Το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ) έχει τερματιστεί οριστικά και αμετάκλητα ανέφερε ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού του Υπουργείου του για το 2021 στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.
Παράλληλα ξεκαθάρισε ότι με τον τερματισμό του προγράμματος θα συνεχίσει και πρέπει να παραμένει η δυνατότητα στο ΥΠΕΣ να κάνει κάποιες διεκπεραιωτικές εργασίες και να εποπτεύει αυτούς που τους έχουν παραχωρηθεί διαβατήρια και για αυτό το λόγο δεν πρέπει να καταργηθούν υφιστάμενοι κανονισμοί και νομοθεσίες. Παράλληλα ανέφερε ότι η κατάργηση του Σχεδίου προχωρεί με βάση τις συμβουλές του Γενικού Εισαγγελέα και σε περίπτωση που εισηγηθεί κατάργηση κάποιων νομοθεσιών αυτό θα γίνει.
Είπε επίσης ότι ήδη τρέχει μια διαδικασία για ανάκληση υπηκοοτήτων με βάση τις εισηγήσεις της Επιτροπής Καλογήρου που βρίσκεται στο Υπουργικό, ενώ δεν αποκλείεται να προχωρήσουν και σε άλλες ανακλήσεις αν προκύψουν.
Παράλληλα ανέφερε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα απαντήσει έγκαιρα για το θέμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα δώσει σημαντικές εξηγήσεις ενώ ήδη η Νομική Υπηρεσία ετοιμάζει το κείμενο της απάντησης.
Ο ΥΠΕΣ σημείωσε ότι ενώπιον της μονάδας πολιτογραφήσεων του ΥΠΕΣ εκκρεμούν προς εξέταση 691 αιτήσεις επενδυτών και 722 αιτήσεις μελών των οικογενειών τους οι οποίες και θα εξεταστούν μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Είπε επίσης ότι από τις αιτήσεις που έχουν για το ΚΕΠ το 2021 αναμένεται να εισρεύσει ποσό €71 εκατ.
Παράλληλα είπε ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται στη φάση του σχεδιασμού νέων τρόπων τόνωσης της οικονομίας της χώρας.
Μεταναστευτική πολιτική
Ο κ. Νουρής ανέφερε ότι στόχος της μεταναστευτικής πολιτικής είναι η σύντμηση του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων ασύλου και των επιστροφών, ώστε η ολοκλήρωση της εξέτασης μιας αίτησης από τον κατάλογο με τις λεγόμενες ασφαλείς χώρες να μην υπερβαίνει τους 2 μήνες.
Σημείωσε ότι η Κύπρος είναι μακράν η ευρωπαϊκή χώρα με τις μεγαλύτερες κατ’ αναλογία πληθυσμού αφίξεις παράνομων μεταναστών αλλά και αιτητών ασύλου και παρά το γεγονός ότι οι αφίξεις εντός του 2020, έχουν περιοριστεί σε ποσοστό πέραν του 50% σε σχέση με το 2019 εντούτοις λόγω του πολύ μεγάλου αριθμού που έφτασε όλα τα προηγούμενα χρόνια στη χώρα, δεν δικαιολογείται κανένας εφησυχασμός.
Ήδη, πρόσθεσε, τα κέντρα υποδοχής είναι υπερπλήρη και το πρόβλημα με την πανδημία υποχρέωσε στην προσωρινή μετατροπή τους σε κλειστά κέντρα, σε μια προσπάθεια ελέγχου της μετάδοσης της νόσου.
Έκανε επίσης λόγο για δραστική μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό των πολιτικών για το θέμα και είπε ότι ήδη υπήρξε συγκράτηση των αριθμό με τον τερματισμό των εικονικών γάμων και τον έλεγχο των εικονικών φοιτητών.
Σημείωσε ότι η συμφωνία επιστροφών με τον FRONTEX άρχισε να αποδίδει αφού τους 5 τελευταίους μήνες επέστρεψαν στις χώρες τους πέραν των 1.200 παράνομων μεταναστών. Ανέφερε ακόμα ότι η Κύπρος προχώρησε σε διμερείς συμφωνίες με χώρες όπως ο Λίβανος, η Γεωργία και Ινδία για επανεισδοχή.
Είπε επίσης ότι το κόστος για την μεταναστευτική πολιτική ανέρχεται στον προϋπολογισμό του 2021 στα €48 εκ και είναι αυξημένο κατά €18 εκ.
Ανάπτυξη, πολεοδομία στεγαστική πολιτική
Ο κ. Νουρής αναφέρθηκε στην πρόοδο που επιτεύχθηκε στο θέμα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης τόσο στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως όσο και στο Τμήμα Κτηματολογίου.
Ανέφερε ακόμα ότι οι υπηρεσίες του Κτηματολογίου πέτυχαν να μειώσουν δραστικά και τον αριθμό των ανέκδοτων τίτλων ιδιοκτησίας. Πιο συγκεκριμένα ενώ το 2013 υπήρχαν 70,000 τίτλοι που δεν είχαν εκδοθεί, αριθμός σήμερα έγινε κατορθωτό να μειωθεί στις 20,000 γεγονός που έχει προφανή πολλαπλά οφέλη.
Ανέφερε επίσης ότι για την περίοδο 2021-2023 το συνολικό κόστος των έργων που προωθούνται σε Δήμους και Κοινότητες σε όλη την επικράτεια της χώρας, θα ανέλθει στα €783 εκατομμύρια, με τις δαπάνες να κατανέμονται σε €459 εκατομμύρια στις αστικές περιοχές και 236 και 88 εκατομμύρια στις αγροτικές και περιαστικές περιοχές.
Όσον αφορά τα στεγαστικά σχέδια είπε ότι με γνώμονα την παροχή βοήθειας στους διαμένοντες στην ύπαιθρο, έχουν εκπονηθεί αριθμός σχεδίων, η δαπάνη των οποίων για την τριετία 2021-2023 θα ανέλθει στα 330 εκατομμύρια ευρώ.
Όσον αφορά την προσφυγική πολιτική είπε ότι η Υπηρεσία Μέριμνας και Αποκατάστασης διαχειρίστηκε τους 14 τελευταίους μήνες σχεδόν 4.000 αιτήσεις εκτοπισθέντων του σχεδίου στεγαστικής πολιτικής από τις 6.500 που έχουν κατατεθεί.
Πρόσθεσε ότι παρά το γεγονός ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη για την στεγαστική πολιτική για τους εκτοπισθέντες ήταν €24,5 εκατομ., με σειρά εξοικονομήσεων δόθηκαν στην Υπηρεσία Μέριμνας πρόσθετα 5 εκατομ. ενώ άλλα 5 εκατομ. θα είναι επίσης προς διάθεση στο αμέσως επόμενο διάστημα και αυτά μέσω πρόσθετων εξοικονομήσεων ώστε να ικανοποιηθεί πρόσθετος αριθμός αιτήσεων.
Σημείωσε επίσης ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια τεράστια προσπάθεια εκτίμησης της καταλληλόλητας αλλά και της αναγκαιότητας για βελτιωτικά και υποστηρικτικά έργα στους διαμένοντες στους συνοικισμούς.
Πρόσθεσε ότι το ΥΠΕΣ είναι ήδη στην φάση της αξιολόγησης της μελέτης του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών και εξέτασης του ενδεχομένου απόδοσης ωφελημάτων και οικονομικής ενίσχυσης των ιδιοκτητών ακίνητης κατεχόμενης περιουσίας.
Όσον αφορά τα σχέδια προσιτής κατοικίας αναφέρθηκε στην συμφωνία που υπεγράφη το περασμένο καλοκαίρι με τον Δήμο Λεμεσού για την σταδιακή ανέγερση 600 κατοικιών στον χώρο των πρώην εργατικών κατοικιών στη Λεμεσό.
Αναφέρθηκε επίσης σε αριθμό σχεδίων πολεοδομικών κινήτρων είτε για την νομιμοποίηση αυθαιρεσιών και μικρών παρατυπιών, είτε για την αλλαγή χρήσης μεταξύ κατοικίας και γραφείων, είτε παραχωρώντας αύξηση στον συντελεστή δόμησης ώστε να καταστεί δυνατή η έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας. Για τον ίδιο λόγο, πρόσθεσε, παρατάθηκε μέχρι τέλους του 2021 η διάρκεια ισχυόντων σχεδίων που έτυχαν ευρείας αξιοποίησης από τους πολίτες, όπως οι τουριστικές ζώνες ενώ κατατέθηκε στην Βουλή και το Νομοσχέδιο για την διευκόλυνση της αδειοδότησης των μεγάλων επενδύσεων
Ο κ. Νουρής αναφέρθηκε επίσης στην ρύθμιση που ισχύει από την 1η Οκτωβρίου 2020, σύμφωνα με την οποία κατά μέγιστο μέσα σε 20 μέρες εκδίδεται πλέον τόσο η πολεοδομική όσο και η οικοδομική άδεια σε αντιδιαστολή με τους μήνες καθυστέρησης του παρελθόντος. Είπε επίσης ότι αυτή η εξέλιξη οδηγεί στο επόμενο στάδιο που θα ισχύσει από 1ης Ιανουαρίου 2022. Από την ημερομηνία αυτή και μετά όλες οι αιτήσεις θα υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά και οι άδειες θα εκδίδονται πλέον σε 10 και όχι σε 20 μέρες.
Σφαγείο CYPRA
Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών για τους παράνομους μετανάστες που εργάζονταν στο σφαγείο CYPRA, είπε ότι ο ίδιος έδωσε τα 79 ονόματα στην αστυνομία και πλέον είναι θέμα δίωξης.
Όσον αφορά τα διατάγματα κατεδάφισης που υπάρχουν για το σφαγείο από το 2017, είπε ότι ο επιχειρηματίας επειδή ο νόμος το επέτρεπε έβαλε νέες αιτήσεις και μετά αίτηση κατά παρέκκλιση που βρίσκεται ενώπιόν τους αυτή την στιγμή. Επί του θέματος είπε ζήτησε τις απόψεις του Τμήματος Περιβάλλοντος για να πάει ολοκληρωμένη πρόταση στο Υπουργικό και η διαδικασία τρέχει. Παραδέχτηκε ότι στην πανδημία, λόγω των συνθηκών δεν έγιναν επιτόπιες επιθεωρήσεις, αλλά η διαδικασία είναι ολοκληρωμένη.
Ανάπτυξη Λευκωσίας
Ο κ. Νουρής είπε ότι το ΥΠΕΣ σχεδιάζει ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο αναβίωσης και ανάδειξης του Κέντρου της Λευκωσίας τόσο για την εντός των τειχών που εμφανίζει εικόνα γκετοποίησης, όσο και στην ευρύτερη της περιοχή με την δημιουργία ενός κεντρικού άξονα δημοσίων υπηρεσιών επί της Λεωφόρου Σεβέρη, μιας περιμετρικής επέκτασης του γραμμικού πάρκου ώστε να υπάρξει σύνδεση της ανατολικής με την δυτική πλευρά της πόλης, αλλά και δημιουργία συνθηκών μεταφοράς Πανεπιστημιακών Σχολών στο ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας. Πρόσθετος στόχος, είπε, είναι η ανοικοδόμηση εγκαταλειμμένων οικοδομών με την παραχώρηση γενναιόδωρων κινήτρων για το κέντρο της παλιάς Λευκωσίας.
Τοπική Αυτοδιοίκηση και άλλες μεταρρυθμίσεις
Αναφερόμενος στα τρία νομοσχέδια που αλλάζουν τον χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη χώρα, είπε ότι θεωρεί ότι είναι πολύ κοντά σε μια συμφωνία για ψήφιση των νομοσχεδίων.
Αναφέρθηκε ακόμα στη ριζοσπαστική αλλαγή στην εγγραφή και λειτουργία των Σωματείων και Ιδρυμάτων μετά την ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας.
Σημείωσε επίσης τη σημασία της υπογραφής συμφωνίας και της εκπόνησης Οργανογράμματος στο ΡΙΚ, σε συνδυασμό με την συμφωνία για την ανέγερση των νέων σύγχρονων κτιριακών εγκαταστάσεων αλλά και της υπογραφής της συμφωνίας για τα περιθωριακά δικαιώματα του ταμείου προνοίας των εργαζομένων.
Αναφέρθηκε επίσης στο ρόλο του Υπουργείου κατά την πανδημία και ιδιαίτερα του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών και της Πολιτικής Άμυνας.
Ο Προϋπολογισμός
Στα €571 εκατομμύρια ανέρχεται ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εσωτερικών για το 2021.
Όπως ανέφερε ο ΥΠΕΣ οι δράσεις και οι πολιτικές συνοψίζονται σε 4 βασικούς πυλώνες. Οι αναπτυξιακές δαπάνες συμπεριλαμβανομένων και των 21 εκατομμυρίων που προέρχονται από τα συγχρηματοδοτούμενα ταμεία μέσω ΕΠΣΑ και είναι αυξημένες κατά 62 εκατομμύρια σε σχέση με τις αντίστοιχες πραγματικές δαπάνες του 2019 και κοστολογούνται στα 214 εκατομμύρια και αποτελούν το 36% του προϋπολογισμού.
Στον αντίποδα οι τακτικές δαπάνες είναι επίσης αυξημένες κατά 29 εκατομμύρια σε σχέση με το 2019, αποτελούν το 62% του προϋπολογισμού και φτάνουν τα 368 εκατομμύρια.
Το ποσοστό υλοποίησης του φετινού προϋπολογισμού έφτασε το 83% σε σχέση με 82% το 2019 και 84% το 2018.
«Θέτουμε λοιπόν ενώπιον της Βουλής ένα ισοσκελισμένο προϋπολογισμό με έντονα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και με σαφέστατο προσανατολισμό. Την ενίσχυση της οικονομίας, την διεύρυνση της κοινωνικής συνοχής, την προστασία και ανάδειξη του φυσικού μας πλούτου και της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά πάνω απ’ όλα την προαγωγή και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών», ανέφερε.
Δηλώσεις Βουλευτών
Σε δηλώσεις της μετά το πέρας της Επιτροπής η Πρόεδρος της, Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου αναφέρθηκε στο ΚΕΠ και είπε ότι για να μπορέσει η Κυπριακή Δημοκρατία να ανακτήσει τη χαμένη της αξιοπιστία, θα πρέπει να υπάρχει ουσιαστική και ειλικρινής κάθαρση με πραγματική πρόθεση να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο. Για αυτό το λόγο, είπε θα πρέπει να επιτραπεί στον Γενικό Ελεγκτή να διενεργήσει έλεγχο σε όλες τις αιτήσεις και όλα τα διαβατήρια που έχουν παραχωρηθεί, ώστε να έχει η ΚΔ ως υπεράσπισή της σε οποιαδήποτε διαδικασία παράβασης το γεγονός ότι η ίδια αποδέχτηκε και τροχοδρόμησε έρευνα από ανεξάρτητη αρχή.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλας εξήρε την προσπάθεια του Υπουργείου. Ο προϋπολογισμός, είπε, λειτουργεί στα πλαίσια ενός υλοποιήσιμου σεναρίου με ολιστική προσέγγισης και στοχοθεσία. Με την καινοτομία την οποία εισάγει, είπε, ανατρέπει παραδοσιακές στρεβλώσεις και δημιουργεί συνθήκες ισόρροπης ανάπτυξης σε αστικές και αγροτικές περιοχές. Είπε επίσης ότι παρέχει τη δυνατότητα εφαρμογής της νέας μεταναστευτική πολιτικής, συγκρατεί τις αιτήσεις ασύλου και αυξάνει τους πόρους για ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική. Ανέφερε ακόμα ότι τα αναπτυξιακά κονδύλια είναι αυξημένα. Σημείωσε επίσης τη συνεχή στήριξη του ΥΠΕΣ στην τοπική αυτοδιοίκηση ώστε να επιτευχθεί η μεταρρύθμισή της.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών, Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ελένη Μαύρου είπε ότι ο προϋπολογισμός χαρακτηρίζεται από μείωση κατά 15% των αναπτυξιακών δαπανών. Είπε επίσης ότι δεν πήραν ικανοποιητικές απαντήσεις για το ΚΕΠ και τις ανακλήσεις υπηκοοτήτων, για το πρόβλημα στέγης πολλών συμπατριωτών μας, για τις παραβιάσεις των τοπικών σχεδίων και τις άναρχες αδειοδοτήσεις των ψηλών κτηρίων, για την αναδόμησης συνοικισμών, για την αδιαφάνεια και αυθαιρεσία στη διαχείρισης των τ/κ περιουσιών. Έκανε λόγο για γραφειοκρατία και καθυστερήσεις και μια απογοητευτική εικόνα ιδιαίτερα στις συνθήκες που περνούμε σήμερα.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος χαιρέτισε την ευαισθητοποίηση του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων για τη μεταναστευτική πολιτική κάτι το οποίο, όπως είπε, η ΕΔΕΚ τόνιζε για χρόνια. Ανέφερε ακόμα ότι ζήτησαν από τον Υπουργό Εσωτερικών να τους δώσει ονόματα αξιωματούχων του κατοχικού καθεστώτος με κυπριακό διαβατήριο. Πρόσθεσε ότι κατέθεσαν σειρά προτάσεων στον ΥΠΕΣ όπως η απλοποίηση της διαδικασίας πολεοδομικής αμνηστίας για μικρές οικιστικές αναπτύξεις, αναθεώρηση της δήλωσης πολιτικής για τα αγροτεμάχια, πρόσθετα κίνητρα για επιστροφή κατοίκων στην ύπαιθρο όπως η δυνατότητα ίδρυσης φωτοβολταϊκών πάρκων για δωρεάν παραχώρηση ρεύματος στους μόνιμους κατοίκους. Ζήτησε επίσης να λειτουργήσουν ξενώνες φιλοξενίας των αστέγων και ταμείο οικονομικής στήριξης των προσφύγων για απώλεια χρήσης της περιουσίας τους.Έκανε επίσης προτάσεις για αναζωογόνηση της παλιάς Λευκωσίας.
Ο Βουλευτής της Πλατφόρμας Δημοκρατικών Δυνάμεων Μαρίνος Μουσιούττας ανέφερε ότι το ΥΠΕΣ βαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά χρειάζεται δουλειά ώστε να υλοποιηθούν αυτά που περιέχονται στον προϋπολογισμό. Χρειάζεται όπως είπε το νέο στεγαστικό πρόγραμμα, η βελτίωση της έκδοσης πολεοδομικών αδειών, περισσότερα κίνητρα σε σχέση με την προσφυγική πολιτική, ενώ είπε ότι θα πρέπει να προχωρήσει και η μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να πάνε στην Ολομέλεια τα νομοσχέδια. Συνεχάρη παράλληλα τον ΥΠΕΣ για την προσπάθειά του ώστε να πάρει η Λευκωσία τη θέση που της αρμόζει.