Τη θέση του για λύση δύο κρατών, καθώς και την άποψή του ότι «οι πραγματικότητες και οι συνθήκες στην Κύπρο έχουν αλλάξει», δήλωσε ότι ανέπτυξε στην Ειδική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ , ο Ερσίν Τατάρ μετά από την συνάντηση με την κ. Λουτ στην οποία είπε ότι «σίγουρα πρέπει να γίνει μια πενταμερής +1, συνάντηση».
Η συνάντηση Τατάρ – Λουτ άρχισε στις 11.30 και ολοκληρώθηκε στις 14.00 με τον Τ/κ ηγέτη να δηλώνει ότι εξήγησε στην Τζέιν Χολ Λουτ πως, με τη στήριξη και την εξουσία που του έδωσε ο «λαός», στην Κύπρο έχει ξεκινήσει μια νέα εποχή. Οι συνομιλίες για μια ομοσπονδιακή λύση που διαρκούν εδώ και 52 χρόνια δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα και, σύμφωνα με τον Ερσίν Τατάρ, αυτό το γνωρίζει ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ που είχε προσωπική εμπειρία στο Κραν Μοντάνα στη διαδικασία.
Γι’ αυτό, πρόσθεσε, «θα είναι σημαντικό να υπάρξει μια διαδικασία διαπραγματεύσεων για δύο κράτη που, βασισμένα στην κυριαρχική ισότητα, θα ζουν δίπλα δίπλα και θα συνεργάζονται». Σε μια συνάντηση πενταμερή +1, όπως έχει προτείνει και ο Τούρκος ΥΠΕΞ, όπου θα συμμετέχουν η Τουρκία, η Ελλάδα, η τ/κ πλευρά και η ε/κ, και επιπλέον τα ΗΕ, θα του δοθεί η ευκαιρία να αναπτύξει τη θέση του και η όλη διαδικασία να αποκτήσει μια νέα βάση. Όλα αυτά, είπε, τα εξήγησε με λεπτομέρεια στην κ. Λουτ.
Κατά τον κ. Τατάρ ο τ/κ «λαός» έχει δικαίωμα να ζήσει σε αυτή τη «χώρα» με ειρήνη, ευημερία και ασφάλεια, επειδή είναι, με βάση και τις συμφωνίες του 1960, ένα από τα δύο μέρη αυτών των συμφωνιών. «Είναι ένας από τους δύο λαούς που ζουν εδώ ο τ/κ λαός και έχει κυριαρχικά δικαιώματα που πηγάζουν από αυτές τις συμφωνίες».
Της εξήγησε, πρόσθεσε, ότι η άλλη πλευρά δεν θα κυριαρχήσει και πως οι Τ/κ έχουν δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα τέτοιο κλίμα ώστε να μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν αυτό το δικαίωμα. Από το 1974, συνέχισε, η τ/κ πλευρά έδειξε καλή θέληση και ευελιξία σε όλες τις διαδικασίες διαπραγματεύσεων, όπως και την περίοδο του σχεδίου Ανάν αλλά και στο Κραν Μοντάνα, «χωρίς να βρει ανταπόκριση από την άλλη πλευρά. Γι’ αυτό και μια διαδικασία στην ίδια βάση δεν πρόκειται να φέρει αποτέλεσμα από δω και πέρα. Πρέπει να αρχίσει μια νέα σελίδα, μια νέα διαδικασία. Ο τ/κ λαός το αξίζει αυτό γιατί είναι ο πραγματικός όμηρος».
Οι Τ/κ νέοι, συνέχισε, δεν μπορούν να παίξουν σε (διεθνείς) αγώνες, ενώ υπάρχουν εμπάργκο και απομόνωση – όπως υποστήριξε – και οικονομικά, και πολιτικά αλλά και στον πολιτισμό. Εμποδίζονται, πρόσθεσε, η ανάπτυξη του ψευδοκράτους αλλά και οι απευθείας πτήσεις και πρέπει να υπάρξει περισσότερη δημιουργικότητα – κατά την έκφρασή του – όσον αφορά το άνοιγμα της κοινότητας και των Τ/κ προς τον έξω κόσμο. «Ναι έχουμε προσδοκίες, ίσως έχει και η απέναντι πλευρά». Οι Τ/κ, είπε, περιμένουν από τα ΗΕ και τη διεθνή κοινότητα να τα σκεφτεί όλα αυτά.
Τα όσα συμβαίνουν στην ανατολική Μεσόγειο, ανέφερε ο Τ/κ ηγέτης, δείχνουν ότι η Κύπρος δεν είναι πλέον η παλιά Κύπρος, υπάρχει η γεωστρατηγική σημασία λόγω των υδρογονανθράκων και αν στην Κύπρο βρεθεί μια λύση βιώσιμη, δίκαιη και μόνιμη, τότε υπάρξουν μια σειρά από διαδικασίες που θα αφορούν όλες αυτές τις εξελίξεις.
Η Τζέιν Χολ Λουτ, πρόσθεσε, τον άκουγε, κρατούσε σημειώσεις, έκανε ερωτήσεις στις οποίες και της απάντησαν λεπτομερώς. Δεν γνωρίζει, είπε, αν η κ. Λουτ θα έχει κι άλλη συνάντηση μαζί του μετά από εκείνη με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, «εάν νιώσει την ανάγκη θα έρθει». Το καθήκον της, συνέχισε, είναι να διερευνήσει κατά πόσο υπάρχει το έδαφος για μια πενταμερή και για το σκοπό αυτό θα μεταβεί στην Ελλάδα αύριο και μετά στην Τουρκία. Θα ενημερώσει, ανέφερε, τον ΓΓ του ΟΗΕ για τις επαφές της και θα ληφθεί η απόφαση για την πραγματοποίηση ή μη μιας πενταμερούς συνάντησης. «Εγώ της είπα ότι σίγουρα πρέπει να γίνει μια πενταμερής +1, διάσκεψη, στην οποία θα τα εξηγήσουμε όλα αυτά, όπως τα εξηγήσαμε και στην ίδια. Επειδή οι πραγματικότητες στην Κύπρο και οι συγκυρίες έχουν αλλάξει πολύ».
Δεν υπάρχει ανάγκη για συνέχιση της ίδιας διαδικασίας, πρόσθεσε, και οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο, η ανακάλυψη υδρογονανθράκων, η θέση της Τουρκίας, οι προσδοκίες των Τ/κ «μας έχουν φέρει σε ένα διαφορετικό σημείο». Πιστεύει, συνέχισε, ότι μπορεί να υπάρξει μια κατάσταση win win γιατί αν υπάρξει μια λύση θα επωφεληθούν από αυτή και οι Τ/κ και οι Ε/κ και η περιοχή ολόκληρη.
Στην ερώτηση εάν έδωσε το μήνυμα ότι δεν πάει σε μια πενταμερή για να συζητήσει την ομοσπονδία, ο Ερσίν Τατάρ απάντησε «το είπαμε άλλωστε αυτό. Στην Κύπρο υπάρχουν νέες πραγματικότητες». Κι επανέλαβε τη θέση του για δύο κράτη που θα είναι δίπλα δίπλα στη βάση της κυριαρχικής ισότητας.
Στην ερώτηση εάν συζητήθηκε το θέμα της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου, ο κ. Τατάρ απάντησε αρνητικά λέγοντας ότι αυτό το ζήτημα δεν είναι μεταξύ των καθηκόντων της κ. Λουτ. Το καθήκον της, είπε, είναι να αναζητήσει το έδαφος για μια πενταμερή συν ένα, διάσκεψη.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι δεν βλέπουν ζεστά την επανέναρξη των συνομιλιών από το ίδιο σημείο, ούτε και κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει αποδεκτό. Πρόσθεσε ότι η κ. Λουτ που παρακολουθεί το Κυπριακό από ’90, ξέρει την περιοχή αλλά και την Κύπρο πολύ καλά, «και γνωρίζει πλέον πολύ καλά ότι κάποια πράγματα πλέον έχουν αλλάξει. Δεν είναι η Κύπρος που ήταν πριν 20 χρόνια. Ούτε η ανατολική Μεσόγειο είναι η ίδια. Εχουν αλλάξει και οι προσδοκίες»
Επανέλαβε τη θέση του ότι οι Τ/κ είναι συνεχώς οι όμηροι αυτής της κατάστασης και πως δεν είναι πραγματικά αποδεκτό να ισχύει ακόμα το ψήφισμα 186 του 1964 από τον ΟΗΕ που αναγνωρίζει στην Κύπρο μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος. Αυτό είναι η μεγαλύτερη αδικία που έγινε στους Τ/κ, υποστήριξε. «Και μπορεί να μην το λένε ανοικτά, αλλά το γνωρίζουν και οι ίδιοι αυτό».
Υποστήριξε επίσης ότι η αποδοχή των Ε/κ – όπως είπε – μονομερώς στην ΕΕ, παρά το ότι απέρριψαν το σχέδιο Ανάν, δυσκόλεψε τα πράγματα «κι αυτό το ξέρει όλος ο κόσμος. Η προσπάθειά μας είναι να τα εξηγήσουμε όλα αυτά, να υπερασπιστούμε τον δίκαιο αγώνα μας και να πάμε ένα επίπεδο πιο μπροστά».
«Τα γνωρίζουν αυτά καλά κι αυτοί γιατί εμείς έχουμε δίκιο. Εμείς είμαστε οι όμηροι. ΟΙ Ε/κ υπερασπίζονται το στάτους κβο επειδή ο κόσμος τους αναγνωρίζει, όλη η οικονομική κι άλλη στήριξη πάει σε αυτούς. Σε εμάς δίπλα υπάρχει η Τουρκική Δημοκρατία. Δεν υπάρχει άλλη δύναμη πλην της Τουρκίας να κάνει τέτοια ανοίγματα σε μας γιατί έτσι έχει δημιουργηθεί το καθεστώς. Εμείς λέμε ότι σε αυτό το καθεστώς οι όμηροι είμαστε εμείς».
Επίμονα ανέφερε στην κ. Λουτ, είπε ο Ερσίν Τατάρ, ότι η τ/κ νεολαία δεν μπορεί να συμμετάσχει σε διεθνείς αγώνες, ούτε μια ποδοσφαιρική ομάδα να πάει στην Τουρκία μπορεί. Αυτό το εμποδίζει η ε/κ πλευρά,, «χρησιμοποιούν το βέτο. Αυτά στην εποχή πύο ζούμε δεν είναι πράγματα αποδεκτά». Γι’ αυτό πρέπει κάτι να αλλάξει, πρόσθεσε.
Ερωτηθείς εάν η κ. Λουτ θα πάει στην Τουρκία, ο κ. Τατάρ απάντησε ότι υπάρχει πρόβλημα με τις πτήσεις λόγω της πανδημίας, σημειώνοντας ότι έχει ζητήσει ραντεβού από την Άγκυρα και θα πάει αργότερα.
Στην συνάντηση με τον Τ/κ ηγέτη ήταν οι πρώην διαπραγματευτές της τ/κ πλευράς, Εργκιούν Ολγκούν και Οσμάν Ερτούγ, ο «βουλευτής» Αμμοχώστου του ΚΕΕ, Ογουζχάν Χασίπογλου που είναι υπεύθυνος για το Κυπριακό και γνωρίζει το θέμα του Βαρωσίου και η Μπερνά Τσελίκ Ντογρούγιολ.
Τατάρ: Τη θέση του για δύο κράτη εξήγησε στην κ. Λουτ ενώ λέει 'ναι' σε μια πενταμερή
