Στην ελληνική μυθολογία,επειδή ο Προμηθέας έκλεψε τη φωτιά από τους θεούς και την παρέδωσε στους ανθρώπους, ο Δίας οργισμένος «χάρισε» στους ανθρώπους μια γυναίκα που είχε μαζί της ένα κουτί με «δώρα», γεμάτο με φοβερές συμφορές και βάσανα. Αυτό το κουτί της Πανδώρας άνοιξε τελικά και ξεxύθηκαν οι συμφορές για την ανθρωπότητα. Έτσι προέκυψε το όνομα «Pandora Papers» για τα εν λόγω πρωτοφανή σε όγκο, ονόματα και πρακτικές αποκαλυπτικά στοιχεία, γύρω από την αποφυγή φορολογίας.
Τις προάλλες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ψήφισμά του, με σχεδόν ομόφωνη στήριξη από τους Ευρωβουλευτές όλων των πολιτικών ομάδων (και της Ομάδας που συμμετέχει ο ΔΗΣΥ), κατέγραψε μια αδιάσειστη διαπίστωση την οποία αποκαλύπτουν τα «Pandora Papers» χωρίς οποιαδήποτε διάψευση από όσους τα ονόματα περιλαμβάνονται. Τα αλληλοσυνδεόμενα φαινόμενα του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, της φοροδιαφυγής (παράνομη) και της φοροαποφυγής (νόμιμη), δεν περιορίστηκαν ούτε είναι αμελητέα, αλλά συνεχίζουν να τυγχάνουν εκτεταμένης εκμετάλλευσης από πρόσωπα και εταιρείες με δύναμη, τεράστιο πλούτο και ψηλά εισοδήματα. Το Ευρωκοινοβούλιο στο συντριπτικό του ψήφισμα στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα προς τις κυβερνήσεις, να προχωρήσουν στην πάταξη των παρανομιών καθώς και στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καλώντας τις
να διερευνήσουν την εμπλοκή των προσωπικοτήτων που αναφέρονται στα «Pandora Papers».
Το καθολικό αυτό ψήφισμα συμπεριλαμβάνει ειδική αναφορά στον Πρόεδρο της Κύπρου, επειδή το Δικηγορικό Γραφείο της οικογένειας «Νίκος Αναστασιάδης» περιλαμβάνεται στα εν λόγω αποκαλυπτικά έγγραφα, που αφορούν επιλήψιμες επαγγελματικές συμπεριφορές. Ωστόσο, ο Νίκος Αναστασιάδης, ως αρχηγός κράτους της ΕΕ, ιδιαίτερα ως ο Πρόεδρος της ημικατεχόμενης Κύπρου, που μετέχει στη λήψη των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οφείλει να λειτουργεί και να μεριμνά προληπτικά υπέρ της αξιοπιστίας των συμφερόντων της πατρίδας. Όσοι στην Κύπρο, ιδιαίτερα στην κομματική ηγεσία του ΔΗΣΥ, αρνούνται την επιλήψιμη συμπεριφορά και την προασπίζονται, έχουν απέναντί τους τη συντριπτική θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το τεκμήριο της αθωότητας ισχύει για όλους μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου. Εντούτοις, επειδή προβάλλεται η νομιμότητα ως υπεράσπιση επιλήψιμων συμπεριφορών και πρακτικών (π.χ. συγκάλυψη ιδιοκτησίας και αποφυγή φορολογίας μέσω πολύπλοκων εταιρικών σχημάτων), υποδεικνύουμε ότι η γραμμή ανάμεσα στην παρανομία και στη νομιμότητα καθορίζεται από τους πολιτικούς, οι οποίοι επιλέγουν το εύρος του μανδύα νομιμότητας. Το Ευρωκοινοβούλιο πάντως θεωρεί ότι πρόσωπα και πρακτικές που αναφέρονται στα «Pandora Papers» πρέπει να διερευνηθούν ενδελεχώς από τις κρατικές αρχές κατά πόσον υπήρξαν παρανομίες και επιπλέον ζητά όπως πολλές «τρύπες» εξαλειφθούν μέσω νομοθετικής απαγόρευσης. Ένα στοιχείο για το μέγεθος της νομοθετικής «τρύπας» είναι ότι οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, όπου εμπλέκονται τα 2/3 των περιπτώσεων στα «Pandora Papers», δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των φορολογικών παραδείσων.
Καταληκτικά, αναφέρουμε ότι στον μύθο της Πανδώρας, αφού ξεχύθηκαν οι συμφορές, στον πάτο του κουτιού έμεινε η ελπίδα. Στα δημοκρατικά πολιτεύματα την ελπίδα αποτελούν οι σκεπτόμενοι πολίτες.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο
