Η Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων καταψήφισε την πρόταση για αυτοδιάλυση του Σώματος με βάση του άρθρο 67 του Συντάγματος, σύμφωνα με σχέδιο απόφασης του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών και της ανεξάρτητης βουλευτού Άννας Θεολόγου.
Υπέρ ψήφισαν 26 βουλευτές και εναντίον 30. Τα κόμματα που τάχθηκαν υπέρ της πρόωρης διάλυσης της Βουλής ήταν ο ΔΗΣΥ, η ΕΔΕΚ, το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, το ΕΛΑΜ και η ανεξάρτητη βουλευτής Άννα θεολόγου. Εναντίον της απόφασης ψήφισαν το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ, η «Αλληλεγγύη» και οι βουλευτές της «Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων».
Τροπολογία της Συμμαχίας Πολιτών να δεσμευτούν οι εν ενεργεία βουλευτές ότι δεν θα επαναδιεκδικήσουν σε περίπτωση αυτοδιάλυσης της Βουλής, απορρίφθηκε με 52 ψήφους εναντίον, 2 αποχές και 1 ψήφο υπέρ.
Προηγουμένως είχε τεθεί σε ψηφοφορία και σχέδιο ψηφίσματος του Κινήματος Οικολόγων μαζί με τη βουλευτή Άννα θεολόγου που θα καλούσε την Κυβέρνηση σε παραίτηση και προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Η πλειοψηφία της Βουλής με 53 υπέρ και 3 εναντίον αποφάσισε να το παραπέμψει για συζήτηση στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, με την αιτιολογία ότι εγείρονται συνταγματικά ζητήματα. Ο βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης αντέτεινε ότι δεν εγείρεται κανένα πρόβλημα να ψηφίζει η Βουλή επί παντός επιστητού επειδή δεν δεσμεύει κανέναν και τίποτα.
Παράλληλα, η Ολομέλεια παρέπεμψε στις αρμόδιες Επιτροπές, άλλα νομοθετήματα που κατατέθηκαν από το Κίνημα Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών και το ΕΛΑΜ, παρά το γεγονός ότι τα κόμματα ζήτησαν να συζητηθούν ως επείγουσες. Οι προτάσεις των Οικολόγων αφορούν το άμεσο πάγωμα της κατάθεσης και εξέτασης αιτήσεων για το σχέδιο πολιτογραφήσεων, την υποχρέωση της Κυβέρνησης να παραδώσει στον Γενικό Ελεγκτή όλους τους απαιτούμενους φακέλους των πολιτογραφήσεων και την
κατάργηση των προνομίων για πρώην Προέδρους της Βουλής και τους πρώην Προέδρους της Δημοκρατίας.
Το ΕΛΑΜ είχε καταθέσει σχέδιο ψηφίσματος για άμεση δημοσιοποίηση της «Λίστας Γιωρκάτζη» για τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια των Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων και άμεση δημοσιοποίηση της «Λίστας Λαγκαρντ» η οποία περιλαμβάνει υποθέσεις φοροδιαφυγής.
Οι τοποθετήσεις των κομμάτων για το θέμα της διάλυσης της Βουλής
Εκ μέρους της "Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων" ο βουλευτής Άγγελος Βότσης είπε ότι με την διάλυση της Βουλής δεν δίνονται απαντήσεις αναφορικά με τις πραγματικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις όσον αφορά τον εκλογικό νόμο. Εξέφρασε την άποψη ότι θα πρέπει άμεσα να ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για πραγματικές μεταρρυθμίσεις στον εκλογικό νόμο, για οριζόντια ψηφοφορία, για θέματα που αφορούν το ασυμβίβαστο των βουλευτών και το όριο των θητειών. Είπε ότι οι ίδιοι από Δευτέρας θα προχωρήσουν στην κατάθεση και νέων προτάσεων μαζί με τις παλιές που υπάρχουν, ώστε να δοθεί η ευκαιρία στο Σώμα να κριθεί επί πραγματικών δεδομένων εκλογικής μεταρρύθμισης.
Παράλληλα επανέλαβε το αίτημα για δημοσιοποίηση της «λίστας Γιωρκάτζη» από τον νέο Πρόεδρο της Βουλής.
Η ανεξάρτητη βουλευτής, Άννα Θεολόγου, ανέφερε ότι κάποιοι προσπάθησαν να τους αποδώσουν αλλότρια κίνητρα αναφορικά με την πρόταση για αυτοδιάλυση της Βουλής και παραίτηση της Κυβέρνησης. Ανέφερε ότι δέχθηκε παραινέσεις, απειλές και «κοινοβουλευτικό μπόουλινγκ» για να αποσύρει την πρότασή της.
Πρόσθεσε ακόμα ότι η διαφθορά έχει αγγίξει και την παρούσα σύνθεση της Βουλής και με την πρόταση που υπέβαλε γίνεται πράξη η ανάληψη της συλλογικής ευθύνης από το Κοινοβούλιο γιατί όπως είπε «το ρεζίλεμα δεν έχει τέρμα» και Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετωπίζει διαδικασίες επί παραβάσει και δεν μπορούν να σφυρίζουν αδιάφορα για ακόμα επτά μήνες. Πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση νομίζει ακόμα ότι βρέχει, αλλά όπως είπε «δεν βρέχει, μας φτύνουν».
Ο Πρόεδρος του ΕΛΑΜ, Χρίστος Χρίστου, ανέφερε ότι το κόμμα στηρίζει την αυτοδιάλυση και τις πρόωρες εκλογές, αφού η κοινωνία αναμένει από την Βουλή και την πολιτεία να βρει τη δικαιοσύνης της. Είπε ακόμα ότι τα τελευταία χρόνια σχεδόν όλα τα κόμματα έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα διαφθοράς και ότι το ΕΛΑΜ δεν εμπλέκεται σε οποιοδήποτε σκάνδαλο στην πολιτική ζωή του τόπου και από την πρώτη στιγμή στέκεται μαζί με την κοινωνία και λέει ότι χρειάζεται κάθαρση.
Είπε παράλληλα ότι θα έπρεπε να προηγηθεί άλλη συζήτηση για δημοσιοποίηση της «Λίστας Γιωργκάτζη».
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Γιώργος Περδίκης, ανέφερε ότι στηρίζουν την πρότασή τους αφού «ζήσαμε την απόλυτη αποκάλυψη». Διερωτήθηκε αν οποιοσδήποτε βουλευτής μπορεί να ξεχάσει την ντροπή και την απογοήτευση και είπε ότι αυτή είναι πολλαπλάσια μέσα στην κοινωνία και τους πολίτες. Σημείωσε ότι με τη διάλυσή της, δίνεται η ευκαιρία στη Βουλή να ανοίξει το κεφάλαιο ανάληψη ευθύνης, την οποία ωστόσο, όπως ανέφερε, έχει κυρίως η Κυβέρνηση που επινόησε και εφάρμοσε αυτό το σχέδιο πολιτογραφήσεων.
Πρόσθεσε ότι η ανυποληψία στην οποία έφεραν την Κυβέρνηση σε μια κρίσιμη περίοδο για τα εθνικά θέματα, αποτελεί τη μεγαλύτερη προδοσία και υπόσκαψη και κάλεσε να μην επικαλούνται κάποιοι τον πατριωτισμό γιατί θα είναι αλήθεια τότε ότι «αποτελεί το μεγαλύτερο καταφύγιο των απατεώνων».
Παράλληλα είπε ότι και η Βουλή έχει ευθύνη γιατί προειδοποιήθηκε σε πολλές περιπτώσεις, όπως το 2018 όταν καταψήφισε σχέδιο των Οικολόγων που ζητούσε διαφάνεια για το πρόγραμμα, σχεδόν ομόφωνα. Πρόσθεσε ότι όταν έφερε σχετικό κανονισμό η Κυβέρνηση, η Βουλή τον ψήφισε γεμάτο κενά και παραλείψεις. Αυτός ο κανονισμός, είπε, επιτρέπει σήμερα να εξεταστούν άλλες 1000 πολιτογραφήσεις, αναφέροντας ότι συνεχίζει το πρόγραμμα υπό την κάλυψη του τάχα κλεισίματός του. Την ίδια ώρα, πρόσθεσε, «στέλνεται την πρόταση μου για άμεσο πάγωμα του προγράμματος στις ελληνικές καλένδες».
Εκ μέρους της «Αλληλεγγύης» ο βουλευτής Γεώργιος Παπαδόπουλος ανέφερε ότι η Βουλή πρέπει να καταψηφίσει το ψήφισμα παρόλο που την προσεχή Πέμπτη θα κριθεί και πάλι η τύχη της έδρας του στη Βουλή και υπάρχει πιθανότητα να την χάσει. Εξέφρασε παράλληλα την άποψη πως αν γίνουν πρόωρες εκλογές θα επανεκλεγούν οι ίδιοι βουλευτές και θα συνεχίσει η κομματοκρατία.
Τοποθετήθηκε επίσης ο βουλευτής του Κινήματος Μιχάλης Γιωργάλλας, ο οποίος ανέφερε ότι οι πολίτες ζητούν κάθαρση και πάταξη της διαφθοράς, κάτι το οποίο μπορεί να γίνει μόνο μέσα από ισχυρούς θεσμούς και νόμους που θα έχουν την εξουσία να κάνουν τομές, να σπάσουν αποστήματα και να οδηγήσουν τους υπευθύνους στη λογοδοσία. Είπε επίσης ότι η διάλυση της βουλής σήμερα δεν μπορεί να το πετύχει αυτό, αφού εν μέσω κορωνοϊού θα δώσει προτεραιότητα σε αυτούς που τα τελευταία χρόνια είχαν τη δυνατότητα να προβάλλονται.
Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών, Γιώργος Λιλλήκας, ανέφερε ότι η Συμμαχία που είχε καταθέσει στο παρελθόν διάφορες προτάσεις νόμου όπως για οριζόντια ψηφοφορία, για προσωπική αστική ευθύνη και το ανακλητό που δεν συζητήθηκαν, είναι έτοιμη να τις επαναφέρει ώστε να δημιουργηθούν μηχανισμοί ελέγχου, διαφάνειας και τιμωρίας, ώστε να μη διαιωνιστεί το σύστημα διαφθοράς και διαπλοκής.
Είπε επίσης ότι θα πρέπει να ασκηθεί αφόρητη πίεση στους αρμόδιου θεσμούς του κράτος για διαλεύκανση όλων των υποθέσεων διαπλοκής και διαφθοράς.
Πρόσθεσε ότι η απόφαση για διάλυση της Βουλής θα είχε νόημα αν υπήρχαν ακόμα 1-2 χρόνια θητείας. Είπε επίσης ότι να δεχτεί τη διάλυση να οι εν ενεργεία βουλευτές δεσμευτούν ότι δεν θα επαναδιεκδικήσουν στις επόμενες εκλογές.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, αναφέροντας ότι το κόμμα θα στηρίξει την πρόταση για αυτοδιάλυση της Βουλής, είπε ότι αυτή είναι μια μορφή συμβολής στη διαδικασία της επιβαλλόμενης κάθαρσης λόγω των προσφάτων αποκαλύψεων.
Παράλληλα είπε ότι η Βουλή στιγματίζεται από το γεγονός ότι μέλη του Κοινοβουλίου διέρρευσαν τα εμπιστευτικά έγγραφα που είχαν στην κατοχή τους 16 βουλευτές και δεν απέκλεισε κάτι τέτοιο να έγινε κατόπιν χρηματισμού. Πρόσθεσε ότι ανεξάρτητα με το ποια είναι η Κυβέρνηση δεν πρέπει να πλήττεται η υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, και κάτι τέτοιο είναι προδοσία από τη στιγμή που η χώρα δέχεται ασύμμετρες απειλές. Αυτό που μας ενδιαφέρει, είπε, είναι η κάθαρση και διαφύλαξη της υπόστασης της ΚΔ. Ζήτησε επίσης να ξανανοίξουν οι φάκελοι όλων των σκανδάλων των τελευταίων 20 ετών, αναφέροντας ότι η συγκάλυψή τους είναι πολιτική ευθύνη με ενδεχομένως εισαγγελική συμβολή.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, είπε ότι ο θεσμός της Βουλής πρέπει να διαφυλαχθεί μακριά από λαϊκισμούς και σκοπιμότητες. Ανέφερε επίσης ότι είναι εύκολο να ισχυρίζονται κάποιοι ότι είμαστε όλοι οι ίδιοι και φταίμε όλοι, άρα κανένας. Όπως είπε δεν αναλαμβάνουν ευθύνες που δεν τους αναλογούν.
Πρόσθεσε ότι δεν αμφισβητεί τις προθέσεις των εισηγητών της πρότασης, αλλά με αυτό τον τρόπο προσφέρουν το καλύτερο δώρο στον ΔΗΣΥ, αποπροσανατολίζοντας από τη διαπλοκή και διαφθορά της Κυβέρνησης. Σημείωσε ότι το μοναδικό εμπόδιο ώστε να αποφύγει τον έλεγχο η Κυβέρνηση είναι η Βουλή.
Ανέφερε ακόμα ότι το ΔΗΚΟ δεν θα ψηφίσει τον προϋπολογισμό της Κυβέρνησης αν δεν δοθεί πρόσβαση στο Γενικό Ελεγκτή να ερευνήσει το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων. Είπε ακόμα ότι για το σκάνδαλο των πολιτογραφήσεων τις ευθύνες φέρει η Κυβέρνηση, ανεξαρτήτως αν υπήρχαν και βουλευτές που εμπλέκονται. Η διάλυση της Βουλής, πρόσθεσε, θα συνεχίσει τη συσκότιση της συγκάλυψης που προωθεί ο ΔΗΣΥ. Πρόσθεσε ότι στο ΔΗΣΥ δεν θέλουν τον έλεγχο και προτιμούν να αφήσουν τη χώρα χωρίς προϋπολογισμό παρά να δεχτούν έλεγχο.
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού, είπε ότι η διαφθορά αυξήθηκε πολύ τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με καταγγελίες διεθνών οργανισμών και ξένων ΜΜΕ. Πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ ζήτησε από το 2016 τη λήψη μέτρων και τότε τους έλεγαν ισοπεδωτική αντιπολίτευση και μηδενιστές που το μόνο που τους ενδιέφερε είναι να φύγει η Κυβέρνηση. Ανέφερε ότι τον Ιανουάριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έστειλε επιστολή και ζητούσε εξηγήσεις για το πρόγραμμα και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τότε απαντούσε ότι είναι οι ανταγωνιστές μας που τους βάζουν να κάνουν τέτοιες επιστολές. Η Κύπρος πρόσθεσε έγινε τώρα διεθνώς ρεζίλι για αυτά τα ζητήματα και υπάρχει ο κίνδυνος να τιμωρηθεί.
Ανέφερε ακόμα ότι δεν γίνεται το οικογενειακό δικηγορικό γραφείο του Νίκου Αναστασιάδη να στέλνει αιτήσεις στο Υπουργικό Συμβούλιο που αφορούν μεγάλα ποσά και ο Πρόεδρος να προεδρεύει του Υπουργικού.
Κι ενώ συνέβησαν αυτά, είπε, ο ΔΗΣΥ τα ξεχνά και επικεντρώνει τα πυρά του στον βουλευτή του ΑΚΕΛ. Ο κ. Κυπριανού ζήτησε συγγνώμη από την κοινωνία που στελέχη του ΑΚΕΛ συμπεριφέρθηκαν έτσι τώρα ή στο παρελθόν, σημειώνοντας ωστόσο ότι ο βουλευτής τους παραιτήθηκε. Είπε επίσης ότι ο ΔΗΣΥ ξεχνά ότι υποστήριξαν την υποψηφιότητα Συλλούρη, ενώ ο Πρόεδρος λέει ότι είναι άμωμος και αμόλυντος.
Ανέφερε ακόμα ότι καταλαβαίνει γιατί ο ΔΗΣΥ θέλει να μεταφέρει όλες τις ευθύνες στη Βουλή και είπε ότι το κόμμα δεν είναι έτοιμο να αναλάβει τις ευθύνες που αναλογούν σε άλλους και δεν πρέπει να πάει το μήνυμα ότι μόνο η Βουλή είναι διεφθαρμένη και αυτοδιαλύθηκε.
Συμπλήρωσε ότι η Βουλή έχει υποχρέωση να δουλέψει πολύ επισταμένα και συγκεκριμένα για ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που θα περιορίζει τη δυνατότητα κατάχρησης εξουσίας, φαινομένων διαφθοράς και διαπλοκής.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, άρχισε την ομιλία του λέγοντας «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω» και ανέφερε ότι δεν υπάρχουν αναμάρτητοι σε αυτό το τόπο. Είπε επίσης το δικό του mea culpa εκ μέρους του ΔΗΣΥ για λάθη και παραλείψεις δεκαετιών και των τελευταίων ετών. Αν όλοι το πράτταμε, είπε, θα στέλναμε ένα καλύτερο μήνυμα στην κοινωνία. Είπε επίσης ότι θα ήταν καλό να υπάρχει σεμνότητα από όλους γιατί και άλλα δικηγορικά γραφεία προέδρων και πρώην προέδρων έκαναν αιτήσεις πολιτογραφήσεων.
Πρόσθεσε ότι ο ΔΗΣΥ στηρίζει τη διάλυση γιατί δνε θέλει κάποιοι να συνεχίσουν να εκβιάζουν τον κυπριακό λαό με απειλές ότι δεν θα ψηφίσουν τους προϋπολογισμούς. Ανέφερε ακόμα ότι δεν είναι πολιτικά ορθό να απειλείς να παραλύσεις τη χώρα σου αν δεν γίνει το δικό σου. Είπε επίσης ότι ο ΔΗΣΥ δεν αντιτίθεται στον έλεγχο από τον Γενικός Ελεγκτή για τις πολιτογραφήσεις, αλλά θα πρέπει να υπάρξει και σεβασμός στο θεσμό του Γενικού Εισαγγελέα και δεν μπορεί να γίνονται δύο παράλληλες έρευνες.
Ανέφερε ακόμα ότι δεν μπορεί η χώρα να συρθεί σε νέες περιπέτειες και αν εντείνεται το τοξικό κλίμα.
Πρόσθεσε ότι εφόσον δεν ψηφιστεί αυτοδιάλυση θα πρέπει την επόμενη μέρα να προταχθούν οι μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στη δημόσια Υπηρεσία και να δημιουργηθεί ανεξάρτητη Αρχή κατά της διαφθοράς, για το καλό του τόπου.
Κατέληξε λέγοντας ότι το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων βοήθησε την οικονομία, αλλά καταρράκωσε το κύρος της χώρας, και όλοι θα πρέπει να αναλάβουν τις μικρές ή μεγαλύτερες ευθύνες τους και να υποσχεθούν στην κοινωνία ότι θα προτάξουν τις μεταρρυθμίσεις που θα κλείνουν τις τρύπες στο σύστημα, και θα συμβάλουν για να επανέλθει η ομαλότητα και η αξιοπιστία της χώρας.