουν σε ένα ψηλό επίπεδο ασχέτως μιας πολύ μεγάλης βελτίωσης που μπορεί να παρατηρηθεί αλλά σίγουρα θα υπάρξουν τροποποιήσεις», ανέφερε.
Απαντώντας σε ερώτηση για την επαρχία Λευκωσίας, ο κ. Νικολόπουλος επεσήμανε πως τα στοιχεία δείχνουν μια αυξητική τάση στη Λευκωσία, όχι όμως μια δραματική μεταβολή στην επιδημική καμπύλη.
Από την πλευρά της, η κ. Πανά αναφερόμενη στα κρούσματα σε σχολεία στη Λευκωσία είπε πως τα σχολεία ακολουθούν τη διασπορά στην κοινότητα. Το ερώτημα είναι κατά πόσον μπορούμε να περιορίσουμε τις αλυσίδες που εμφανίζονται στα σχολεία, επεσήμανε, σημειώνοντας πως η πρόκληση είναι το να μην επιτρέψουμε το να έχουμε μεγάλες αλυσίδες εντός του σχολικού χώρου. Υπογράμμισε την ανάγκη για αυστηρή τήρηση των μέτρων και των πρωτοκόλλων και για συστηματικό και τακτικό έλεγχο εντός του σχολικού χώρου. Επεσήμανε πως ενδεχομένως θα χρησιμοποιηθούν και τα ταχεία διαγνωστικά τεστ ως screening μέθοδος στον σχολικό χώρο.
Ο κ. Τσιούτης είπε πως μέσα σε μια βδομάδα από τότε που εφαρμόστηκαν τα τελευταία στοχευμένα μέτρα που αποφασίστηκαν "είναι ακόμα δύσκολο να βγουν ασφαλή συμπεράσματα ώστε να αποφασίσουμε πρώιμα για οποιαδήποτε αλλαγή ή άρση των μέτρων».
«Αυτό που χρειάζεται είναι ένα καλό χρονοδιάγραμμα και μια προσεκτική και σταθερή αποκλιμάκωση των όποιων μέτρων δεδομένου ότι συνεχίζουμε και πηγαίνουμε καλά, χωρίς θα θέλω να προκρίνω ότι δεν υπάρχει πιθανότητα και αλλαγής της οποιασδήποτε έντασης μέτρων», ανέφερε.
Ο κ. Τσιούτης είπε ακόμη πως δυστυχώς συνεχίζουμε να βλέπουμε κρούσματα σε χώρους εργασίας, κυρίως στις επαρχίες που έχουν λιγότερο αυστηρά μέτρα και τόνισε την ανάγκη τήρησης των μέτρων.
Για τα ταχεία αντιγονικά τεστ επεσήμανε πως «μας βοηθάνε να αποτυπώσουμε καλύτερα την κατάσταση» και να «εντοπίζουμε έγκαιρα άτομα τα οποία πιθανόν να είναι θετικά και θα πρέπει να περιοριστούν».
Είπε ακόμη πως η Κύπρος είναι από τις λίγες χώρες που επιβεβαιώνει με μοριακή εξέταση PCR τα άτομα που βρίσκονται θετικά κατά την εξέταση με τα τεστ αντιγόνων και ήδη εφαρμόζει σχετικές οδηγίες που βγήκαν αυτή τη βδομάδα από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο κ. Τσιούτης ανέφερε πως μέχρι τώρα βλέπουμε μια σταθερή εικόνα στις νοσηλείες. «Θα θέλαμε τις επόμενες ημέρες να δούμε να βελτιώνεται και για αυτό είναι πολύ πρώιμο να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα», είπε.
Ερωτηθείς για ένα ενδεχόμενο νέο κύμα κρουσμάτων, επεσήμανε πως «υπάρχει μεγάλη περίπτωση να ξαναδούμε κάτι τέτοιο τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο του 2021». Επεσήμανε πως «στόχος μας είναι να το προλάβουμε ή τουλάχιστον να το επιβραδύνουμε ή η έντασή του να είναι χαμηλότερη». Αναφέρθηκε παράλληλα στο ελπιδοφόρο μήνυμα που υπάρχει σε ό,τι αφορά τα εμβόλια.
Ερωτηθείς για την κατάσταση στην Πάφο είπε πως «είδαμε μια αισθητή βελτίωση την τελευταία βδομάδα» και μια σημαντική μείωση στην επιδημική καμπύλη. Ανέφερε πως δεν είναι πολύ ασφαλές, ωστόσο, να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα και να πούμε ότι μπορεί να γίνει τώρα άρση μέτρων. «Είναι πιο ασφαλές να δώσεις λίγο χρόνο ακόμα γιατί τα μέτρα αυτά πιθανόν να βοήθησαν στην επιτάχυνση της βελτίωσης», σημείωσε.
«Για να είμαστε πιο ασφαλείς θα περιμέναμε ακόμα μια βδομάδα να κλείσει το δεκαπενθήμερο από την εφαρμογή των μέτρων», επεσήμανε, σημειώνοντας πως «ήδη συζητάμε πώς θα μπορούσε να γίνει μια αποκλιμάκωση όχι μόνο στην Πάφο αλλά γενικά, συζητάμε ποια θα μπορούσε να είναι η πορεία των μέτρων είτε προς πιο αυστηρά είτε προς πιο χαλαρά αναλόγως των παρατηρήσεών μας».
«Αλλά νομίζω είναι πολύ νωρίς για να βγάλουμε κάποιο ασφαλές συμπέρασμα, όμως πρέπει να δούμε την αισιόδοξη πλευρά γιατί ακριβώς και με αντικειμενικούς δείκτες βλέπουμε μια πολύ σημαντική βελτίωση», ανέφερε.
Ερωτηθείς για τα PCR τεστ που πρέπει να παρουσιάζουν όσοι διακινούνται προς και από τις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου, ο κ. Τσιούτης είπε πως ήταν ένα καλό μέτρο με πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα παρά κάποιο κακό.
Σε ό,τι αφορά τους σχεδιασμούς που γίνονται ενόψει των γιορτών των Χριστουγέννων, ο κ. Τσιούτης σημείωσε πως "ήδη φτιάχνουμε ένα σχέδιο για το πού μπορεί να πορευθούν τα πράγματα αυτά που θα εισηγηθούμε εμείς από τις 30 Νοεμβρίου και μετά. Ο ορίζοντας είναι μέχρι τα Χριστούγεννα να είμαστε σε μια πολύ καλύτερη κατάσταση για ευνόητους λόγους και για κοινωνικούς και προσωπικούς και για οικονομικούς", ανέφερε, σημειώνοντας πως όλα αυτά εξαρτώνται από την τήρηση και εφαρμογή των μέτρων.
"Να μην διατηρούμε την εντύπωση ότι τα Χριστούγεννα θα είμαστε τελείως χαλαρά και χωρίς μέτρα. Σίγουρα θα υπάρχουν περιορισμοί. Θα είναι μια περίοδος εξαιρετικά υψηλού κινδύνου μετάδοσης με πολλές κοινωνικές συναθροίσεις, με πάρα πολλές επαφές, άρα μέτρα θα υπάρχουν και τότε, κυρίως σίγουρα στο θέμα των κοινωνικών συναθροίσεων, του μέγιστου αριθμού ατόμων κ.λπ.", ανέφερε.
Είπε πως ο φόβος ανά το παγκόσμιο είναι πως αυτή η περίοδος μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για ένα νέο κύμα.
Σε ό.τι αφορά τη Λευκωσία είπε πως "εμείς ως Επιτροπή δεν αποκλείουμε το να προτείνουμε οτιδήποτε", ενώ ερωτηθείς για το ενδεχόμενο ενός lockdown συγκεκριμένων περιοχών, είπε πως δεν ξέρει αν θα ήταν εύκολο να γίνει κάτι τέτοιο στην Κύπρο.
Κρούσματα στην Κυπερούντα
--------------------------------
Σε ό,τι αφορά τα κρούσματα στο Πολυδύναμο Κέντρο στην Κυπερούντα, η Λειτουργός Τύπου του Γραφείου του Υπουργού Υγείας, Μαργαρίτα Κυριάκου, επεσήμανε πως στις 29 Οκτωβρίου είχε γίνει έλεγχος με PCR σε 500 άτομα στην Κυπερούντα και τα αποτελέσματα για όλα τα άτομα ήταν αρνητικά. Σε αυτούς περιλαμβάνονταν και το προσωπικό και οι διαμένοντες στο Πολυδύναμο Κέντρο.
Η κ. Κυριάκου επεσήμανε πως μεσολάβησε μια περίοδος 15 ημερών κατά την οποία φαίνεται ότι τα μέτρα δεν τηρήθηκαν επακριβώς με αποτέλεσμα να υπάρξει ένα άτομο από το προσωπικό του γηροκομείου θετικό στον ιό και στη συνέχεια μετάδοση τόσο σε εργαζόμενους όσο και σε άτομα που διαμένουν εκεί.
Αυτό δείχνει ότι δεν έχουν τηρηθεί επακριβώς οι οδηγίες και τα πρωτόκολλα είπε η κ. Κυριάκου, σημειώνοντας πως "κάποια άτομα ίσως να μην έχουν ακόμα κατανοήσει ότι σε αυτούς τους χώρους όπου εργάζονται υπάρχουν άτομα με πολύ αυξημένο κίνδυνο βαριάς νόσησης που πιθανόν να χρειαστούν και νοσηλεία".
Επεσήμανε πως στο Νοσοκομείο Αναφοράς νοσηλεύονται σήμερα 16 άτομα από διάφορους οίκους ευγηρίας διότι υπήρξε μετάδοση εντός των χώρων αυτών επειδή κάποιοι δεν πρόσεξαν αρκετά και κάποιοι δεν τήρησαν τα πρωτόκολλα.
"Πρέπει όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι να αντιληφθούν ότι έχουν στα χέρια τους τις ζωές των αγαπημένων ανθρώπων, του πατέρα και της μητέρας κάποιων άλλων, του παππού και της γιαγιάς, που σε περίπτωση που νοσήσουν βαριά θα νοσηλευθούν και κάποιοι από αυτούς θα καταλήξουν", ανέφερε.
Υπενθύμισε εξάλλου πως έχουν απαγορευθεί οι επισκέψεις στους οίκους ευγηρίας ώστε να περιοριστούν οι πιθανότητες διασποράς του ιού από επισκέπτες σε αυτούς τους χώρους.
Είπε ακόμη πως πραγματοποιούνται συνεχώς προγράμματα ελέγχου σε κλειστές δομές, σε γηροκομεία, κέντρα αποκατάστασης κ.ο.κ.
Είναι σε εξέλιξη τρίτο πρόγραμμα που γίνεται για τους εργαζόμενους σε αυτούς τους χώρους και θα αρχίσει τις επόμενες μέρες με τα γρήγορα τεστ εβδομαδιαίος έλεγχος των εργαζομένων, ανέφερε.
Τόνισε πως τα άτομα αυτά πρέπει να συμπεριφέρονται υπεύθυνα σε όσους χώρους διακινούνται ώστε να μην επιμολυνθούν και να μεταφέρουν τον ιό.
Εμβόλια
-----
Απαντώντας σε ερώτηση για τα εμβόλια, η κ. Πανά είπε πως η Κύπρος ακολουθεί όλες τις κεντρικές διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που υπάρχουν όσον αφορά αρχικά το κομμάτι των συμβολαίων.
Πρόσθεσε πως "ο στόχος μας είναι να πάμε δια της ασφαλούς οδού. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι από όλα τα επίσημα συμβόλαια που θα είναι διαθέσιμα, θα συμμετέχουμε και θα προσπαθήσουμε στη χώρα μας να έχουμε και τις τρεις τεχνολογίες των εμβολίων, οι οποίες θα είναι διαθέσιμες, και από εκεί και πέρα ανάλογα με τα χρονοδιαγράμματα που θα εξαρτηθούν και από τις αξιολογήσεις των εγκεκριμένων Οργανισμών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, θα έχουμε, αντιστοίχως του πληθυσμού μας, τις ποσότητες των εμβολίων σε σεβαστά χρονικά διαστήματα".
Η κ. Πανά ανέφερε πως τα χρονοδιαγράμματα και οι προβλέψεις που δίνονται από τις ίδιες τις εταιρείες, θα εξαρτηθούν από την τελική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας που γίνεται κεντρικά.
Ανέφερε πως από και πέρα με βάση τον πληθυσμό και την προτεραιοποίηση που υπάρχει θα ξεκινήσει βαθμιαία ο εμβολιασμός.
Έχει καταρτιστεί πλάνο και έχει γίνει ιεράρχηση των ομάδων του πληθυσμού που θα χρειαστεί να λάβουν πρώτες το εμβόλιο, σημείωσε η κ. Πανά, προσθέτοντας πως εκείνοι που θα έχουν προτεραιότητα είναι το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, τα άτομα που εργάζονται σε κλειστές δομές και έχουν ενασχόληση με ευπαθείς ομάδες, ενώ σε ό,τι αφορά στις ευπαθείς ομάδες, είναι μεν στις προτεραιότητες ωστόσο αναμένονται πρώτα τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών.
Σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, θα γίνει, ανέφερε, προτεραιοποίηση και οργάνωση. Είπε πως «μέχρι τώρα, τα δεδομένα από τις κλινικές μελέτες λένε ότι δεν θα εντάξουν στην αρχική φάση των κλινικών μελετών Φάσης 3, μεγάλο αριθμό παιδιών και παιδιά μικρής ηλικίας».